Jan Kasprowicz (1860 - 1926)
Poeta, dramaturg, krytyk literacki i tłumacz.Urodził się 12 grudnia 1860 w Szymborzu, zmarł 1 sierpnia 1926 w Zakopanem.
Uczył się w gimnazjach zaboru pruskiego, studiował na uniwersytetach w Lipsku i Wrocławiu. Debiutował 1882 w prasie. Zaangażowany w ruch socjalistyczny, za co został skazany 1887 na 6 miesięcy więzienia.
Od 1888 we Lwowie, gdzie pracował m.in. w redakcjach Kuriera Lwowskiego i Słowa Polskiego, związanego z Narodową Demokracją (od 1894 był czonkiem Ligi Narodowej). 1909 kierownik katedry komparatystyki literackiej na Uniwersytecie Jana Kazimierza, 1921-1922 rektor tej uczelni. 1920 uczestnik akcji plebiscytowej na Warmii i Mazurach. Od 1924 osiadł w swoim domu na Harendzie w Poroninie, gdzie zmarł.
W najwcześniejszym okresie inspirował go angielski romantyzm i filozofia niemiecka, np. poemat Giordano Bruno (powstał 1884), później uległ wpływom naturalizmu, podejmując tematykę wiejską, np. w cyklach wierszy Z chałupy, Obrazy i obrazki chłopskie, zbiorze gawęd Z chłopskiego zagonu (1891). Utwory o tematyce filozoficzno-religijnej, jak Chrystus (1890) - zebrane w tomach Poezje (1888) i Anima lachrymans... (1894).
Od 1891 stał się Kasprowicz twórcą typowo modernistycznym, m.in. w zbiorach Miłość (1895), Krzak dzikiej róży (1898).
Kolejny okres to ekspresjonizm, widoczny w hymnach Ginącemu światu (1902) i Salve Regina (1902), a także w poemacie dramatycznym Uczta Herodiady (1905) i tomie prozy poetyckiej O bohaterskim koniu i walącym się domu (1906). W tej fazie twórczości Kasprowicza pojawiły się silne wpływy folkloru oraz ludowego "prymitywizmu", np. w Balladzie o słoneczniku (1908), a później optymistycznej filozofii św. Franciszka, np. w Chwilach (1911), Księdze ubogich (1916), Moim świecie (1926). Zajmował się także publicystyką i przekładami.
Źródło: Encyklopedia WIEM, Wikipedia
