Młodzieńcze fascynacje

Prapremiera odbędzie się 10 września, z powtórzeniem spektaklu 11 września na Dziedzińcu Arkadowym Zamku Królewskiego na Wawelu. Wydarzenie jest jedynym tak wysokiej rangi przedsięwzięciem ogłoszonego przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej „Roku Cypriana Kamila Norwida" w 200. rocznicę urodzin poety, prozaika i dramatopisarza. Patronat honorowy nad spektaklem objął Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu prof. dr hab. Piotr Gliński.

Twórczość naszego czwartego wieszcza była obecna w mojej rodzinie od wielu lat – mówi Joanna Wnuk-Nazarowa. Moja mama kochała Norwida i przez całą okupację, podczas licznych przeprowadzek, chroniła zakupiony jeszcze przed wojną opasły tom z dziełami tego twórcy. Moja fascynacja „Wandą" zaczęła się z kolei w liceum muzycznym, w którym Jadwiga Halina Gallowa, wybitna aktorka i legendarna wykładowczyni krakowskiej szkoły teatralnej, prowadziła „Koło żywego słowa". Podczas zajęć przygotowaliśmy tekst misterium, a ja grałam Wandę. Do tej pory noszę ten tekst w sobie i postanowiłam – jako kompozytorka wychowana w Krakowie, miejscu opisywanych przez Norwida wydarzeń – zinterpretować go muzycznie.

„Wanda" Joanny Wnuk-Nazarowej jest nie tylko drugą na świecie (po „Vandzie" Antonina Dvořáka) ukończoną i wystawioną operą poświęconą tematyce legendarnej polskiej władczyni. To pierwsza opera w katalogu kompozytorki – unikatowe na skalę światową dzieło muzyczne adaptujące tekst Norwida do warunków scenicznego wykonania operowego.

Nowa opera jest próbą dokonania niezwykłej syntezy elementów legend pradziejów miasta Krakowa, twórczości Norwida i kulturowych kontekstów epoki romantyzmu i – wreszcie – współczesnej kompozycji muzycznej, w której rolę wiodącą odgrywają wyraźnie wyczuwalne rytmy polskich tańców narodowych współgrających z prasłowiańskim zaśpiewem chóralnym. Wanda jest znakomitym studium komponowania do słów XIX-wiecznego dzieła literackiego, pokazującym, jak frapujący bywa to proces. Dzieło Wnuk-Nazarowej nie stanowi jednak wyłącznie muzycznej ilustracji historii opowiedzianej w tekście wieszcza. Kompozytorka spogląda na jego tekst jak na przejaw kulturowego ducha czasu, w którym powstało. Odczytuje norwidowskie wartości we współczesnym kontekście, skłaniając do wielopłaszczyznowych refleksji.

Wybór czasu i miejsca realizacji prawykonania dzieła nie są przypadkowe. To właśnie na Zamku Królewskim na Wawelu i jego przedpolu rozgrywa się akcja misterium Norwida. Również tam, w Krypcie Wieszczów Narodowych w Katedrze Wawelskiej odbył się dwadzieścia lattemu – w 2001 roku – symboliczny pochówek Cypriana Kamila.

„Wanda" Joanny Wnuk-Nazarowej, dedykowana pamięci Jadwigi Haliny Gallowej, to blisko 70-minutowe dzieło muzyczne stworzone z myślą o wykonaniach wieloobsadowych na głosy solowe (Wanda – mezzosopran, Rydygier/Skald – tenor, Grodny – bas, Panna – sopran), chór mieszany, chór dziecięcy, balet oraz orkiestrę symfoniczną.

„Wanda", 10 i 11 września 2021, godz. 20:30, Dziedziniec Arkadowy Zamku Królewskiego na Wawelu

Bilety dostępne w Kasie Opery Krakowskiej oraz online na www.opera.krakow.pl od 23 sierpnia 2021.