Oświadczenie dotyczące premiery „Hamleta"
"Hamlet" - aut. William Szekspir - reż. Jan Englert - Teatr Narodowy w WarszawieJan Englert wieńczy dwadzieścia osiem sezonów swojej pracy artystycznej w Teatrze Narodowym przedstawieniem Hamleta – arcydramatu, z którym mierzył się już w ostatnim półwieczu parokrotnie, zarówno jako aktor i jako reżyser.
Czy wierzyć duchom przodków? I czy wierzyć komukolwiek? Co jest prawdą, a co fałszem na elsynorskim dworze? Kto manipuluje, kto szuka prawdy, a kto łudzi się, że jej szuka? I czy ktoś tu w ogóle jest godny współczucia?
Na zdjęciu: Jan Englert jako tytułowy Hamlet w spektaklu na podstawie dramatu Williama Shakespeare’a w reżyserii Gustawa Holoubka. Premiera w Teatrze Telewizji 28 stycznia 1974 r. Fot. Zygmunt Januszewski
Oświadczenie dotyczące premiery „Hamleta"
W związku z komentarzami oraz pytaniami dotyczącymi premiery Hamleta Williama Shakespeare'a w reżyserii Jana Englerta przedstawiamy oświadczenie Dyrektora Krzysztofa Torończyka i Rady Artystycznej Teatru Narodowego. Otrzymał je również w dniu 24 stycznia 2025 p. red. Dawid Dudko z portalu Onet w odpowiedzi na zapytania dziennikarskie.
Spektakl Hamlet jest pożegnaniem Jana Englerta z Teatrem Narodowym, jako że w sierpniu 2024 roku podjął on decyzję o ustąpieniu
z funkcji dyrektora artystycznego tej sceny z końcem bieżącego sezonu.
Należy wyjaśnić, że jest to decyzja suwerenna i niewymuszona, ponieważ funkcja ta nie podlega kadencyjności i ogłoszony przez MKiDN konkurs jej nie dotyczy – dotyczy jedynie dyrekcji naczelnej, sprawowanej przez Krzysztofa Torończyka. Jan Englert mógłby pozostać na stanowisku.
W tej sytuacji inscenizacja Hamleta – tekstu jak wiadomo pojemnego i wieloznacznego będzie w znacznej mierze autorska: będzie rozrachunkiem artysty z teatrem i podsumowaniem jego drogi. Wszystkie decyzje inscenizacyjne, w tym obsada, wynikają z tego założenia.
Można tu przypomnieć, że poprzednik Jana Englerta – Jerzy Grzegorzewski również pożegnał się ze Sceną Narodową autorskim przedstawieniem On. Drugi powrót Odysa, zrealizowanym na podstawie tekstu jego córki Antoniny.
Gdy zważyć szczególny charakter tej premiery, podejrzenia nepotyzmu są nieuzasadnione.
Trudno też polemizować z felietonem [Zmiana warty, notatnikteatralny.pl, czytaj] Małgorzaty Maciejewskiej, której opinie opierają się na pomylonych faktach (w istocie zespół Teatru występował w obronie kończącego kadencję dyr. Torończyka i nie pytał nikogo o pozwolenie; obecny konkurs jest zamknięty i dyr. Englerta do niego nie proszono) oraz fałszywych założeniach: po to właśnie stawia się artystów na czele zespołów teatralnych, aby mogli realizować w nich własną twórczość; Jan Englert w ciągu 22 lat swej dyrekcji i tak korzystał z tego oszczędnie.
Szczególnie zaś dziwi zarzut p. Maciejewskiej o doangażowanie do Hamleta aktorów spoza zespołu, jako że w granym na scenie TN przedstawieniu jej dramatu Feblik twórczynie spektaklu skutecznie (2 role gościnne) domagały się tego samego: wtedy, jak widać, dramaturżki praktyka ta nie raziła.
Krzysztof Torończyk, Dyrektor Teatru Narodowego
Członkowie Rady Artystycznej Teatru Narodowego:
Dominika Kluźniak, Tomasz Kubikowski, Sławomira Łozińska, Jerzy Radziwiłowicz
