Rysunki i projekty scenograficznne Tadeusza Kantora

Zakupione rysunki, gwasze, akwarele i kolaże powiększyły kolekcję prac Tadeusza Kantora gromadzonych przez Centrum Scenografii Polskiej – Oddział Muzeum Śląskiego. Zakup dzieł Tadeusza Kantora uzupełnił kolekcję przedstawiającą dorobek wybitnych twórców polskiego teatru XX wieku, z którą mogą zapoznać się odwiedzający Muzeum Śląskie. Pozyskane dzieła tworzą obraz rozwoju twórczości Tadeusza Kantora, a także dopełniają narrację stałej ekspozycji Muzeum Śląskiego „Laboratorium przestrzeni teatralnych. Przeszłość w teraźniejszości".

Tadeusz Kantor (ur. 6.04.1915 w Wielopolu Skrzyńskim – zm. 8.12.1990 w Krakowie) był wielkim awangardystą XX wieku, a jego twórczość stanowi punkt odniesienia dla współczesnych artystów. Był też jednym z najważniejszych twórców dla założycieli Centrum Scenografii Polskiej. Jego dzieła w dotychczas zgromadzonej kolekcji są reprezentowane przez wybór projektów do spektaklu „Balladyna", zrealizowanego w Teatrze Bagatela w Krakowie w 1974 roku, a także realizacji w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach.

Pozyskane właśnie przez Muzeum Śląskie projekty scenograficzne powstały w latach 1943-1987. Rysunki ukazują twórczość artysty począwszy od koncepcji spektaklu „Powrót Odysa", poprzez przykłady malarskich scenografii stworzonych w teatrach dramatycznych w latach 50. i 60., po szkice z lat 1957-1987 dokumentujące idee teatru Cricot 2.

Należący do zbioru szkic kurtyny do spektaklu „Cyrk" Kazimierza Mikulskiego (1957) sygnalizuje moment narodzin teatru Cricot 2, w duchu teatru malarzy z I Grupy Krakowskiej, we współpracy z Marią Jaremą i pozostałymi artystami tworzącymi pokoleniowy łącznik z awangardą lat 20. Rysunki związane ze spektaklami „W małym dworku" (1961) oraz „Nadobnisie i koczkodany" (1973) reprezentują cykl „Gier z Witkacym", koncepcje teatru wynikającego m.in. z idei ambalażu, informelu. Szkice dokumentują teatr, którego forma i idea związane były z koncepcjami przestrzeni-miejsc (klub plastyków, szafa – stąd przyjęta forma ekspozycji w Muzeum Śląskim – i szatnia w przestrzeni krakowskich Krzysztoforów), ważnych zarówno w dziełach Tadeusza Kantora, jak i w narracji stałej ekspozycji Centrum Scenografii Polskiej, łączącej te wydarzenia z Teatrem 13 Rzędów Jerzego Grotowskiego. Rysunki przestrzeni do spektaklu „Niech sczezną artyści" i „Nigdy tu już nie powrócę" należą z kolei do najsłynniejszej idei w sztuce Tadeusza Kantora, jaką był Teatr Śmierci, zasygnalizowany wraz z premierą „Balladyny, ostatecznie zdefiniowany i ogłoszony w spektaklu teatru Cricot 2 „Umarła Klasa" w 1975 roku.

Pozyskanie rysunków i projektów zostało zrealizowane dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu Regionalne kolekcje sztuki współczesnej. W programie tym wniosek Muzeum Śląskiego ex aequo z wnioskiem Muzeum w Gliwicach został oceniony najlepiej spośród wszystkich złożonych wniosków, uzyskując najwyższą liczbę punktów.