Błękitny koralik
„Karolci" Marii Krüger nikomu nie trzeba przedstawiać. Historia dziewczynki, która znalazła spełniający życzenia błękitny koralik jest od ponad 60 lat nieustannie wznawiana – a przede wszystkim wciąż chętnie czytana. Adaptacji książki dla Wrocławskiego Teatru Lalek podjęła się Sandra Szwarc, dramatopisarka i muzyczka, dla której będzie to pierwsze spotkanie z teatrem dla dzieci.Spektakl reżyseruje Lena Frankiewicz, znana widzom WTL ze spektakli „Ziemianie" i „Moskwin". W dorobku reżyserki znajdziemy produkcje dla dzieci i dorosłych realizowane na najważniejszych polskich scenach takich jak Teatr Narodowy w Warszawie i Teatr Wybrzeże w Gdańsku czy Teatr Polski w Bydgoszczy. Autorki koncepcji przedstawienia postawiły mocny akcent na tezę: władza to również odpowiedzialność. Bohaterowie – tytułowa Karolcia i jej przyjaciel Piotrek – podczas wielu zabawnych i emocjonujących przygód uczą się przewidywać skutki własnych działań. W adaptacji Sandry Szwarc motyw walki dobra ze złem za pomocą magicznego artefaktu został rozszerzony o rozmaite konteksty popkulturowe z literatury i kina, by dobitniej (i zarazem dowcipniej) uwydatnić jego uniwersalne przesłanie. Aluzje do współczesności nie są tu jednak pierwszoplanowe, to tylko dodatek do oryginalnej historii, potraktowanej z szacunkiem i sentymentem.
Ośmioletnia Karolcia znajduje błękitny koralik – pozornie zwyczajny, ale mający magiczną moc spełniania życzeń. Dziewczynka i jej kolega z podwórka Piotrek przeżyją dzięki niemu wiele przygód, spełniając marzenia własne i innych osób. Przekonają się jednak, że pochopnie wypowiedziane życzenia mogą przynieść nieprzewidziane konsekwencje. Na ich drodze pojawi się także groźny przeciwnik: podążająca tropem koralika podstępna czarownica Filomena. Bohaterowie będą musieli zmierzyć się nie tylko z nią, ale i innym problemem: ich ulubione miejsce zabaw, miejski ogród, ma zostać zlikwidowane przez dewelopera. Dzieci postanawiają szukać pomocy u samego prezydenta miasta. Ale czy zostaną wysłuchane?
Lena Frankiewicz tak mówi o swojej pracy koncepcyjnej nad „Karolcią": „Moim podstawowym założeniem inscenizacyjnym było zachowanie analogowego ducha opowieści – konstruując świat sceniczny inspirowałam się przede wszystkim estetyką lat 60 i 70, zarówno jeśli chodzi o warstwę wizualną, jaki muzyczną [...] Nawiązania do elementów przeszłości, takich jak estetyka bauhaus, geometria, jazz i soul, sprawią, że spektakl będzie barwną, energetyczną pochwałą fantazji, piękna i dobra, za którym wszyscy tęsknimy w tych niepewnych czasach. Jako że Marię Krüger, córkę historyka i urbanisty, w całej twórczości literackiej szczególnie fascynowały pejzaże miejskie, co w Karolci wyraża się przede wszystkim w motywach Domu Handlowego, eskapady do ZOO, walki o miejski ogród zabaw i wreszcie gabinetu prezydenta miasta, uznałam, że nie sposób byłoby nie wykorzystać w inscenizacji szczególnej specyfiki i aury miasta, w którym spektakl będzie realizowany, dlatego też pewne wydarzenia i postaci wpisane zostały w niepowtarzalny, lokalny kontekst Wrocławia".
Przedstawienie zostało zrealizowane w planie żywym i lalkowym (planszetowe lalki i formy).
Biogramy twórców:
LENA FRANKIEWICZ – aktorka i reżyserka telewizyjna i teatralna. Laureatka nagrody za reżyserię spektaklu „Kto znajduje, źle szukał" na 2. Koszalińskich Konfrontacjach Młodych m-teatr (2011), została także wyróżniona nagrodą indywidualną za reżyserię przedstawienia „Plastusiowy pamiętnik" w Konkursie na Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Polskiej „Klasyka żywa" w Warszawie (2015). Jej spektakl „Jak być kochaną" wystawiony na scenie Teatru Narodowego z Gabrielą Muskałą w roli Felicji spotkał się z dużym uznaniem krytyki. Zrealizowała dwa teatry telewizji: "Dolce vita" w ramach cyklu Teatroteka (2016) oraz "Inkarno" w ramach głównego pasma poniedziałkowego (2019). W maju 2021 autorski serial internetowy „Kroniki zarazy", w którym zagrała główną rolę Maleny wyróżniony został nagrodą za najlepszy projekt teatralny w sieci w konkursie DIG IT organizowanym przez Instytut Teatralny w Warszawie. Wyreżyserowany przez nią spektakl „Nieczułość" nagrodzony został za reżyserię, muzykę, kreację aktorską i najlepszy spektakl 2021 roku (nagrody Prezydenta Gdańska i nagrody Marszałka Województwa Pomorskiego). Jej ostatnie spektakle to "Puste Miejsca" w Teatrze Wybrzeże i "Feblik", który miał swoją premierę w Teatrze Narodowym w czerwcu 2024. We Wrocławskim Teatrze Lalek wyreżyserowała przedstawienia: „Ziemianie" (2017) oraz „Moskwin" (2018).
SANDRA SZWARC - dramatopisarka, dramaturżka i pianistka. Dwukrotna finalistka Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej - za sztukę „Von Bingen. Historia prawdziwa" (2015) oraz „Supernova Live" (2016), którą wyróżniono Alternatywną Nagrodą Dramaturgiczną. Laureatka nagrody Talanton 2016 za debiut dramaturgiczny w Teatrze Polskiego Radia oraz Grand Prix konkursu radiowego Festiwalu "Dwa Teatry" (2016) za sztukę „Von Bingen. Historia prawdziwa". Dwukrotna laureatka Konkursu Dramaturgicznego – STREFY KONTAKTU we Wrocławiu – I nagroda za sztukę „Doppelgänger" (2017) oraz III nagroda za sztukę „Woda w usta" (2021). Rezydentka III Sceny Nowej Dramaturgii w Teatrze Dramatycznym im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie (2021). Zdobywczyni nagród za najlepszy tekst podczas 23. i 29. edycji Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej („Baloniarze", „Woda w usta"). Jej sztuki były tłumaczone na angielski, niemiecki, czeski i rosyjski. Kierowniczka Literacka Teatru Lalka w Warszawie.
AGATA STANULA – absolwentka Wydziału Scenografii ASP w Warszawie (2020). Zajmuje się projektowaniem scenografii, kostiumów oraz działa w zakresie tkaniny artystycznej. Współpracowała m.in. z Teatrem im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, Teatrem Żydowskim w Warszawie, Nowym Teatrem im. Witkacego w Słupsku, Teatrem Ochoty w Warszawie, Teatrem Rampa w Warszawie, Teatrem Ludowym w Krakowie, Białostockim Teatrem Lalek, Teatrem Arlekin oraz Teatrem Powszechnym w Łodzi, Teatrem im. Juliusza Osterwy w Lublinie i Wytwórnią Filmów Dokumentalnych i Fabularnych. Brała udział w międzynarodowej wystawie „Textile art of today" (2021), VI Piotrkowskim Biennale Sztuki w Piotrkowie Trybunalskim (2021), w wystawie „Wymiary Scenografii" w ramach konkursu o Nagrodę Scenograficzną im. Jerzego Moskala (2021), ekspozycji prac „Ożywienie" w Galerii Apteka Sztuki w Warszawie (wyróżnienie 2021), w wystawie „UpComing 2021" w Pałacu Czapskich w Warszawie organizowaną przez Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie, "Śniłaś mi się niby ćma..." w DGW w Warszawie (2022) oraz "Materie i kostiumy" w Ermitażu Łazienek Królewskich (2024), będąc jednocześnie współkuratorką. Laureatka XIX edycji Programu „Młoda Polska" 2022 r. przyznawanej przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
GRZEGORZ MAZOŃ – Urodzony w 1985 roku w Sosnowcu. Wychował się w Gliwicach, gdzie od najmłodszych lat pojawiał się na scenie Gliwickiego Teatru Muzycznego. Absolwent Wydziału Lalkarskiego PWST we Wrocławiu. Od 2008 roku aktor Wrocławskiego Teatru Lalek. Prowadzący i współtwórca warsztatów teatralnych i muzycznych. Multiinstrumentalista i kompozytor. Autor muzyki do filmów oraz ponad czterdziestu spektakli teatralnych. W roku 2007 nominowany do nagrody dla najlepszej roli męskiej na Roma Teatro Festival w Rzymie. Nominowany do nagrody dla najlepszego aktora na Światowym Festiwalu Teatrów Lalek (World Festival of Puppet Art) w Pradze w 2009 roku. Dwukrotnie nominowany do kulturalnej nagrody „Gazety Wyborczej" WARTO w kategorii teatr. Laureat nagrody Polskiego Stowarzyszenia Estradowego dla młodego talentu w 2013 roku. W 2015 roku otrzymał nagrodę im. Leona Schillera za dokonania teatralne przyznawaną przez ZASP. Został ogłoszony „nadzieją" w 22. subiektywnym spisie aktorów teatralnych Jacka Sieradzkiego. Laureat nagrody za muzykę do spektaklu „SAM, czyli przygotowanie do życia w rodzinie" na II Festiwalu małych Prapremier w Wałbrzychu. Otrzymał wyróżnienie za tytułową rolę w spektaklu „SAM, czyli przygotowanie do życia w rodzinie" na Międzynarodowym Festiwalu Teatrów dla Dzieci i Młodzieży Korczak w 2017 roku. Laureat nagrody za muzykę podczas XXVIII Ogólnopolskiego Festiwalu Teatrów Lalek w Opolu w 2017 roku. W 2021 roku został nagrodzony za "różnorodność budowania dramaturgii muzycznej" w spektaklach "Tutu" oraz "Ojeja! Albo o dziewczynce, która nie znała własnego imienia". Laureat Wrocławskiej Nagrody Teatralnej 2022 za „wszechstronny talent muzyczny i aktorski, którym od lat wzbogaca wrocławskie życie teatralne". Na XXXI Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Lalek otrzymał nagrodę za rolę w spektaklu "Kulka" oraz nagrodę za muzykę do spektakli "Kulka" oraz "Wielki Buzz Grow".
ZBIGNIEW „ZIBI" KARBOWSKI – Wykładowca Akademii Sztuk Teatralnych im. St. Wyspiańskiego w Krakowie - Filia we Wrocławiu. Sędzia WADF (World Artistic Dance Federation). Współzałożyciel tanecznego klubu sportowego "3Dance" - wielokrotnych mistrzów Polski, Europy i świata federacji WADF.
Absolwent Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu z ukończoną specjalizacją: Organizator Czasu Wolnego Dzieci i Młodzieży. Posiadacz klasy mistrzowskiej krajowej w tańcu sportowym. Finalista pierwszej edycji telewizyjnego show tanecznego "You Can Dance - Po Prostu Tańcz" (TVN) i bohater serialu "Tancerze" (TVP2).
Chwilowo był związany z wrocławskim Teatrem Muzycznym „Capitol", występując w spektaklu „Imponderabilia" w reż. Leszka Bzdyla i Jacka Gębury. Choreograf spektakli: „Kot w pustym mieszkaniu" w reż. Tomasza Mana - spektakl muzyczny na podstawie poezji i korespondencji Wisławy Szymborskiej (Teatr Polski we Wrocławiu), „Żyję" w reż. Magdaleny Miklasz (AST Wrocław), Pierwsze razy" w reż. Jakuba Krofty (AST Wrocław), „Dyplom ze snów" w reż. Leny Frankiewicz (AST Wrocław).
DAMIAN PAWELLA – absolwent wydziału elektrycznego Politechniki Poznańskiej w specjalności technika świetlna. Jako reżyser światła współpracował z wieloma teatrami, m.in. Teatrem Dramatycznym w Warszawie, Narodowym Starym Teatrem w Krakowie, Teatrem Wybrzeże w Gdańsku, Teatrem Studio i Teatrem Powszechnym w Warszawie, Teatrem im. S. Żeromskiego w Kielcach, Teatrem Polskim i Teatrem Nowym w Poznaniu, Teatrem Dramatycznym w Wałbrzychu, Teatrem im. W. Horzycy w Toruniu, Teatrem im. J. Osterwy w Lublinie, Teatrem im. J. Kochanowskiego w Opolu, Teatrem Muzycznym Capitol we Wrocławiu, Wrocławskim Teatrem Lalek, Teatrem Lalka i Teatrem Guliwer w Warszawie, Operą Krakowską. Miał także przyjemność tworzyć światła do spektakli Krystiana Lupy, Rudolfa Zioło, Piotra Ratajczaka, Michała Borczucha, Pawła Łysaka, Arka Tworusa, Beniamina M. Bukowskiego, Bartosza Zaczykiewicza, Emilii Sadowskiej, Konrada Imieli.
PIOTR ŻUKOWSKI – aktor, absolwent Moskiewskiej Szkoły Teatralnej (2021 r.). Po otrzymaniu dyplomu aktora i wykładowcy dyscyplin twórczych niezależnie od kariery aktorskiej rozwijał się też jako pedagog, prowadząc warsztaty teatralne dla młodzieży w Polsce, Rosji (do 2022 r.) oraz w Czechach. Współpracował z Teatrem Witkacego w Zakopanem przy spektaklu „Wiśniowy sad" w reż. Nikołaja Kolady. Od 2022 roku student reżyserii Teatru Lalek w Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie, Filii we Wrocławiu.
Asystent reżysera przy spektaklu dyplomowym studentek i studentów IV roku wydziału lalkarskiego AST „Pierwsze razy" (2023) oraz członek rady naukowej konferencji „Lalka Nova II". W 2024 r. wystawił na deskach Wrocławskiego Teatru Współczesnego czytanie performatywne dramatu „Goła Dupa" autorstwa Magdaleny Drab. We Wrocławskim Teatrze Lalek był asystentem Jakub Krofty przy spektaklu „Sprzedawcy bajek".
Joanna Bryl-Góralska
Wrocławski Teatr Lalek
2 października 2024