Aleksander Węgierko

Aktor i reżyser teatralny.
Aleksander Węgierko
Urodził się 17 lipca 1893 w Warszawie, zmarł 1941 lub 1942*

Aktor i reżyser teatralny.

Urodził się w Warszawie jako syn Mieczysława, ogrodnika cmentarza żydowskiego przy ulicy Okopowej i Justyny z domu Ostblaum. Jego bratem był Jakub Węgierko, internista i diabetolog.
Zadebiutował w 1912 roku, w Wilnie. Od przełomu lat 1913/1914 występował w Warszawie, głównie w Teatrze Polskim. Był również związany z wieloma innymi teatrami m.in.: Teatrem Narodowym w Warszawie, Teatrem Bagatela w Krakowie, Teatrem Małym w Warszawie, Teatrem na Chłodnej w Warszawie, Teatrem Nowym w Warszawie oraz Teatrem Wojska Polskiego w Lublinie.
Współzałożyciel (1939) i kierownik artystyczny Państwowego Teatru Polskiego Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej w Grodnie (obecnie Teatr Dramatyczny w Grodnie). W lipcu 1940 Węgierko przyjechał do Białegostoku. Ciesząc się sporym autorytetem w środowisku artystycznym oraz u władz radzieckich, zdobył fundusze i rozbudował gmach teatru. Wystawił między innymi: "Intrygę i miłość" Schillera, "Dożywocie" Fredry, "Pigmaliona" Shawa, "Pannę Maliczewską" Zapolskiej, "Wesele Figara". Po agresji hitlerowskiej na ZSRR moskiewski MChat apelował do Węgierki, by ewakuował się w głąb Rosji i zaczął grać i reżyserować na jego deskach. Węgierko odmówił, nie chciał zostawić zespołu.
Od 15 stycznia 1915 roku, żonaty ze znaną scenografką Zofią Węgierkową de domo Billauer (1893-1975).

* Zginął w niewyjaśnionych okolicznościach. Najprawdopodobniej ukrywał się przez jakiś czas jako organista u proboszcza we wsi pod Białymstokiem. Kiedy robiło się coraz niebezpieczniej, proboszcz chcąc go ratować, postanowił wysłać Węgierkę furmanką gdzie indziej. Furmankę zatrzymało gestapo. Indagowany Węgierko załamał się i przyznał się, że jest Żydem. Gestapowcy natychmiast go aresztowali i wysłali do obozu koncentracyjnego, gdzie zginął rok później. Inna wersja mówi, że zginął w ruinach białostockiego teatru.
Po wojnie Teatr Dramatyczny w Białymstoku otrzymał jego imię.

rk
Źródło

Książka tygodnia

Aurora. Nagroda Dramaturgiczna Miasta Bydgoszczy. Sztuki finałowe 2024
Teatr Polski w Bydgoszczy
red. Davit Gabunia, Julia Holewińska, Agnieszka Piotrowska

Trailer tygodnia