250 lat polskiego teatru

Słownik Biograficzny Teatru Polskiego t. I, II, III

Zespół gromadzi materiały dotyczące biografii i działalności artystów teatru polskiego oraz opracowuje i redaguje wydawnictwo ciągłe "Słownik biograficzny teatru polskiego".

Pracownia ma własne katalogi i kartoteki, m.in. katalog afiszów z różnych zbiorów w Polsce i ze Lwowa, kartoteki i materiały dotyczące zmarłych i żyjących ludzi teatru, kartoteki bibliograficzne (druki zwarte, archiwalia, czasopisma); kartotekę osobową i repertuarową wg "Kuriera Warszawskiego" z lat 1906-1939; kartoteki osobowe wg prasy prowincjonalnej z lat 1900- 1939; kartoteki ikonograficzne.

Dotychczas ukazały się trzy tomy Słownika:

Tom I (Warszawa 1973, wyd. PWN) opracowany został na podstawie materiałów Stanisława Dąbrowskiego przez redakcję w składzie: Zbigniew Raszewski, Zbigniew Wilski, Maria Wosiek, Krystyna Zawadzka, Hanna Garlińska-Zembrzuska, przy współpracy Barbary Berger, Teresy Boguckiej, Jerzego Jackla, Edwarda Krasińskiego i Krystyny Skibińskiej. Zawiera biogramy ludzi polskiego teatru zawodowego, działających od 19 XI 1765, tj. od powstania sceny narodowej, a zmarłych do 31 XII 1965; weszli do niego także ci artyści, którzy rozpoczęli działalność teatralną przed 1 I 1900. W tomie umieszczono 6298 biogramów oraz 1001 ilustracji, w tym 67 wielobarwnych.

Tom II (Warszawa 1994, wyd. PWN) został napisany i opracowany przez zespół w składzie: Barbara Berger, Teresa Bogucka, Grażyna Chmielewska, Marianna Gdowska, Anna Jędrzejczyk, Małgorzata Komorowska, Zbigniew Wilski, Maria Wosiek i Krystyna Zawadzka. Obejmuje 2041 biogramów artystów teatru polskiego zmarłych od 1 I 1966 do 31 XII 1980 oraz debiutantów z lat 1900-1909. W tomie znalazło się 1137 ilustracji, w tym 31 wielobarwnych.

Tom III (Warszawa 2017, wyd. Instytutu Sztuki PAN), w dwóch woluminach (A-Ł i M-Ż), opracowany przez zespół Barbara Berger, Krystyna Büthner-Zawadzka, Grażyna Chmielewska, Anna Jędrzejczyk, Małgorzata Komorowska, zawiera blisko 2 tysiące biogramów artystów zmarłych w latach 1981–2000 oraz tych, którzy pojawili się na scenach w latach 1910–1939, a ich losy od wybuchu II wojny światowej pozostały nieznane i niektórym dopiero teraz udało się ustalić datę śmierci. Publikacja, podobnie jak poprzednie tomy, zawiera życiorysy aktorów (scen dramatycznych, lalkowych, kabaretowych), reżyserów, dyrektorów teatru, scenografów, śpiewaków, dyrygentów, tancerzy. Jest bogato ilustrowana - tym razem znalazły się w niej 1242 fotografie, w tym 40 wielobarwnych reprodukcji dzieł sztuki. Do biogramów dołączona jest nota dokumentacyjna składająca się z bibliografii i ikonografii. W bibliografii wymienione zostały podstawowe opracowania i źródła drukowane (druki zwarte), potem czasopisma, a po nich archiwalia. W ikonografii wyliczono wszystkie dzieła sztuki przedstawiające daną postać w malarstwie, rzeźbie, rysunku, grafice. Na końcu wymieniono ważniejsze zespoły fotografii. Tak jak w tomach poprzednich, w tekstach biogramów podano tylko tytuły sztuk bez autorów, a na końcu woluminu 2 umieszczono Wykaz tytułów utworów scenicznych z rozwiązaniem ich autorstwa. Tom III stanowi zwieńczenie całej epoki historii polskiego teatru, blisko 250 lat, od powstania w 1765 sceny narodowej, do końca wieku XX.

Słownik Biograficzny Teatru Polskiego
Mgr Grazyna Chmielewska - kierownik tel. (22) 50 48 225
Mgr Anna Jędrzejczyk tel. (22) 50 48 225

(-)
Instytut Sztuki PAN
24 lipca 2021

Książka tygodnia

Białość
Wydawnictwo ArtRage
Jon Fosse

Trailer tygodnia