30 sierpnia 2015, niedziela

12. Festiwal Kultury Żydowskiej "Warszawa Singera"

Już dwunasty raz z rzędu, jak co roku w ostatnim tygodniu sierpnia, Warszawą zawładnie Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera. Oprócz wydarzeń muzycznych, z którymi głównie kojarzony jest festiwal, ważną część stanowić będą spektakle teatralne.

30 sierpnia 2015, niedziela

Na Placu Grzybowskim i ulicy Próżnej znów pojawią się instalacje artystyczne, restauracje, uliczne stragany i kramy z pamiątkami. W tym kolorowym miejscu goście festiwalu będą mogli na chwilę przenieść się do świata, który tak malowniczo opisywał I.B. Singer. Zapraszamy w podróż do przedwojennej żydowskiej Warszawy, na niepowtarzalny w swym klimacie Jarmark Singera.

godz. 11.00–14.00 „Dzieci w miasteczku" – warsztaty rodzinne

Miasteczko to w języku jidysz (którym posługiwali się Żydzi przed wojną) sztetl. Podczas warsztatów odbędziemy podróż po galerii Wyzwania nowoczesności (1772–1914), zobaczymy, co wydarzyło się w XIX-wiecznym miasteczku. Będziemy uczyli się w chederze (czyli żydowskiej szkole), poznamy rodzaje zawodów, jakie wykonywali Żydzi i wcielimy się m.in. w rolę krawca czy mydlarza.
Impreza towarzysząca zorganizowana we współpracy z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
Muzeum POLIN, ul. Anielewicza 6
Na warsztaty obowiązują rezerwacje poprzez stronę: www.bilety.polin.pl
Realizacja projektu dzięki wsparciu udzielonemu przez Boeing

godz. 11.00-16.00 Zwiedzanie i sprzątanie Cmentarza Żydowskiego
przy ul. Okopowej w Warszawie

Cmentarz, należący do największych nekropolii Warszawy i do największych nekropolii żydowskich na świecie, to 33 ha i ponad 200 tys. pochówków. Bardzo niewielka społeczność żydowska, która pozostała, nie jest w stanie utrzymywać porządku na tak rozległym terenie.
Od wiosny 2010 roku prace porządkowe na terenie cmentarza (wycinanie krzaków, usuwanie śmieci, ratowanie od zniszczenia rdzewiejących ogrodzeń), w uzgodnieniu z jego zarządem prowadzi Hufiec im. Józefa Rajnfelda.
Patron hufca Józef Rajnfeld (1908-1940) leżałby zapewne na tym cmentarzu, gdyby nie wybuch wojny – popełnił samobójstwo w Biarritz, osaczony przez gestapo. Był znakomitym rysownikiem, autorem śmiałych męskich aktów, oprócz tego kochankiem Lechonia i Iwaszkiewicza – Żydem, gejem, warszawiakiem. Do hufca przyjmowani są wszyscy, bez względu na pochodzenie, wiek czy orientację. Członkom organizacji zależy na pokazaniu, jak ważna jest solidarność – wykluczonych z wykluczonymi, żywych z martwymi, Polaków z Żydami, warszawiaków z warszawiakami.
W programie:
11.00-12.20 Oprowadzanie po cmentarzu przez Jana Jagielskiego z Żydowskiego Instytutu Historycznego
12.00-16.00 Wspólne prace porządkowe
Liczebność grupy: 40 osób. Zapisy obowiązkowe.
Osoby, które przychodzą sprzątać będę wpierw oprowadzane po cmentarzu. Prosimy o przyniesienie własnych rękawic!
Zapisy 25 i 26 sierpnia w godzinach 16.00-18.00 w sali Bejtejnu w Białym Budynku (ul Twarda 6, obok Synagogi im. Nożyków).
Impreza towarzysząca zorganizowana przez Gminę Wyznaniową Żydowską w Warszawie oraz Hufiec im. Józefa Rajnfelda

godz. 11.00 Zwiedzanie Synagogi im. Nożyków z Bolesławem Zającem

Bolesław Zając – przewodnik zajmujący się tematyką żydowską i miejscami związanymi z kulturą i historią Żydów polskich.
Synagoga im. Nożyków, ul. Twarda 6
Mężczyzn obowiązują nakrycia głowy

godz. 11.00 „Tajemnice mykwy" – wykład połączony ze zwiedzaniem mykwy
w podziemiach Synagogi im. Nożyków

Prowadzenie: Magdalena Szpilman
Spotkania zaczynają się w sali Bejtejnu (Biały Budynek obok Synagogi im. Nożyków).
Ilość miejsc w grupie – maksymalnie 30 osób. Spotkanie tylko dla pań.
Wstęp po zakupie cegiełki na rzecz Gminy, o wartości 10 zł. Sprzedaż cegiełek 25 i 26 sierpnia w godzinach 16.00-18.00 w sali Bejtejnu w Białym Budynku, ul Twarda 6.
Impreza towarzysząca zorganizowana przez Gminę Wyznaniową Żydowską w Warszawie
Biały Budynek obok Synagogi im. Nożyków, ul. Twarda 6

godz. 11.30 Żydowski salon literacki: spotkanie z Hanną Krall,
Mariuszem Szczygłem i Wojciechem Tochmanem wokół książki „Krall"

Prowadzenie: Remigiusz Grzela
„Krall" to książka, jakiej nie było. Hanna Krall, wybitna reporterka, ta, która opisywała innych, staje się tu bohaterką.
W pierwszej części z Hanną Krall rozmawia Wojciech Tochman. Idziemy razem z nimi po Warszawie śladami małej Hani, która w 1945 roku, wraz z mamą, opuszcza zniszczoną stolicę, a po wojnie znajduje schronienie w otwockim domu dla sierot, idziemy do jej dawnego mieszkania na Targowej, do redakcji Polityki, gdzie zrodziła się Krall-reporterka, słuchamy rozmów o ważnych przyjaźniach z Edelmanem, Kieślowskim, Warlikowskim. Nie jest to wywiad. To rozmowa, w której zacierają się granice – i po chwili nie wiemy już, czy Krall jest jeszcze bohaterką, czy jak zawsze reporterką, bo nie potrafi się powstrzymać od zadawania pytań spotkanym ludziom w tej podróży w przeszłość.
„Szuflada", druga część książki, to również podróż, ale w głąb szuflady biurka Hanny Krall. Zabiera nas w nią Mariusz Szczygieł, który wyciąga na światło dzienne pożółkłe już zdjęcia, listy i pocztówki, notatki robione na serwetkach przy kawiarnianym stoliku, zrzucone przez cenzurę reportaże, dyplom „Wiadomości Wędkarskich", w których Krall pracowała w czasie stanu wojennego, recenzje książek z gazet z całego świata, okładki przekładów na kilkadziesiąt języków, zapis wykładu o ważności słów... Każdy z tych przedmiotów, nawet świstek papieru, to dowód na istnienie.
Mariusz Szczygieł – reporter, felietonista, czechofil, autor kilku antologii reportaży. Zdobył tytuł Dziennikarza Roku 2013. Jego książki ukazały się w 16 krajach. Książka „Gottland" została Europejską Książką Roku 2009, w przygotowaniu jest jej tłumaczenie na język chiński. Autor cotygodniowego felietonu „Szczygieł na czwartek" w Dużym Formacie.
Wojciech Tochman jest reporterem, autorem książek non-fiction (m.in. „Jakbyś kamień jadła", „Bóg zapłać", „Dzisiaj narysujemy śmierć" i „Eli, Eli"). Publikuje w Dużym Formacie (magazynie reporterów Gazety Wyborczej). Jego książki są tłumaczone na kilkanaście języków. Jest dyrektorem Instytutu Reportażu.
Duża scena Teatru Żydowskiego, Plac Grzybowski 12/14
Wstęp po potwierdzeniu obecności, wejściówki do odbioru od 3 sierpnia w Biurze Festiwalowym, tel. 22 620 55 85; 652 16 48

godz. 11.30 „Ślub" – wykład ilustrowany Moniki Krajewskiej

Opowieść o ślubie żydowskim w różnych epokach i krajach. O tym, jak przebiega, jakie są jego źródła biblijne, czego wymaga prawo religijne, a co wynika z lokalnego obyczaju. Obrzędy ślubne poznamy przez pryzmat obrazów, dawnych miniatur i współczesnych fotografii. Zobaczymy piękno związanych z nimi przedmiotów: pierścieni, baldachimów i ketub, czyli kontraktów małżeńskich, od najdawniejszych po współczesne, m.in. przebogato zdobione ketuby z Włoch czy Bliskiego i Dalekiego Wschodu. Co zmieniło się, a co pozostało jak przed wiekami w ślubie żydowskim XXI wieku?
Austriackie Forum Kultury, ul. Próżna 7/9
Wstęp wolny

godz. 12.00 „Jidysz na trawie" – warsztaty piosenki jidysz

Prowadzenie: Teresa Wrońska
Teresa Wrońska – pianistka i aranżerka, absolwentka warszawskiej Akademii Muzycznej. Od 1983 r. jest kierownikiem muzycznym Teatru Żydowskiego w Warszawie. Jest także konsultantem muzycznym Festiwalu Warszawa Singera.
Próżna-Hoiz, lokal ul. Próżna 14

godz. 12.30 „Ojfn wejg sztejt a bojm – na drodze stoi drzewo" –
ballady Icyka Mangera w wykonaniu Doroty Salamon

Akompaniament: Michał Salamon (pianino)
Podczas tego niezwykle nastrojowego recitalu usłyszymy najpiękniejsze wiersze Icyka Mangera – jednego z najwybitniejszych poetów XX wieku, tworzących w jidysz, którego specjaliści nie wahają się określać „księciem poezji żydowskiej". Treścią jego dzieł był zawsze los Żydów ze środkowoeuropejskich diaspor oraz wątki biblijne. Dorota Salamon, aktorka przez wiele lat występująca na scenie Teatru Żydowskiego w Warszawie, wykona utwory Mangera głównie w oryginale. Język jidysz nie będzie jednak barierą dla polskiego odbiorcy – tłumaczenia piosenek będą ukazywać się na dużym ekranie, wzbogacone zdjęciami oraz animacjami multimedialnymi. Nie zabraknie też poezji w wersjach polskich, opartych na przepięknych tłumaczeniach Wisławy Szymborskiej i Jerzego Ficowskiego. Muzykę, którą usłyszymy w czasie recitalu, skomponowali m.in. Chava Alberstein, Dov Seltzer, Janusz Sent, akompaniujący artystce Michał Salamon oraz sam Icyk Manger.
Klub Mamele, Plac Grzybowski 12/16
Impreza biletowana, bilety do nabycia na www.eventim.pl i www.teatr-zydowski.art.pl oraz od 3 sierpnia w kasie Teatru Żydowskiego, tel. 22 850 56 56

godz. 12.30 „Alef, Bejs, Gimel" – warsztaty języka jidysz
prowadzi dr Jacob Weitzner

Centrum im. Mojżesza Schorra, ul. Twarda 6

godz. 12.30 „Tajemnice mykwy" – wykład połączony ze zwiedzaniem mykwy
w podziemiach Synagogi im. Nożyków

Prowadzenie: Magdalena Szpilman
Spotkania zaczynają się w sali Bejtejnu (Biały Budynek obok Synagogi im. Nożyków).
Ilość miejsc w grupie – maksymalnie 30 osób. Spotkanie tylko dla pań.
Wstęp po zakupie cegiełki na rzecz Gminy, o wartości 10 zł. Sprzedaż cegiełek 25 i 26 sierpnia w godzinach 16.00-18.00 w sali Bejtejnu w Białym Budynku, ul Twarda 6.
Impreza towarzysząca zorganizowana przez Gminę Wyznaniową Żydowską w Warszawie
Biały Budynek obok Synagogi im. Nożyków, ul. Twarda 6

godz. 12.30 Spacer po ulicy Próżnej z Jagną Koftą oraz zwiedzanie budynku
przy ul. Próżnej 9 z architektem Wojciechem Popławskim

Jagna Kofta – edukatorka i przewodniczka. Prowadzi zajęcia, wycieczki dla uczniów i dorosłych na temat kultury i historii Żydów. Od kilku lat związana z Muzeum Historii Żydów Polskich. Jest współautorką aplikacji „Warszawa jest moja" – spacery śladami Janusza Korczaka i płyty edukacyjnej o warszawskich Żydach „Warszawa, Warsze".
Wojciech Popławski – architekt, współzałożyciel pracowni OP ARCHITEKTEN (Warszawa, Wiedeń). Współautor wielokrotnie nagradzanych projektów pracowni, m.in. projektu andel´s Hotel w Łodzi, który otrzymał kilkanaście międzynarodowych nagród (Londyn, Nowy Jork, Cannes, Warszawa, Łódź) i został nominowany do Mies van der Rohe Prize 2011, a także projektu rewitalizacji dwóch kamienic Le Palais przy ul. Próżnej 7/9, który otrzymał m.in. nagrodę PZiTB Budowa Roku 2013. Współautor projektów z Architektem T. Spychałą: PZU Tower i Hotel InterContinental Warsaw.
Miejsce zbiórki: przy fontannie na Placu Grzybowskim
Spacer dla zamkniętej grupy uczestników – maksymalnie 25 osób.
Zapisy w Biurze Festiwalowym od 3 sierpnia, tel. 22 620 55 85; 652 16 48
Zorganizowano we współpracy z IVG Institutional Funds GmbH – właścicielem budynku Le Palais przy ul. Próżnej 7/9

godz. 13.00 „Kot rabina", część 3. „Afrykańska Jerozolima" – czytanie performatywne
komiksu Joanna Sfara

Reżyseria i adaptacja: Jacek Papis
Występują: Ewa Greś, Marcin Błaszak, Piotr Chomik, Ryszard Kluge, Piotr Sierecki, Dawid Szurmiej, Marek Węglarski
Trzecia część serialu o kocie rabina zabiera nas w podróż przez Afrykę w poszukiwaniu „czarnej Jerozolimy". Czy legendarne miasto w ogóle istnieje, czy to tylko utopia o ziemi obiecanej, gdzie Żydzi mogą żyć w spokoju i dobrobycie? Co tym razem zmajstruje kot ironista, który poddaje w wątpliwość wszystkie obiegowe prawdy? Opowieść dla widzów o mocnych nerwach... :-)
Scena na piętrze Teatru Żydowskiego, Plac Grzybowski 12/16
Wstęp po potwierdzeniu obecności, wejściówki do odbioru w Biurze Festiwalowym od 3 sierpnia, tel. 22 620 55 85; 652 16 48

godz. 13.30 Karolina Cicha (Polska) & Christian Dawid (Niemcy) – koncert

Muzyczne spotkanie dwójki niezwykłych osobowości scenicznych: Karoliny Cichej – wokalistki i kompozytorki, z wykształcenia literaturoznawcy, która (choć w dziedzinie muzyki jest samoukiem) z powodzeniem prezentuje swoją oryginalną technikę gry na kilku instrumentach jednocześnie oraz Christiana Dawida – światowej sławy klarnecisty, aranżera i kompozytora, czerpiącego z muzyki klasycznej, jazzu i muzyki etnicznej, którego specjalnością jest ludowa muzyka Europy Wschodniej i związany z nią nurt jidysz. Christian Dawid obecnie prowadzi Trio Yas i Konsonans Retro. Występuje na scenach całego świata, m.in. z Bobanem Markowicem, Frankiem Londonem, SoCalled, Alanem Bernem, OPA!, Danielem Kahnem & The Painted Bird, Arkadym Genclerem, Brave Old World, Shurą Lipovsky, Theodorem Bikelem, Yriyem Gurzhym, Lorinem Sklambergiem, Urszulą Makosz, Paul Brody's Sadawi oraz The Other Europeans Band na scenach całego świata. Jest również cenionym wykładowcą muzyki z nurtu jidysz, a także pomysłodawcą i organizatorem wielu warsztatów. Jest stałym współpracownikiem i doradcą wielu międzynarodowych festiwali kultury żydowskiej, występował m.in. w Weimerze, Londynie, Paryżu, Montrealu, Fürth, Nowym Jorku, Petersburgu i Buenos Aires.
Klub festiwalowy Pardon, To Tu, Pl. Grzybowski 12/16
Wstęp wolny

godz. 14.00 Singer Jazz Festival: „Trzecia Fala Jazzu" – spotkanie autorskie
Łukasza Strzelczyka

Tak jak polski jazz to nie tylko postacie Tomasza Stańki i Włodzimierza Nahornego czy mitologizowane czasy Krzysztofa Komedy i Andrzeja Trzaskowskiego, tak lata 80. to nie tylko czas erupcji punk rocka. Wykształciła się wtedy cała paleta istotnych zjawisk kulturowych, a jedną z nich była „trzecia fala jazzu" (termin stworzony przez amerykańskiego krytyka i muzyka Gunthera Shullera). Wyróżnikami stylu były poszukiwanie nowych środków wyrazu, otwartość na inne gatunki muzyczne oraz nacisk położony na wizualność.
W spotkaniu udział wezmą: Andrzej Mitan – performer, wydawca, poeta dźwięku, od końca lat 60. aktywny animator sztuki, kurator i koordynator wielu festiwali, wystaw, koncertów, sympozjów, Wojciech Konikiewicz – pianista, kompozytor muzyki współczesnej, elektronicznej i ilustracyjnej; filmowej, teatralnej, wykładowca Leeds College of Music, Chichester University & College, Newcastle University i University of Michigan oraz Janusz Yanina Iwański – muzyk jazzowy i rockowy, gitarzysta, kompozytor, autor tekstów i wokalista. Współzałożyciel zespołów Tie Break, Soyka Yanina, współpracownik Drum Freaks i Maanamu.
Podczas spotkania, poprzez tematy związane z naszymi gośćmi – cykl niezwykłych płyt Alma Art-u, Niezależne Studio Muzyki Elektroakustycznej czy tzw. scena „young power" – opowiemy o polskiej Trzeciej Fali, rodzącej się w siermiężnych czasach PRL-u, na scenie zdominowanej przez PSJ czy PAGART.
Spotkanie poprowadzą: Łukasz Strzelczyk – doktorant ISNS UW, kurator i producent koncertów podczas Warszawskiej Jesieni, Ogrodów Muzycznych, Festiwalu Przemiany i Jazzu na Starówce; wydawca płyt z polską archiwalną muzyką awangardową oraz Adam Baruch – światowej sławy krytyk muzyczny, „ambasador polskiego jazzu", dyrektor artystyczny Singer Jazz Festival.
Austriackie Forum Kultury, ul. Próżna 7/9
Wstęp wolny

godz. 14.30 „Kultura przez żet z kropką" – debata o współczesnej kulturze żydowskiej

Spotkanie z udziałem: Anny Smolar, Karoliny Szymaniak, Gołdy Tencer, Jerzego Halbersztadta oraz Piotra Pazińskiego
Prowadzenie: Mike Urbaniak
Zorganizowano we współpracy z Cosmopolitan Twarda 2/4
Patio budynku Cosmopolitan, ul. Twarda 2/4
Wstęp wolny

godz. 14.30 Przystanek poezja: Roza Jakubowicz

Występują: Marta Marzęcka, Agata Sierecka, Monika Soszka
Wybór i przekład: Bella Szwarcman-Czarnota
O życiu poetki Rozy Jakubowicz wiadomo bardzo niewiele. Rodzice jej ojca, rabina Isachara Graubarta wywodzili się ze znamienitych rodów. A on, całym sercem oddany społeczności, poświęcał też wiele czasu swoim dzieciom, dbał o ich edukację. Po wyjściu za mąż zamieszkała w Kaliszu. Tam udzielała się w redakcji kaliskiej gazety „Jidisze Wochenblat", gdzie porad udzielał jej sam Perec. Ogromnym ciosem była dla niej śmierć ojca, kolejnym, przedwczesna śmierć jej synka, która naznaczyła dramatycznym piętnem jej późniejsze utwory. Nie wiemy, jak i kiedy przeniosła się do Warszawy. Najprawdopodobniej znalazła się w getcie warszawskim i stamtąd została – wraz z córeczką – wywieziona do Treblinki w 1943 roku.
Najważniejsze wątki poezji Rozy Jakubowicz to Bóg, ojciec, modlitwa oraz miłość, wyrażona z prawdziwą cnijes (skromnością) pobożnej kobiety żydowskiej.
Restauracja Pasadena, Plac Grzybowski 2
Wstęp wolny

godz. 15.00 „Śladami Singera, Pereca, Szlengla" – spacer z Janem Jagielskim

Miejsce zbiórki: wejście do Kościoła Wszystkich Świętych, Plac Grzybowski 3/5

godz. 15.00 KONCERT KAMERALNY – OPIUM STRING QUARTET

Zespół wystapi w składzie: Agnieszka Marucha (I skrzypce), Anna Szalińska (II skrzypce), Magdalena Małecka-Wippich (altówka), Olga Łosakiewicz-Marcyniak (wiolonczela)
Podczas koncertu kameralnego w warszawskiej Synagodze im. Nożyków będziemy mieć niecodzienną okazję, aby usłyszeć I Kwartet Smyczkowy urodzonego w Warszawie, żydowskiego kompozytora Joachima Mendelsona, który najprawdopodobniej zginął w warszawskim gettcie. Drugą część koncertu, dopełni monumentalny utwór "Chagall" Piotra Mossa, polskiego kompozytora mieszkającego w Warszawie.
Pełna uroku, spokojnego oddechu i tanecznej lekkości muzyka Mendelsona, oraz wyrazista, przejmująca i zabarwiona współczesną harmonią muzyka Mossa, to zestawienie niezwykłe i frapujące, które z pewnością warto usłyszeć. A wszystko to w interpretacji Opium String Quartet – jednego z najlepszych obecnie kwartetów smyczkowych w Polsce.
Opium String Quartet (O.S.Q.) jest jednym z czołowych polskich kwartetów smyczkowych, wyróżniony w 2011 roku nominacją do nagrody Fryderyk za debiut płytowy, oraz nagrodą Fryderyk 2014 za album „Chagall for Strings" z muzyką Piotra Mossa. O.S.Q. istnieje nieprzerwanie od 2004 roku, największe uznanie i rozgłos zdobywając dzięki ogromnemu zaangażowaniu w promowanie muzyki polskiej. Kwartet uczestniczy w wielu prestiżowych wydarzeniach i festiwalach muzycznych, zarówno w kraju jak i zagranicą. W czerwcu 2014 na zaproszenie francuskiej fundacji ProQuartet, zespół wziął udział w Międzynarodowym Festiwalu Kwartetowym, oraz Akademii Mistrzowskiej, do której zakwalifikował się spośród kilkudziesięciu kwartetrów europejskich. O.S.Q. tworzą cztery absolwentki Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie.
Synagoga im. Nożyków, ul. Twarda 6
Wstęp po potwierdzeniu obecności, wejściówki do odbioru w Biurze Festiwalowym od 3 sierpnia, tel. 22 620 55 85; 652 16 48
Mężczyzn obowiązuje nakrycie głowy. Miejsca nie są numerowane, liczba miejsc ograniczona.

godz. 15.00 Spacer po ulicy Próżnej z Jagną Koftą oraz zwiedzanie budynku
przy ul. Próżnej 9 z architektem Wojciechem Popławskim

Miejsce zbiórki: przy fontannie na Placu Grzybowskim
Spacer dla zamkniętej grupy uczestników – maksymalnie 25 osób.
Zapisy w Biurze Festiwalowym od 3 sierpnia, tel. 22 620 55 85; 652 16 48
Zorganizowano we współpracy z IVG Institutional Funds GmbH – właścicielem budynku Le Palais przy ul. Próżnej 7/9

godz. 16.00 Podróż słowno-dźwiękowa: „Cudzoziemski Ptak"

Występują: Anna Rozenfeld, Dorota Liliental, Raphael Rogiński
Adaptacja tekstów i scenariusz: Anna Rozenfeld, Dorota Liliental, muzyka: Raphael Rogiński
Ptaki występujące w opowiadaniach Icchoka Lejbusza Pereca jawią się jako symbole wzniosłości, odrodzenia i wolności i jako alegoryczne wyobrażenie żydowskiej duszy i jej tęsknot. Postacie ptaków i skrzydlatych istot wpisują się z kolei w misterną tkaninę znaczeń, odniesień biblijnych i losów narodu żydowskiego. Metafizyczny klimat spotkania doskonale podkreśla muzyka Raphaela Rogińskiego, która pomoże nam choć na chwilę oderwać się od tego co świadome i ziemskie.
Przygotowując program poświęcony twórczości Pereca, prezentowany w tłumaczeniu na język polski i w oryginale, artyści chcą uczcić setną rocznicę śmierci tego wybitnego pisarza języka jidysz i poruszyć wyobraźnię widzów mistyką jego opowiadań.
Dorota Liliental – absolwentka Wydziału Sztuk Dramatycznych kalifornijskiego Uniwersytetu w Berkeley (1988). Pierwsze doświadczenia na scenie zdobywała w San Francisco. Po kilkunastu latach emigracji w Stanach Zjednoczonych wróciła do Polski, kraju jej dzieciństwa. Mieszka w Warszawie, pracuje jako aktorka filmowa, a także jako lektorka użyczająca głosu w nagraniach radiowych i telewizyjnych oraz jako lektorka języka angielskiego i tłumaczka.
Anna Rozenfeld – badaczka historii żydowskiej, języka i kultury jidysz; malarka i aktorka. W przeszłości związana z Teatrem Żydowskim im. Estery Rachel i Idy Kamińskich w Warszawie. Obecnie realizuje własne projekty artystyczne i edukacyjne, współpracuje z wieloma instytucjami i festiwalami kultury żydowskiej w kraju i za granicą. Stypendystka YIVO Institute for Jewish Research w Nowym Jorku (2014-2015).
Raphael Rogiński – gitarzysta, kompozytor, improwizator, animator kultury. Wykształcony w kierunku jazzu, muzyki klasycznej i etnomuzykologii. W swojej twórczości sięga do korzeni bluesa i jazzu oraz muzyki etnicznej i ludowej. Jego głębokie zainteresowanie kulturą żydowską zaowocowało trzema projektami, których jest liderem: Shofar, Cukunft i psychodeliczny Alte Zachen. Jest też m.in. z projektów: Ectoplasma, Spinalonga, Nefesh, Wovoka czy Falashmura, oraz ze współpracy z duetem Sisters, DJ Lenarem i koncertów na gitarę solo. Działa także jako dyrektor artystyczny festiwali prezentujących nową kulturę żydowską: Tikkun, Varshe i Mizrach.
Klub Mamele, Plac Grzybowski 12/16
Impreza biletowana, bilety do nabycia na www.eventim.pl i www.teatr-zydowski.art.pl oraz od 3 sierpnia w kasie Teatru Żydowskiego, tel. 22 850 56 56

godz. 16.00 „Muzyka ze skarbnicy żydowskiej"

Próżna-Hoiz, ul. Próżna 14
Wstęp wolny

godz. 16.00 Oprowadzanie po wystawie: „Roman Vishniac: Fotografia 1920–1975"

Prowadzenie: dr Katarzyna Nowakowska-Sito – komisarz wystawy
Monografia jednego z najsłynniejszych fotografów świata europejskich Żydów przygotowana przez International Center of Photography w Nowym Jorku. Obok pokazywanych po raz pierwszy zdjęć Vishniaca z Berlina czy Nowego Jorku i fotografii mikroskopowych, na wystawie można zobaczyć obrazy z Polski i Europy Wschodniej wykonane w latach 1935–1938. Wiele z nich przedstawia Warszawę przez pryzmat przejmującej biedy rodzin w ciasnych mieszkaniach w suterenach i wyniszczającej pracy tragarzy. Zdjęcia zostały wykonane na zlecenie Jointu – największej żydowskiej organizacji pomocowej – w celu wzmocnienia apeli o wsparcie potrzebujących. Typy ludzkie i okolice utrwalone przez Vishniaca: Gęsia, Nalewki, Hale Mirowskie, Miła, Krochmalna, korespondują ze scenerią i klimatem utworów najsłynniejszego mieszkańca tej ulicy – Icchaka B. Singera. Nieprzypadkowo amerykańskie wydanie jego opowiadań („A day of pleasure: stories of a boy growing up in Warsaw", New York 1969), zostało zilustrowane fotografiami Romana Vishniaca.
Impreza towarzysząca zorganizowana we współpracy z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
Muzeum POLIN, ul. Anielewicza 6
Liczba miejsc ograniczona, obowiązują rezerwacje. Wstęp w ramach biletu na wystawę (12, 8 zł) – bilety dostępne on-line: www.bilety.polin.pl lub w kasach Muzeum POLIN

godz. 16.00 Spotkanie z maszgijachem: „Pogadanka o kaszrucie –
teoria i praktyka"

Spotkanie z maszgijachami – nadzorcami koszerności w restauracji „Galil" – będzie okazją do poznania teoretycznych i praktycznych zasad diety w judaizmie. Zapraszamy do zadawania pytań, podpatrywania technik koszerowania i sprawdzania żywności. Radosna atmosfera gwarantowana.
Restauracja Koszerna Galil, ul. Zielna 37

godz. 16.00 „Od narodzin do śmierci" – oprowadzanie tematyczne
po wystawie stałej Muzeum POLIN

Impreza towarzysząca zorganizowana we współpracy z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
Muzeum POLIN, ul. Anielewicza 6
Liczba miejsc ograniczona, bilety (35 zł – normalny, 25 – ulgowy) dostępne on-line: www.bilety.polin.pl lub w kasach Muzeum POLIN

godz. 17.00 Koncert zespołu KLEZMERSI

Zespół wystąpi w składzie: Damian Orłowski (skrzypce), Robert Kuśmierski (akordeon), Michał Lamża (kontrabas), Robert Smoderek (klarnet)
Członkowie zespołu są absolwentami Akademii Muzycznej im F. Chopina w Warszawie. Nie stronią od łączenia w swoim repertuarze muzyki żydowskiej z różnych stron świata. W ich koncercie będzie więc można odnaleźć klezmerską muzykę polską, węgierską, rumuńską, bałkańską, rosyjską, niemiecką. Całość wykonywana na instrumentach akustycznych tworzy naturalną, pełną ekspresji atmosferę.
Impreza towarzysząca zorganizowana przez Staromiejski Dom Kultury
Piwnica Na Wójtowskiej, ul. Zakroczymska 11, wejście od ul. Wójtowskiej
Bilety w cenie 25 zł, zasady rezerwacji biletów na stronie www.scenapw.sdk.pl

godz. 17.00 Koncert zespołu KROKE

Zespół wystąpi w składzie: Jerzy Bawoł (akordeon), Tomasz Kukurba (altówka), Tomasz Lato (kontrabas) z gościnnym udziałem Sławomira Bernego (instrumenty perkusyjne)
Gościem specjalnym koncertu będzie Gołda Tencer
Warszawska premiera najnowszej płyty zespołu, pt. „Ten" – albumu w dorobku Kroke najbardziej różnorodnego – tak, jakby muzycy chcieli zawrzeć na nim wszystko, co przez lata było ich atutem – ale wciąż wpisującego się w ich rozpoznawalną stylistykę, łączącą piękne melodie z improwizacją i rzewność z energetycznym pulsem.
KROKE – polski zespół z 22-letnią historią, znajdujący się w światowej czołówce najbardziej rozpoznawalnych składów. W swojej twórczości sięga po inspiracje do muzyki etnicznej i autorskie improwizacje. W ten sposób tworzy własny, unoszący się ponad granicami, formami i czasem styl, który został nie tylko zauważony przez publiczność, lecz także doceniony przez artystów całego świata. Zachwycony koncertem zespołu Steven Spielberg zaprosił muzyków do Jerozolimy na występ podczas uroczystości Survivors Reunion. Dzięki Peterowi Gabrielowi grupa trafiła do Wielkiej Brytanii na Festiwal WOMAD. Utwór „The Secrets of The Life Tree" w wykonaniu zespołu znalazł się na ścieżce dźwiękowej filmu Davida Lyncha „Inland Empire". Spotkanie z Nigelem Kennedym zwieńczyło natomiast wspólne dzieło – płyta „East Meets East". W ostatnich latach zespół współpracował także z Anną Marią Jopek, Edytą Geppert, Mają Sikorowską, Krzyszofem Herdzinem, norweskim zespołem Tindra, hiszpańskim skrzypkiem Diego Galazem, mongolską wokalistką Urną Chahar Tugchi i orkiestrą Sinfonietta Cracovia. Pojawiał się na najbardziej prestiżowych festiwalach muzycznych na całym globie.
Duża scena Teatru Żydowskiego, Plac Grzybowski 12/14
Impreza biletowana, bilety do nabycia na www.eventim.pl i www.teatr-zydowski.art.pl oraz od 3 sierpnia w kasie Teatru Żydowskiego, tel. 22 850 56 56

godz. 17.30 „Koniec II wojny światowej – historia i pamięć" – finisaż projektu
POLIN Meeting Point

Studenci z Polski, Izraela i Niemiec, którzy w czasie Szkoły Letniej POLIN Meeting Point zgłębiali zagadnienia związane z pamięcią o II wojnie światowej i narodowych narracjach dotyczących jej zakończenia, przedstawią efekty wspólnego projektu artystycznego, który stworzyli pod opieką znanej artystki i kuratorki Krystyny Piotrowskiej. Po prezentacji zapraszamy do dyskusji.
Impreza towarzysząca zorganizowana we współpracy z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
Muzeum POLIN, ul. Anielewicza 6
Wstęp wolny
Projekt POLIN Meeting Point realizowany jest w ramach Funduszu Edukacyjnego Fundacji Rodziny Nissenbaumów

godz. 17.30 Czytelnia pisarzy żydowskich: Mistrzowie czytają – Julian Tuwim
w interpretacji Wojciecha Malajkata

Zapraszamy na popołudniowe spotkanie z klasyką literatury, podczas którego Wojciech Malajkat zaprezentuje wybrane utwory Juliana Tuwima – jednego z najpopularniejszych twórców dwudziestolecia międzywojennego: poety, pisarza, autora wodewili, skeczy i humoresek, cieszącego się niesłabnącą popularnością wśród kolejnych pokoleń czytelników i bywalców teatru.
Wojciech Malajkat – aktor teatralny i filmowy, reżyser, pedagog. Od debiutu w 1985 roku zagrał w ponad stu filmach i serialach. Przez 15 lat występował w Teatrze Studio i przez 11 w Teatrze Narodowym w Warszawie. W 2010 roku z rąk Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego otrzymał tytuł profesora sztuk teatralnych. W latach 2009-2014 pełnił funkcję dyrektora naczelnego i artystycznego Teatru Syrena w Warszawie, od 2014 roku jest dyrektorem artystycznym tej sceny. Jest też wykładowcą Wydziału Aktorskiego PWSFTviT w Łodzi.
Austriackie Forum Kultury, ul. Próżna 7/9
Wstęp wolny

godz. 18.00 „Sto pytań do rabina" – spotkanie z rabinem
Michaelem Schudrichem

Michael Schudrich – amerykański rabin, od 2004 Naczelny Rabin Polski. Urodził się w Nowym Jorku w żydowskiej rodzinie o polskich korzeniach. Jego przodkowie pochodzili z Baligrodu. Z wykształcenia jest historykiem i religioznawcą. Studiował na State University of New York w Stony Brooks. W 1977 roku uzyskał tytuł licencjata (Bachelor of Arts) w religioznawstwie. Ukończył studia historyczne na Uniwersytecie Columbia.
Synagoga im. Nożyków, ul. Twarda 6
Wstęp wolny, mężczyzn obowiązują nakrycia głowy

godz. 18.30 „Ogrody Frau Hess" – czytanie performatywne
dramatu Frederica Miltona Marcusa

Reżyseria i adaptacja: Karolina Kirsz
Występują: Ernestyna Winnicka, Andrzej Blumenfeld
Hitlerowskie Niemcy 1944 roku. Isaac Baum – przed wojną profesor botaniki – zostaje odesłany z obozu koncentracyjnego do pracy w charakterze ogrodnika, do posiadłości Ilse Hess, żony zastępcy Führera – Rudolfa Hessa. W tej opartej na faktach sztuce spotykamy kobietę i mężczyznę, którzy pomimo nieprzekraczalnych różnic i okrucieństwa wojny ulegają wzajemnej fascynacji i pożądaniu.
„Ogrody Frau Hess" to debiut sceniczny amerykańskiego dramatopisarza. Prapremiera sztuki, w reżyserii Rana Avniego, odbyła się w 2001 r., w The Jewish Repertory Theatre w Nowym Jorku.
Ernestyna Winnicka – aktorka teatralna i filmowa, absolwentka Studia Aktorskiego przy Teatrze Żydowskim w Warszawie, w którym gra od ponad 20 lat. Wcześniej współpracowała m.in. z Teatrem Polskim w Szczecinie, Teatrem Dramatycznym im. Szaniawskiego w Płocku, Teatrem Narodowym i Teatrem Ochoty w Warszawie. Grała w wielu spektaklach Adama Hanuszkiewicza, m.in. Katarzynę Iwanownę w „Braciach Karamazow", oraz w przedstawieniach Juliusza Machulskiego: „Pannie Julii", „Balladynie" czy „Hamlecie". Można ją również zobaczyć w wielu filmach m.in. w „Nie było słońca tej wiosny", „Austerii" i „Trędowatej".
Andrzej Blumenfeld – aktor teatralny i filmowy, absolwent warszawskiej Akademii Teatralnej. Debiutował w Teatrze Narodowym w Warszawie, później występował także w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym w Koszalinie, Teatrze Wybrzeże w Gdańsku i Teatrze Studio w Warszawie. W latach 1997-2011 należał do zespołu Teatru Narodowego, gdzie zagrał m.in. Oswalda w „Królu Learze" i Borysa Simeonowema-Piszczyka w „Wiśniowym sadzie". Aktualnie występuje w Teatrze Dramatycznym, gdzie można go zobaczyć w „Cudotwórcy" oraz w „Absolwencie". Wystąpił w ponad 40 filmach, m.in. w „Kornblumenblau", „Obywatelu Piszczyku", „Lawie" i „Pianiście". Ma w sowim dorobku liczne role telewizyjne, użycza też głosu w dubbingu. Został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.
Scena na piętrze Teatru Żydowskiego, Plac Grzybowski 12/16
Wstęp po potwierdzeniu obecności, wejściówki do odbioru w Biurze Festiwalowym od 3 sierpnia, tel. 22 620 55 85; 652 16 48

godz. 19.00 „Jidysz iz majn welt" – koncert benefisowy Geni Fajerman (Izrael)

Genia Fajerman zamiłowanie do muzyki odziedziczyła po ojcu, który był twórcą pieśni szabasowych. Artystka pochodzi z Polski, skąd po drugiej wojnie światowej wyprowadziła się wraz z mężem. Wędrując przez ówczesną Czechosłowację i Niemcy, osiedliła się w Paryżu. Tam poznała popularnego amerykańskiego artystę Hermana Yablokova, który zaprosił ją do swojej grupy teatralnej. Jako utalentowana piosenkarka, aktorka i tancerka przez całe dziesięciolecia oczarowywała publiczność żydowską na świecie. Jej wspaniały głęboki głos i teatralna interpretacja docenione zostały w Europie, Ameryce Północnej i Południowej, a także w Izraelu, gdzie od wielu lat mieszka.
Klub Mamele, Plac Grzybowski 12/16
Impreza biletowana, bilety do nabycia na www.eventim.pl i www.teatr-zydowski.art.pl oraz od 3 sierpnia w kasie Teatru Żydowskiego, tel. 22 850 56 56

godz. 20.00 KONCERT FINAŁOWY: MATISYAHU (USA)

Pod scenicznym pseudonimem MATISYAHU (znaczącym po hebrajsku „Dar Boga") kryje się nowojorski muzyk, którego znakiem rozpoznawczym jest ciągłe przełamywanie konwencji i umiejętność poruszania się w wielu muzycznych klimatach (jego twórczość to m.in. rap i reggae, beatbox, alternetywny rock, motywy chasydzkie). Od roku 2004, w którym wydał swój pierwszy album „Breakout, Live at Stubb" i jednocześnie swój pierwszy wielki światowy hit „King Without A Crown", przeszedł długą drogę muzyczną, na której znalazła się m.in. nominacja do nagrody Grammy. Bardzo szybko osiągnął status „supergwiazdy chasydzkiego reggae", okazał się też być jednym z najbardziej dynamicznych i kreatywnych artystów w branży. Ma w swoim dorobku 11 płyt, przy produkcji których uczestniczyli m.in. z Bill Laswell, Sly & Robbie i Kool Kojak.
Jego muzyka zmienia się i rozwija z niemal każdym nowym albumem. Pierwszą dużą zmianą od czasów debiutu był album „Spark Seeker" wydany w 2012, kiedy to mocno zmieniło się nie tylko brzmienie, ale i wygląd Matisyahu. Tę linię kontynuuje jego najnowszy album „Akeda", który jest najbardziej dojrzałą, wyciszoną, głęboką i osobistą produkcją artysty. Są na nim utwory napisane w trasie i w domu w Los Angeles, nagrane z jego koncertowym zespołem Dub Trio. Przy tworzeniu albumu uczestniczyli jego przyjaciele i współpracownicy, m.in. Stu Brooks, Aaron Dugan, Rob Marcher i Mark Guilana.
Koncert plenerowy na Placu Grzybowskim
Wstęp wolny

godz. 22.30 „Kołysanka dla pamięci"

Tegoroczne spotkanie upamiętniające ofiary Holokaustu odbędzie się w wyjątkowej oprawie – podczas wieczoru zostanie zaprezentowana instalacja artystyczna oparta na symbolice światła:
• „OR אור ŚWIATŁO" – projekt multimedialny prof. Włodzimierza Szymańskiego
Projekt zakłada budowę i zapalenie Menory, pomyślanej jako obiekt podróżny. Jej światło odnosi się do miejsc kultu, zarówno tych istniejących fizycznie, jak i jedynie obecnych w sferze pamięci, np. nieistniejących bożnic i synagog. Uzupełnieniem Menory są tablice – obiekty nawiązujące estetycznie i symbolicznie do macew. Instalacji towarzyszy ścieżka dźwiękowa (m.in. recytacja fragmentów Księgi Liter – mistyczny alef-bet – Lawrenca Kushnera).
Działanie performatywne w otwartej przestrzeni miejskiej placu przy pomniku Bohaterów Getta na warszawskim Muranowie stanowi odwołanie do obszaru pamięci wydarzeń czasu minionego. Realizacja instalacji jest kontynuacją wędrówki Menory do miejsc pamięci.
Z instalacją „OR" powiązane są projekty doktorantów i studentów prof. Szymańskiego, prezentowane od 28 sierpnia o godz. 19.00 w lokalach na ul. Próżnej 14.
Pomnik Bohaterów Getta, ulica Anielewicza, róg ulicy Zamenhofa
Uwaga: Godzina rozpoczęcia spotkania jest uzależniona od czasu zakończenia koncertu finałowego

(-)
Materiał organizatora
28 sierpnia 2015

Książka tygodnia

Białość
Wydawnictwo ArtRage
Jon Fosse

Trailer tygodnia