Baśń o ludziach stąd

"Bracia Grimm dla dorosłych" - reż. Remigiusz Brzyk - Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie

Remigiusz Brzyk i Tomasz Śpiewak na nowo interpretując klasyczne baśnie spisane przez braci Grimm, zabierają widzów w podróż do świata, w którym niesamowitość miesza się z grozą, magia z absurdalnym humorem, a prawda często kryje się w tym, co zmyślone.

Anna Met zaprojektowała na scenie Teatru Osterwy sprawnie działającą machinę, która jak w kalejdoskopie przenosi widzów z jednej rzeczywistości w inną. Sypialnia, salon, szkolny korytarz - stanowią ramę poszczególnych historii. Ale ich realizm jest tylko złudzeniem. Pełno w tym świecie pęknięć, dziwnych zakamarków. Szczelina w lustrze, mysia dziura i inne tajemne przejścia pozwalają bohaterom prześlizgiwać się między opowieściami.

Lubelski spektakl nie jest klasyczną adaptacją - to raczej swobodny sceniczny kolaż motywów, postaci i zdarzeń. Bajki braci Grimm mieszają się tu z popkulturową mitologią, religijnymi fantazmatami i malarstwem Bruegla. Nieraz opowieści łączą się i przenikają płynnie, czasem kończą się niedopowiedziane. Każda z nich brzmi zaskakująco współcześnie.

Na przykład historia Żelaznego Jana dzięki przejmującej scenie tańca Złotego Chłopca staje się opowieścią o odrzuceniu i lęku przed innością. Stodoła, w której wystraszeni wieśniacy, próbując ukryć własny strach i wstyd, palą tytułową Sowę, jakoś niepokojąco przywodzi na myśl Jedwabne. Znakomicie odnaleźli się w tym spektaklu aktorzy, właściwie nie ma tu słabych ról.

Ale najlepsi są bezsprzecznie Przemysław Gąsiorowicz w roli niechcianego dziecka Jasia-Jeżyka, Maciej Grubich jako Złoty Chłopiec oraz debiutująca rolą Córki drwala Justyna Janowska. To Córka, którą matka próbuje chronić przed przed światem dorosłych, otwiera w końcu zakazane drzwi i poznaje prawdę o człowieku. Widzi okrucieństwo, chciwość i głupotę. Ze wszystkich tych przypowieści płynie więc w gruncie rzeczy ponury morał, najmocniej wybrzmiewający w finale.

Może lepiej nigdy nie dorosnąć?

Michał Centkowski
Newsweek
7 listopada 2018
Portrety
Remigiusz Brzyk

Książka tygodnia

Białość
Wydawnictwo ArtRage
Jon Fosse

Trailer tygodnia