Chopin bez fortepianu

IX Międzynarodowy Festiwal Muzyczny Chopin i jego Europa

21 sierpnia 2013r. o godz. 21.00 w Studiu Koncertowym Polskiego Radia w Warszawie w ramach IX Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego "Chopin i jego Europa" będzie można obejrzeć stworzony przez dyrygenta Jacka Kaspszyka, aktorkę Barbarę Wysocką i reżysera Michała Zadarę w marcu tego roku bezprecedensowy spektakl "Chopin bez fortepianu".

Na scenie Barbarze Wysockiej i Maestro Kaspszykowi towarzyszyć będzie Polska Orkiestra Radiowa.

"Chopin i jego Europa" to wydarzenie skupione wokół muzyki poważnej, a "Chopin bez fortepianu" to pierwszy w historii warszawskiego festiwalu spektakl teatralny. Organizator festiwalu, Narodowy Instytut Fryderyka Chopina zaprasza do Polski najlepszych twórców i prezentuje najciekawsze wykonania nie tylko utworów Chopina, ale i innych wybitnych kompozytorów.

"Chopin bez fortepianu" to pierwsze wykonanie obu koncertów fortepianowych Chopina bez partii fortepianu - została zastąpiona tekstem Barbary Wysockiej i Michała Zadary, będącym ekwiwalentem partii fortepianu, jej literackim odbiciem, oraz refleksją krytyczną na temat recepcji działa kompozytora. Aktorską transkrypcję partii fortepianu na scenie wykonuje Barbra Wysocka, opowiadając widzom krok po kroku, co robi fortepian. Scenariusz powstał na podstawie wywiadów z wybitnymi pianistami, prac muzykologicznych, biografii, listów Chopina oraz dziel filozoficznych i teoretycznych. Jest zatem werbalnym odpowiednikiem partii fortepianowej, przewodnikiem po koncertach, ich opisem i komentarzem do nich. Struktura tekstu tego spektaklu odpowiada kompozycji koncertów.

Premiera spektaklu, którego producentem jest krakowska Agencja Artystyczna GAP, odbiła się szerokim echem zarówno w środowisku teatralnym, jak i muzycznym i zebrała świetne recenzje. Tak o spektaklu Zadary pisał prof. Allen Kuharski (tekst opublikowany m.in. w "Ruchu Muzycznym"): "[] Momentem, który nie sposób w biografii Chopina pominąć, jest jego śmierć na emigracji i związany z nią legendarny gest: chirurgicznie oddzielono serce od reszty ciała i, zakonserwowane, wysłano jako relikwię do Warszawy, pozostałe szczątki grzebiąc na cmentarzu w Paryżu. Jeśli pianistyka Chopina jest nierozerwalnie związana z jego polską tożsamością artystyczną, to wycięcie w Koncertach partii fortepianowych z orkiestry będzie aktem paralelnym do oddzielenia jego serca od ciała. Ciało to Koncerty bez fortepianu, i to właśnie na tych paryskich szczątkach skupiają się Zadara, Kaspszyk i Wysocka. Chopin europejski kontra Chopin polski. Obaj są równie ważni - ale to w grobie paryskim spoczęły razem z ciałem mózg, uszy, ręce i język: narzędzia jego twórczej ekspresji. Okaleczone ciało Chopina budzi skojarzenie z roztrzaskanym na warszawskim chodniku fortepianem. Chopin zostaje tu wskrzeszony, by, z towarzyszeniem orkiestry odegrać przed publicznością postmodernistyczną Wielką Improwizację -prowokacyjny, heretycki pośmiertny auto-komentarz, rozpisany na tekst i nuty, ale w efekcie spontaniczny i nie do odtworzenia. Zadara i Kaspszyk stawiają przed Wysocką karkołomne i bezprecedensowe aktorskie wyzwanie. To prawdziwy agon - w każdym tego słowa znaczeniu. Heroicznie antyheroiczny. Wysocka jest jednocześnie partyturą, instrumentem, głosem Chopina i konkurencją dla dyrygenta. Konfrontuje się z martwym ciałem Chopina, paryskiego Chopina, z dziurą w piersi po wyjętym sercu. Zastępuje zamilkły fortepian. Zadara, Kaspszyk i Wysocka stworzyli wspólnie nowy dwuczęściowy poemat. Wspólnie wypowiadają się w nowym teatralnym języku. Razem z Chopinem. Barbara Wysocka to nie jest Chopin. To polska artystka XXI wieku, mająca własną osobowość, własną ekspresję, głos. To nowe serce".

"Chopin bez fortepianu" w reżyserii Michała Zadary w ramach festiwalu "Chopin i jego Europa": 21 sierpnia 2013r., godz. 21.00, Studio Koncertowe Polskiego Radia im. W. Lutosławskiego w Warszawie.

(-)
Materiał Teatru
7 sierpnia 2013

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...