Dom to miejsce, nie stan

"Plan B" - reż. zespół - Teatr Art. 51

W ramach cyklu Hartoffanie Teatrem w bytomskim Beceku tym razem pojawił się Teatr Art. 51 ze Zgierza. Krótki spektakl "Plan B" poruszył temat jakże bliski każdemu z nas - dom, mieszkanie - czy z tym miejscem wiąże nas coś poza.. złocistym szafranem na ścianach*?

Nad oczywistymi rzeczami po prostu sie nie zastanawiamy. Każdy z nas ma pewne wyobrażenia, które - gdy przychodzi taka sytaucja - nie bardzo potrafi zwerbalizować. Jedno z nich dotyczy domu. "Plan B" to smutny, ale jakże trafny spektakl o tym, że coraz trudniej jest nam określić, czym w zasadzie jest dom. Agata Drewnicz - Kaczmarek, Anna Perek i Justyna Zielińska w spektaklu pokazują nam tę przestrzeń w wielu aspektach. Dom jako budowla, dom jako przestrzeń do zaaranżowania, w końcu - dom jako ojczyzna, kraj.

Kolejne sceny pozbawiają nas optymizmu i swego rodzaju poczucia komfortu, wprowadzonego w czytaniu bajki o trzech świnkach, którą słyszymy w pierwszych minutach spektaklu. Okazuje się, że to paleta kolorów farb doprowadza do najwyższych uniesień w tej przestrzeni. A zaproszenie do domu już nie oznacza otwarcia się przed kimś - bardziej liczy się na odrzucenie niż przyjęcie śpiewnego zaproszenia: "gościu znużony, gościu strudzony, jeśli zabłądzisz kiedyś w te strony, zajrzyj tu do nas koniecznie". Dla pewności zachowania świętego spokoju bram pilnuje niestrudzenie Krasnal Stróż, do którego wznoszone są modlitwy. Nawet walka o dom w szerszym znaczeniu - walka o ojczyznę, z manifestacji w obronie wolności zmienia się po porstu w imprezę z dobrą muzyką. Poszczególne sceny spektaklu łączy ukryte zachęcenie do refleksji: czym tak faktycznie jest dla nas dom.

Ów ukryty przekaz możliwy jest do odczytania dzięki wielotworzywowości przedstawienia, która jest jego niewątpliwym atutem. Widz zostaje postawiony w obliczu tekstów o domu - tych "kanonicznych", jak bajka o trzech świnkach, jak i tych, do których sięgamy na codzień - poradniki o wyposażeniu mieszkania, aktualnych trendach. Wśród tej ilości porad i cytatów z forów internetowych umyka gdzieś prawdziwy istota domu - umyka to poczucie, że dom to przede wszystkim ludzie, to więzi i nasze miejsce. To kolejna przestrzeń wciągnięta w wir "nieoznaczoności" , bowiem coraz bardziej traci status miejsca, czyli czegoś związanego, przynależnego gdzieś zarówno geograficznie, jak i kulturowo, mentalnie.

Spektakl rozpoczyna się krótkim filmem, na którym dopiero co uczące sie czytać dziecko, z trudem składa kolejne sylaby w słowa i całe zdania. Na swój sposób my także próbujemy łączyć elementy "domu", jednak nie powstaje z nich żadna większa całość.

(*złocisty szafran - kolor farby).

Paulina Brodzińska
Dziennik Teatralny Katowice
27 marca 2014

Książka tygodnia

Białość
Wydawnictwo ArtRage
Jon Fosse

Trailer tygodnia