Drugie patrzenie

Sztandarowi aktorzy Starego Teatru z królewskim iście zacięciem po raz kolejny wzięli we władanie dużą scenę przy ul. Jagiellońskiej. Polony, Dymna, Trela – już same te nazwiska gwarantowały pełną salę. Ale czy wciąż gwarantują nieodmienną, natężoną uwagę widza podczas trwania spektaklu? Zwłaszcza w tym dramacie Ionesco, w którym momenty oczekiwania przeciągają się w nieskończoność, może to być wyjątkowo trudne. Za pierwszym razem chyba dałam się ponieść fali ugruntowanej i potwierdzonej świetności tej śmietanki aktorskiej, dzięki której wystarczą same nazwiska, by spektakl nazwać dobrym. Ale przecież czasy „gwiazdoromanii” mamy już dawno za sobą. Spektaklu nie tworzy jedna osoba, a już tym bardziej jedno nazwisko. Przy tak zawężonej i kalekiej perspektywie może nam umknąć coś o wiele ważniejszego. 

I tak dzięki temu, że obejrzałam „Ceremonie” po raz kolejny, zdziwiło mnie niepomiernie, dlaczego wcześniej nie zauważyłam Julii, sprzątaczki i pielęgniarki Ich Królewskich Mości. Dorota Segda stworzyła postać, której obraz na długo pozostaje w pamięci po wyjściu z teatru. Julia w jej wcieleniu oscyluje na granicy dwóch światów: z jednej strony jest świadoma wszystkiego, co dzieje się w upadającym Królestwie, a z drugiej wydaje się być nieobecna, pogrążona we własnym środku. Mała dziewczynka ze zmarszczkami na twarzy? Schizofreniczka? Kobieta skrzywdzona? Na jej koronny monolog, ten o kotku, patrzyłam z bliska i nie mogłam oderwać oczu od jej twarzy. Wulkan emocji kipiał pod zastygniętą lawą. Dawno nie widziałam czegoś tak prawdziwego i przejmującego. W dramacie ten fragment wypowiada Król, na szczęście Cieplak dostrzegł potencjał tej sceny w wykonaniu Segdy, która, moim zdaniem, przyćmiła swoich bardziej utytułowanych (w spektaklu i w rzeczywistości) kolegów. 

Warto chyba czasem zweryfikować wyżłobione rowki swojej pamięci, jak wspomnienia określała Virginia Woolf, i spróbować wytyczyć im inne szlaki, bo nikt nie powiedział, że wspomnienie raz wytyczone musi być tym jedynym najlepszym. W teatrze tym bardziej.