Dzień siódmy na festiwalu

Muzyczna premiera Projekt Krynicki i start międzynarodowego Portretu Artysty: Milo Rau.

Startujemy z programem Portret Artysty. W tym roku przyglądamy się twórczości Milo Raua – szwajcarskiego reżysera teatralnego i filmowego, dziennikarza, a od 2018 r. dyrektora artystycznego NTGent w Gandawie. W Kinie Pałacowym możemy dziś obejrzeć Congo Tribunal – film dokumentujący teatralny trybunał na temat wojny toczącej się od 20 lat na obszarze Wielkich Jezior Afrykańskich, zrealizowany przez Milo Raua w 2015 r. (w Berlinie i w Bukavu na wschodzie Konga). Obejrzycie też nagranie spektaklu Pięć łatwych utworów opowiadającego o głośnej sprawie pedofila Marca Dutroux i Orestesa w Mosulu. Making of – dokumentację pracy nad inscenizacją Orestei Ajschylosa. Część prób do niej odbyła się w Mosulu, gdzie w 2014 r. ogłoszono powstanie Państwa Islamskiego.

O reżyserze Milo Rau wspominał Mike Urbaniak na łamach Vogue Polska: „Rekonstrukcja prawdziwych wydarzeń to znak firmowy Raua. Reżyser zbiera wszelkie materiały o wydarzeniu, rozmawia z ludźmi w nim uczestniczącymi i ekspertami. [...] Rau działa między profesjonalistami a amatorami, aktorami a aktywistami, teatrem a rzeczywistością, nie daje się zaszufladkować, zamknąć ani ograniczyć." Witold Mrozek z Gazety Wyborczej w artykule przeznaczonym artyście pisał z kolei o głośnym spektaklu Powtórzenie. Historia(e) teatru (I), którego widzowie i widzki festiwalu będą mogli oglądać w Auli Artis: „Gwiazda europejskiego teatru, reżyser Milo Rau, na Festiwalu Malta pokaże swój spektakl Powtórzenie. Historia/e teatru (I) o śmierci młodego homoseksualnego mężczyzny Ihsane'a Jarfiego zamordowanego w centrum Liège w 2012 roku."

Przed nami też szczególne wydarzenie – koncert Projekt Krynicki! Usłyszymy trzy utwory muzyczne skomponowane przez trzech wyjątkowych kompozytorów: Pawła Szymańskiego, Pawła Mykietyna i Aleksandra Nowaka, do wierszy Ryszarda Krynickiego, jednego z najważniejszych twórców polskiej poezji współczesnej. Na zakończenie koncertu Projekt Krynicki widzowie będą świadkami tworzenia improwizowanych obrazów przez Mariusza „Wilka" Wilczyńskiego – malarza, performera, reżysera filmów animowanych – do utworu Bolero Maurice'a Ravela wykonywanego na żywo przez Sinfonię Varsovia.

„Na zamówienie Festiwalu Malta Paweł Szymański napisał utwór o kotach, Paweł Mykietyn o schludnym mieście, które zamieniło synagogę w miejską pływalnię, a Aleksander Nowak stworzył symfonię o prawdzie ze znakiem zapytania. Wszystko to inspirowane wierszami Ryszarda Krynickiego." – pisała Anna Dębowska dla Gazety Wyborczej.

Ponadto dziś aż dwa warsztaty i dwa spotkania. Rezydent twierdzy, Luca Spano, poprowadzi Speed Dialog – what is an image? – warsztaty partycypacyjne oparte na praktykach nielinearnego myślenia, w których uczestnik jest zanurzony w ewoluującym procesie kwestionowania i przeformułowywania swojego punktu widzenia. Twórczynie new visions poprowadzą zajęcia dla osób zainteresowanych świadomym tworzeniem i odbiorem kultury, pogłębianiem kontaktu z ziemią i ze światem, szukających nowych perspektyw dla rzeczywistości społecznej. Warsztatom towarzyszy spotkanie Dekolonizacja. Czytanki klimatyczne. W ramach dzisiejszej odsłony Forum odbędzie się debata Odpowiedzialni za miasto, w której wezmą udział Jan Mencwel, Artur Jerzy Filip i Natalia Weremczuk. Dla dzieci mamy dziś warsztaty Arborysta – lekarz drzew, podczas których poznacie ciekawostki z życia drzew i ich wpływ na nas. Dowiecie się, czy drzewa rzeczywiście potrzebują naszej – człowieczej – pomocy.

Czerwone nosy wracają na afisz! Kultowy spektakl z lat 90. wraca w nowej obsadzie i reżyserii Jana Klaty. W Teatrze Nowym obejrzycie dziś również Kalinę® Agaty Biziuk – opowieść o kobiecie, która nie chciała być postrzegana jako człowiek, lecz jako zjawisko nieskrępowane regułami rządzącymi światem. Co łączy tytułową Kalinę i coca-colę? W Teatrze Muzycznym gramy dziś Kombinat – futurystyczny spektakl inspirowany tekstami Kafki, Orwella i Huxleya, którego punktem wyjścia są muzyka i teksty Obywatela GC i Republiki. A na naszej scenie plenerowej kolejna odsłona Komuny Warszawa na Malcie – kultowy, wielokrotnie nagradzany spektakl Cezary idzie na wojnę, w którym legendarna choreografia Niżyńskiego do Popołudnia fauna Debussy'ego spotyka się z pieśnią Moniuszki w męskiej przebieralni, ćwiczenia aerobowe z wojenną symfonią Szostakowicza, a wspomnienie decyzji komisji poborowej staje się impulsem do uruchomienia campowej rewii.

Harmonogram 24.06

CZWARTEK 24 CZERWCA

10:00 TA ZIEMIA NIE NALEŻY DO NAS, TO MY NALEŻYMY DO TEJ ZIEMI / new visions / warsztaty
11:00 SALE AT FIRST SIGHT / Luca Spano / rezydencja
11:00 HARDCORE RELEASE / Paweł Sakowicz / rozgrzewka taneczna
14:30 CONGO TRIBUNAL / Milo Rau / film
16:00 ARBORYSTA – LEKARZ DRZEW / Bush Doctor / dla dzieci
16:15 PIĘĆ ŁATWYCH UTWORÓW / Milo Rau / rejestracja spektaklu
17:00 ODPOWIEDZIALNI ZA MIASTO / Artur Jerzy Filip, Jan Mencwel, Natalia Weremczuk, Michał Nogaś / debata
18:00 CZERWONE NOSY / Jan Klata, Teatr Nowy w Poznaniu / teatr
18:15 ORESTES W MOSULU. MAKING OF / Milo Rau / film
18:30 SPEED DIALOG – WHAT IS AN IMAGE? / Luca Spano / warsztaty
19:00 DEKOLONIZACJA / Czytanki klimatyczne / debata
19:00 PROJEKT KRYNICKI / Ryszard Krynicki, Paweł Szymański, Paweł Mykietyn, Aleksander Nowak, Orkiestra Na Bis: Mariusz Wilczyński / muzyka
19:00 KOMBINAT / Wojciech Kościelniak, Teatr Muzyczny w Poznaniu / teatr
19:30 KALINA / Agata Biziuk, Teatr Nowy w Poznaniu / teatr
21:00 CEZARY IDZIE NA WOJNĘ / Cezary Tomaszewski, Komuna Warszawa / teatr

Jak było wczoraj?

Dzień zaczęliśmy od rozgrzewki z Marysią Stokłosą. Wyzwoliliśmy ciała od stóp do bioder, przez serce do mózgu. Na słońcu i w cieniu skakaliśmy, tańczyliśmy i toczyliśmy się po ziemi parku Wieniawskiego. Rezydencję w twierdzy objął Luca Spano, który bada, jaką wartość ma własność wizualna w czasach, kiedy obrazy przychodzą przed rzeczywistością, a świat fizyczny przebywa w materii obrazów. O planetarnej zmianie i sojuszach transgranicznych rozmawiali w ramach Forum Paulina Kramarz i Jan Sowa. A dzieci uczyły się formułować pytania i tworzyć konstrukcje w ziemi i nad ziemią na warsztatach Pytajnik. Ziemio-badanie. Na scenie plenerowej Komuna Warszawa wystąpiła ze spektaklem Ośrodek wypoczynkowy w reżyserii Anny Smolar. Tytułowy ośrodek powstał z budynku teatru, który przez to, że podejmował na scenie trudne tematy, musiał zniknąć, bo nie pasował do nowego, pozytywnego i bezrefleksyjnego społeczeństwa. W ośrodku spełnia się marzenie o zdziecinnieniu, jednak wszystko ma swoją cenę. Oglądając spektakl przychodziło na myśl, że rzeczywiście zdarzają się takie dni, kiedy chcielibyśmy, żeby naszymi problemami, troskami i pragnieniami zajął się ktoś inny. Moglibyśmy wtedy po prostu być – żyć, oddychać, istnieć bez trosk. Wolni i bezmyślni. Twórcy jednak nie pozwalają nam zbyt długo oglądać na scenie utopii i chłodno pytają – czy jesteś w stanie zrezygnować z własnej indywidualności, żeby wtopić się w zdurniałą, acz zadowoloną społeczność?

Dzień ojca na Malcie

Jak miło było widzieć wszystkich malców i dzieci nieco starsze razem ze swoimi tatami na warsztatach i innych festiwalowych aktywnościach! Cieszymy się, że spędzaliście dzień ojca razem z nami. Na tę specjalną okazję nawet niebo się rozpogodziło i trzymamy kciuki, żeby do końca festiwalu deszcz trzymał się z daleko od Malty.

Obywatelski Minister/a Kultury – wielkopolskie firmy i ludzie kultury wspierają Festiwal Malta

Malta świętowała w zeszłym roku 30. urodziny. Od wielu lat organizujemy wydarzenia kulturalne, zapraszamy zagranicznych gości, debatujemy na ważne i palące tematy, a także pokazujemy, jak wprawić w ruch mechanizm miejskiego zaangażowania, bycia razem, jak budować kapitał miasta oparty na kulturze i wspólnotowości. Dla kolejnych pokoleń Malta jest niezwykłym doświadczeniem. Dla wolontariuszy z całej Polski, dla widzów, którzy o czwartej rano wychodzą z silent disco, dla tych, którzy wykupują swoje bilety jako pierwsi, i tych, którzy próbują się dostać na wydarzenia, mimo że nie ma już biletów. To tutaj wielu z nas doświadczyło pierwszych pocałunków po spektaklach, pikników nad jeziorem, afterparty z artystami, tańców z nieznajomymi do białego rana, dyskusji przy piwie o muzyce, filmie i teatrze...

Przez ostatnie trzy dekady Festiwal Malta był ważny także dla Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. Zbudowaliśmy markę znaną w Europie. Jednak po raz pierwszy od 1994 r. Ministerstwo nie przyznało nam dotacji. Czy musimy tłumaczyć, że bez kultury nie bylibyśmy dzisiaj w tym miejscu ekonomicznego, społecznego i gospodarczego rozwoju, w którym jesteśmy obecnie? Bez naszego festiwalu zupełnie inaczej wyglądałby Poznań.

Ze wsparciem i postawą Obywatelskiego Ministra/y Kultury ruszyły wielkopolskie firmy, które rozumieją jak ważna jest synergia biznesu z kulturą i jak wiele obie te branże mogą sobie wzajemnie zaoferować, przyczyniając się do budowy świadomej, wykształconej i otwartej na świat społeczności lokalnej.

Dziękujemy za wsparcie finansowe wielkopolskim firmom i osobom prywatnym, że włączyły się w akcję i dołożyły swoją cegiełkę do organizacji 31. edycji Malta Festival Poznań. Dziękujemy Autostradzie Wielkopolskiej, Kulczyk Investments, Autostradzie Eksploatacja, Grupie Ciech, Tempus Leasing, Toyota Bońkowscy, firmom Texet, Solar, Victus, Pałacowi Mierzęcin, VOX, Hormann, Merazet, Farm-MPartner Sp. z o.o. Dziękujemy także Joannie i Krzysztofowi Madelskim za wiarę w moc kultury, która zmienia świat na lepsze. Dzięki Wam możemy nadal pokazywać Wielkopolanom czołowych artystów i artystki z całego świata.

Docierają do nas także głosy wsparcia artystów, ludzi kultury i sztuki, takich jak Bogdan Zdrojewski, Agnieszka Holland, Paweł Szkotak, Andrzej Chyra, Paweł Potorczyn i Beata Chmiel.

Teraz potrzebujemy Ciebie. Twojego zaangażowania, energii i wsparcia. Opowiedz, dlaczego Festiwal Malta jest dla ciebie ważny, dlaczego kultura jest czymś, bez czego nie wyobrażasz sobie życia. Pomóż nam, jeśli również nie zgadzasz się na sytuację, w której festiwal, będący jedną z artystycznych wizytówek naszego kraju i duszą Poznania, staje się dla rządzących – po 30 latach – nieważny.

Jeśli zechcesz wspomóc nas także finansowo, zapewniamy cię, że każda złotówka, która wpłynie na nasze konto, wesprze tegoroczną edycję festiwalu, do której zapraszamy wszystkie pokolenia widzów. Ty także jesteś ważny/a. Nie zgadzaj się na to, żeby odebrano Ci prawo do kultury. My się nie zgadzamy, działamy dalej!

VIRALOWA AKCJA #obywatelskiministerkultury

NAGRAJ WIDEO I DOŁĄCZ DO SPOŁECZNEJ AKCJI*

Co możesz zrobić?

1. Nagraj komórką filmik, w którym wyrażasz gest solidarności z nami i z sytuacją polskiej kultury. Podziel się swoimi wspomnieniami, związanymi z Festiwalem Malta lub wyjaśnij, dlaczego według Ciebie organizacja tego typu wydarzeń jest istotna.

2. Zaznacz, że jesteś Obywatelskim Ministrem/ą Kultury i – jeśli uznasz to za ważne – wspomnij, że sam wsparłeś/aś Festiwal Malta (dla przy¬pomnienia podajemy dane: nr konta: BZ WBK 06 1090 1362 0000 0001 3435 6326).

3. Nominuj wybraną przez siebie osobę i oznacz ją w poście z dopiskiem „I ty możesz zostać Obywatelskim Ministrem/ą Kultury". Jeśli znasz kogoś, komu bliska jest kultura, zaproś go do akcji.

4. Umieść wideo w swoich social mediach, wpisując hashtag: #obywatelskiministerkultury
5. Wyślij nam link do filmu, byśmy mogli go udostępnić (socialmedia@malta-festival.pl).

Mural dedykowany pamięci dra Jana Kulczyka na akademiku Polonez – inicjatywa poznańskich środowisk kultury i nauki

Z inicjatywy poznańskich środowisk kultury i nauki powstaje mural dedykowany Janowi Kulczykowi – na ścianie akademików Student Depot Polonez Łukasz Gruszczyński stworzy wielkoformatową pracę w centrum Poznania.

Festiwal Malta oraz środowiska akademickie jak Uniwersytet im. Adama Mickiewicza wraz z rektorką prof. Bogumiłą Kaniewską, Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu z rektorem prof. Wojciechem Horą oraz poznańskie środowiska kultury m.in. Towarzystwo im. Henryka Wieniawskiego z Prezeską Aliną Kurczewską występują z inicjatywą stworzenia muralu – dedykowanego pamięci dra Jana Kulczyka – autorstwa poznańskiego artysty Łukasza Gruszczyńskiego. Mural z ekologicznej farby, która oczyszcza powietrze ma powstać we wrześniu na południowej stronie poznańskich akademików – Student Depot Polonez firmy Griffin Real Estate dzięki uprzejmości Prezesa Macieja Dyjasa. Uroczyste odsłonięcie muralu planowane jest na 1 października, w dniu inauguracji roku akademickiego.

Na spotkaniu prasowym 24 czerwca 2021 r. byli obecni przedstawiciele i przedstawicielki poznańskich środowisk kultury i środowisk akademickich, które zainicjowały powstanie muralu dedykowanego Janowi Kulczykowi. Głos zabrali Michał Merczyński (dyrektor Malta Festival Poznań), Karol Działoszyński (przewodniczący Rady Fundacji Malta), prof. Bogumiła Kaniewska (Rektorka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza), Alina Kurczewska (Prezeska Towarzystwa Muzycznego im. Henryka Wieniawskiego), prof. Wojciech Hora (Rektor Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu), Łukasz Gruszczyński (artysta tworzący mural) oraz Agnieszka Chrabąszcz (menedżerka Student Depot Polonez).

Mural pragniemy dedykować drowi Janowi Kulczykowi – człowiekowi, który był mecenasem sztuki, artystą biznesu, wizjonerem i marzycielem. Był człowiekiem, który wierzył w edukację i rozwój młodzieży. Do dzisiaj wyróżniający się studenci i doktoranci mogą ubiegać się o dofinansowanie z najstarszego programu stypendialnego, którego był założycielem. Jako jeden z największych polskich przedsiębiorców, przyczynił się do sukcesu gospodarczego i rozwoju cywilizacyjnego kraju. Jan od dwudziestu pięciu lat, rokrocznie wspierał festiwal Malta, był naszym Przyjacielem. Czujemy ogromną potrzebę podkreślenia jego zaangażowania w poznański świat kultury i edukacji – mówi Michał Merczyński, dyrektor festiwalu Malta

Jan Kulczyk angażował się w działalność charytatywną i w rozwój polskiego sportu. Zainicjował bezprecedensową dotację prywatnego przedsiębiorstwa dla budowy Muzeum Historii Żydów Polskich. Wspierał m.in. Teatr Wielki-Operę Narodową w Warszawie, Teatr Wielki w Poznaniu, Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego, Transatlantyk Festival, Teatr Muzyczny w Poznaniu, liczne wydarzenia kulturalne, premiery filmowe i wystawy. W 2012 roku otrzymał Nagrodę „Mecenas Kultury" przyznawaną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a w czerwcu tego roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Mural na ścianie poznańskich akademików Student Depot Polonez firmy Griffin Real Estate – dzięki uprzejmości Prezesa Macieja Dyjasa – ma zostać wykonany specjalnymi ekologicznymi farbami, które będą dodatkowymi „płucami" dla Poznania. Jeden metr kwadratowy muralu oczyszcza powietrze tak, jak jedno drzewo. Dodany do farby dwutlenek tytanu skutecznie usuwa bakterie i grzyby, a także wiąże na powierzchni tlenki azotu i siarki, amoniak, ozon i tlenek węgla, potem wszystkie te związki spłukuje deszcz. Dodatkowo farba usuwa nieprzyjemne zapachy oraz obniża temperaturę pomalowanej powierzchni, co zmniejsza koszty chłodzenia budynku.

Twórcą muralu będzie Łukasz Gruszczyński – poznański artysta, który tworzy rzeźby, obiekty z drewna, prace site-specific oraz murale. Urodzony w 1982 r. w Słupcy. W 2011 r. ukończył studia magisterskie na Wydziale Edukacji Artystycznej Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Brał udział w wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i zagranicą (Litwa, Ukraina, Tajlandia). Aktywny organizator wystaw, koordynator przedsięwzięć artystycznych, uczestnik plenerów oraz autor warsztatów twórczych. W latach 2009–2013 wspólnie z grupą Teatrkomplex wykonał akcje teatralne oraz performance w Polsce, Niemczech i Szwajcarii. Obecnie pracuje na stanowisku asystenta w VIII Pracowni Rzeźby na Wydziale Rzeźby i Działań Przestrzennych UAP. Łukasz Gruszczyński jest autorem m.in rzeźby „Przekrój P(p)oznania" zrealizowanej w 2020 r. w sąsiedztwie Rezerwatu Archeologicznego Genius Loci na Ostrowie Tumskim w Poznaniu.

Wierzymy, że to ważny zarówno dla Poznania, mieszkańców i mieszkanek projekt, który w symboliczny sposób będzie prezentował wartości i idee, które były bliskie drowi Janowi Kulczykowi a także będzie inspirował kolejne pokolenia. Ta spektakularna ponad 500m2 ściana jest niewątpliwie wyzwaniem dla artysty i realizatorów. Bardzo liczę na stworzenie ważnego dzieła, które artystycznie wzbogaci przestrzeń publiczną naszego miasta. – dodaje Michał Merczyński

ŁUKASZ GRUSZCZYŃSKI O PROJEKCIE MURALU:

Mural powinien wydarzyć się̨! Być przygodą dla twórcy i spektaklem dla odbiorcy, od momentu położenia pierwszych plam do czasu, kiedy zacznie zacierać́ się̨ poprzez działanie warunków zewnętrznych. Niewątpliwie musi wiązać się̨ z architekturą, być jej dopełnieniem (lub odwrotnie), oddziaływać na otoczenie. Co najważniejsze, powinien wprowadzić́ odczuwalną zmianę̨ w postrzeganiu miejsca. To właśnie chęć́ przeżycia zmiany napędza do komponowania na nowo, a wprowadzenie nowej jakości jest poszukiwaną wartością̨ i jednocześnie największą atrakcją.

Wypowiadam się̨ z pozycji pasjonata, rzeźbiarza i twórcy murali i, dla którego przestrzeń, zaistnienie w przestrzeni jest inspiracją. Zostałem zaproszony do projektu, w ten sposób połączenie tak bardzo charakterystycznego miejsca z tak wybitną postacią̨, pojawiło się̨ w polu mojego zainteresowania. Myślę̨, że raczej nieprzypadkowo, chociaż̇ postaram się̨ to udowodnić́ w jak najbardziej wyrazisty sposób.

W chwili obecnej rozpoznaję postać dra Jana Kulczyka rozmawiając z jego przyjaciółmi. Zapewne zebrane informacje, opowiedziane historie i anegdoty będą̨ miały wpływ na projekt, który finalnie zostanie przelany na powierzchnię 500m2.

Według harmonogramu działań́ uzgodnionego z organizatorami, projekt powstanie do końca lipca, a następnie będą̨ prowadzone konsultacje. Przygotowania do realizacji mogą̨ potrwać́ do końca sierpnia 2021 r.

 

(-)
Malta Festival Poznań
25 czerwca 2021

Książka tygodnia

Hasowski Appendix. Powroty. Przypomnienia. Powtórzenia…
Wydawnictwo Universitas w Krakowie
Iwona Grodź

Trailer tygodnia