Fryzjer, jego kobieta i jej kochanek

"Woyzeck", Teatr Miejski w Gdyni

Chcę, by był to spektakl o miłości, o wielu jej wymiarach - mówi reżyserka Katarzyna Deszcz, która w Teatrze Miejskim w Gdyni przygotowuje premierę "Woyzecka".

"Woyzeck", najsłynniejszy choć nie dokończony dramat niemieckiego pisarza epoki romantyzmu Georga Büchnera, inspirowany jest prawdziwą historią morderstwa niewiernej kochanki, za które Woyzeck - garnizonowy fryzjer z małego koszarowego miasteczka - zostaje skazany na śmierć. Ubogi i poniewierany przez przełożonych fryzjer podnosi rękę na życie swej ukochanej Marii, bo ta zdradza go z Tamburmajorem, uosobieniem urody i wysokiej pozycji społecznej. 

Proces Woyzecka i jego egzekucję w 1824 r. obszernie relacjonowała ówczesna prasa, także medyczna. Z jednym z takich czasopism związany był lekarz Ernest Büchner, ojciec przyszłego pisarza. Po latach jego syn na kanwie morderstwa zbudował jeden ze swoich dramatów.

- Ponadczasowa historia nie tylko o zazdrości i morderstwie, ale także o godności człowieka, kształcie ludzkiej tożsamości oraz o różnicach w hierarchii społecznej. Dziś tekst ten interpretowany jako opowieść o kacie, ofierze i niewinności bądź jako ballada o fryzjerze, który był dobrym człowiekiem, chociaż nie miał żadnej moralności - mówi Sabina Czupryńska, sekretarz literacki Teatru Miejskiego w Gdyni, w którym kończą się przygotowania do premiery "Woyzecka". Przedstawienie reżyseruje Katarzyna Deszcz. 

- Chcę, by był to spektakl o miłości w jej wielu wymiarach - mówi reżyserka. - Kryształowo czysty aktorsko, bez żadnych niepotrzebnych "podpórek" jak efekty specjalne czy projekcje. Nie zamierzam bawić się w żadne fajerwerki. Chcę, aby przedstawienie było analizą indywidualnego i bardzo osobistego sposobu pojmowania miłości przez Woyzecka. Takiego, z którym my, widzowie moglibyśmy się utożsamiać.

Do tytułowej roli Woyzecka, z którą w polskim teatrze mierzyły się aktorskie znakomitości (grali go m.in. Franciszek Pieczka, Henryk Talar, Edward Żentara, Andrzej Chyra, a w 1995 r. w gdańskim Teatrze Wybrzeże gościnie wystąpił w tej roli Mariusz Saniternik) reżyserka wybrała Dariusza Siastacza. 

Teatr Miejski im. W. Gombrowicza w Gdyni, Georg Büchner, "Woyzeck", tłumaczenie: Barbara Witek-Swinarska, reżyseria: Katarzyna Deszcz, scenografia i kostiumy: Andrzej Sadowski, muzyka: Olo Walicki, kierownik produkcji: Ewa Wojciechowska, asystent reżysera Mariusz Żarnecki. Występują: Dariusz Siastacz (Woyzeck), Elżbieta Mrozińska (Maria), Mariusz Żarnecki (Tamburmajor), a także Filip Frątczak, Małgorzata Talarczyk, Eugeniusz K. Kujawski, Stefan Iżyłowski, Sławomir Lewandowski, Beata Buczek-Żarnecka, Olga Barbara Długońska, Dorota Lulka, Leon Krzycki, Bogdan Smagacki. Premiera 7 marca, godz.19. 

Najbardziej znaną adaptacją sztuki Georga Büchnera "Woyzeck" jest niemiecka ekranizacja z 1979 r. w reżyserii Wernera Herzoga z Klausem Kinskim w tytułowej roli, która przeszła do historii światowego kina. Zdjęcia do "Woyzecka" powstały w czeskim miasteczku Tele i zajęły ekipie zaledwie 18 dni. Film otrzymał nominację do Złotej Palmy na festiwalu filmowym w Cannes.

Katarzyna Fryc
Gazeta Wyborcza Trójmiasto
27 lutego 2009

Książka tygodnia

Białość
Wydawnictwo ArtRage
Jon Fosse

Trailer tygodnia