Gdy na morzu wiatr cichnie, w głowach budzą się demony

"If" - reż: Paweł Passini - neTTheatre w Lublinie

Paweł Passini należy do reżyserów, którzy potrafią myśleć jednocześnie muzyką i obrazem. Ta umiejętność nadaje "If" koloryt.

W "If" na podstawie "Ifigenii w Aulidzie" słowu raz bliżej do jednej, raz do drugiej z tych sfer - polski z greckim się przenikają, a tekst wyświetlany na ekranie równie dobrze może należeć do sfery komunikacyjnej, co wizualnej. Zwielokrotniają się gesty i postacie. Poszczególne partie wybrzmiewają na dwa głosy i dwa języki, a kilku bohaterów spotyka się w jednym aktorze. Wielka wojna toczy się nie na froncie lecz w ludzkich głowach. W granicznej sytuacji, gdy ucichł wiatr na morzu, wyostrza się słuch na szept psychiki. Z jej głębi tak samo budzą się wielkość i odwaga, jak małość i okrucieństwo. 

Eurypides stworzył pole do popisu: mit ujęty w ramy intrygi, trzymająca w napięciu akcja i wielowymiarowość postaci - to wszystko sprawia, że granica między antyczną tragedią a psychologicznym dramatem jest cienka. Agamemnon pod maską silnego władcy, ukrywa kłębowisko wątpliwości. Do poświęcenia córki popycha go obowiązek czy chęć, aby sprostać narzuconej roli? Klitajmestra wpada w monolog, w którym bez oporów wypomina mu przeszłość. Ifigenia ożywa na scenie odkąd wie, że ma umrzeć. Czy już zrozumiała, jakie ta chwalebna śmierć nada znaczenie jej życiu? A kim jest Achilles? To zniewieściały i próżny chłopak, któremu sława "doprawiła gębę" herosa. Swoją postawą przypomina, że bohaterstwa nie zawdzięcza jakimś szczególnym duchowym przymiotom, lecz własnej pięcie. Akompaniuje im ubrany w sukienkę reżyser. 

W ten sposób wysokie miesza się z pospolitym. Poważne z komicznym. Żeńskie z męskim. Ogólnoludzkie z prywatnym. Zewnętrzna konieczność z chęcią, aby coś dla siebie ugrać. Show musi trwać i choć trwa odrobinę za długo, "If" staje po stronie realizacji, które eksperymentują z klasyką po to, aby ją odświeżyć.

Sylwia Hejno
Kurier Lubelski
17 maja 2010

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...