Grudzień w Muzeum Śląskim

Wraz z końcem roku Muzeum Śląskie w Katowicach przygotowało ciekawe atrakcje dla mieszkańców naszego regionu.

W naszym sklepiku nowości wydawnicze oraz ciekawe propozycje na prezenty, a na terenie zewnętrznym na spacerowiczów czeka choinka, fortepian zewnętrzny i nowe oświetlenie budynków Muzeum Śląskiego. Zapraszamy także na ekspozycję o tematyce świątecznej, która zagościła w Gliwicach.

WYDARZENIA
W piątek 16 grudnia zapraszamy na trzy wydarzenia.

O godzinie 17:00 zapraszamy na ostatnie oprowadzanie kuratorskie po wystawie „100 × TeArt. Wolność Józefa Szajny". Wystawa trwa do 8 stycznia 2023. Retrospektywna wystawa prezentuje ponad 100 prac Szajny i oddaje głos artyście, przedstawiając jego dzieła (projekty scenografii, obrazy, instalacje) i obszernie cytując wypowiedzi. Dla Józefa Szajny pierwotną wartością była wolność, którą dawała mu niczym nieograniczona kreacja. Tworzony przez niego autorski teatr organiczny był trudny w odbiorze, niepokojący, drażniący widza, manifestujący przez formę najważniejsze przesłanie.
Bilety do nabycia w kasach oraz online: https://bit.ly/3V1sj0E

O godzinie 18:00 dla entuzjastów archeologii i wszystkich zainteresowanych projektem „Warsaw Mummy Project" , którego wyniki badań prezentowane są na wystawie „Mumia Tajemniczej Damy. Studia i perspektywy" w budynku Stolarni zapraszamy na wykład towarzyszący wystawie archeologicznej. Wykład poprowadzi Marzena Ożarek-Szilke, współkierownik projektu Warsaw Mummy Project, Klinika Onkologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego i dr Wojciech Ejsmond, współkierownik projektu Warsaw Mummy Project.
Wykład odbędzie się w sali A na poziomie -3.
Bilety w cenie 1 zł dostępne w kasach.

Również o godzinie 18:00 do Sali audytorium miłośników muzyki w ramach cyklu Muzyczne popołudnia w Muzeum Śląskim zapraszamy na audiowizualny koncert pt.: „Najstarszy i najmłodszy w Muzeum Śląskim". Tytuł nawiązuje do historii dwóch instrumentów: harfy, która ma ponad 5 000 lat swojego rozwoju oraz saksofonu znanego zaledwie od 180 lat.
Koncert zespołu Trefon-Gmyrek DUO (60 minutowy) złożony będzie z wirtuozowskich kompozycji XIX i XX w. napisanych na ten rzadko występujący skład, usłyszymy również transkrypcje znanych utworów muzyki filmowej. Wyjątkowość koncertu polega na wykonaniu utworu audiowizualnego inspirowanego kompozycją „Eolienne" francuskiej kompozytorki Idy Gotkovsky. Obok wykonawców swoją rolę odegra też „sztuczna inteligencja", która zsynchronizuje muzykę wykonywaną „na żywo" z obrazem filmowym. Specjalnie stworzona scenografia dla tego utworu oparta jest na przestrzeniach katowickich ogrodów, Strefy Kultury i Nikiszowca.

Zespół w składzie:
- Maria Gmyrek (saksofon)
- Wojciech Trefon (harfa)
Za stronę wizualną odpowiada trzech katowickich twórców:
- Paweł Szymkowiak (filmowiec)
- Agata Kurzak (scenograf)
- Przemysław Scheller (kompozytor-programista)
Utwór audiowizualny powstał dzięki Programowi „Muzykogranty 2022" miasta Katowice.
Bilety w cenie 10 zł dostępne są w kasach muzeum oraz online: https://bit.ly/3HGAwnG

WYSTAWA
Mieszkańców Gliwic i okolic zapraszamy na wystawę pn. „W świąteczny czas" prezentowaną w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Gliwicach. Ekspozycja opracowana została przez Dział Etnografii Muzeum Śląskiego w Katowicach i prezentuje obiekty ze zbiorów Muzeum Śląskiego.
Święta Bożego Narodzenia, zwane też na Górnym Śląsku Godami lub Godnymi Świętami, przeżywane są w naszej kulturze najgłębiej. Sprzyja to szczególnej trwałości dawnych zwyczajów towarzyszących tym dniom i ich symboliki. Gody to czas niezwykły, wręcz magiczny – moment narodzin Zbawiciela, zetknięcia się starego i nowego roku, a w przyrodzie czas zimowego przesilenia słonecznego. Pojawia się odmienna dekoracja domu, charakterystyczne potrawy oraz pieśni, panuje szczególna atmosfera.
Nieodzownym elementem tego szczególnego świątecznego czasu jest choinka - symbol budzącego się w przyrodzie życia. Obok niej pojawia się też betlejka, czyli żłóbek z Dzieciątkiem lub szopka ze sceną narodzin Jezusa. Dawniej szopki nie tylko umieszczano w domu, ale też z nimi kolędowano - chodząc po domach, życzono zdrowia, szczęścia oraz pomyślności na cały kolejny rok.
Szopki oraz inne motywy bożonarodzeniowe pojawiają się też w malarstwie na szkle i rzeźbie, a bogactwo przeżyć religijnych, niezwykłość i teatralność obrzędów okresu Bożego Narodzenia od dawna inspirują artystów ludowych.
Na wystawie podziwiać można sceny narodzin Jezusa namalowane na szkle przez Marię Jaworską z Gliwic w latach 1988–2014, rzeźby aniołów wykonane przez Antoniego Toborowicza z Woli Libertowskiej w latach 90. XX wieku, szopkę panoramiczną z początku XX wieku przywiezioną na Górny Śląsk po 1945 roku przez przesiedleńców ze Wschodu oraz przykłady pocztówek świątecznych z okresu od początku XX wieku do lat 60.
Wystawa potrwa do 05.01.2023. Wstęp wolny.

NOWOŚCI WYDAWNICZE
W muzealnym sklepie internetowym pojawiła się nowa, wspaniała pozycja – album do wystawy
„100 x TeArt. Wolność Józefa Szajny". W albumie znalazły się teksty kuratorskie, profesorskie i wszystkie teksty teoretyczne Józefa Szajny. Nie zabrakło również recenzji z całego świata, ciekawych i dowcipnych „myśli" Szajny oraz biografii wraz z kalendarium twórczości. Teksty wzbogacone zostały o zdjęcia ze spektakli. Część albumowa jest najbogatsza ze wszystkich dotychczasowych polskich wydawnictw. Album ma 500 stron i jest dwujęzyczny (polsko-angielski).

Więcej o publikacji pod linkiem: https://bit.ly/3hu3HQp
Album można zakupić online: https://bit.ly/3Px1LDe

TEREN ZEWNĘTRZNY
1 grudnia na zrewitalizowanych budynkach pokopalnianych, znajdujących się na terenie Muzeum, pojawiły się nowe kasetony świetlne, dzięki którym łatwiej trafić na wystawy czasowe w budynkach Muzeum Śląskiego w Katowicach.
Przy okazji prac nad nową formą identyfikacji budynków zmieniona także nazwy. W związku ze zbliżającym się 200-leciem kopalni „Katowice" (wcześniej m.in. „Ferdinand") nawiązano do historycznych funkcji obiektów pokopalnianych, dlatego m.in. budynek Centrum Scenografii Polskiej zyskał nową nazwę – Spichlerz. Poniżej krótka historia zrewitalizowanych budynków:
Spichlerz – budynek w stylu historyzującym z elementami neoromańskimi i neogotyckimi, wybudowany w 1905 roku. Początkowo był przeznaczony do przechowywania zboża i słomy dla koni, które pracowały w kopalni „Ferdinand" do 1921 roku. Później pełnił funkcję magazynu odzieży i sprzętu ratowniczego, a dziś znajduje się tu siedziba Centrum Scenografii Polskiej.
Łaźnia – budynek wzniesiony pomiędzy 1902 a 1906 rokiem w stylu historyzującym z elementami neoromańskimi i neogotyckimi. Na przełomie XIX i XX wieku gwałtownie wzrosła liczba pracowników kopalni „Ferdinand", w związku z czym konieczna była budowa nowej, dwukondygnacyjnej łaźni (pierwsza łaźnia powstała na terenie kopalni już w 1891 roku). Pojawienie się łaźni w kopalniach było rewolucją w górnictwie górnośląskim, gdyż wcześniej górnicy po zakończonej szychcie wracali do domu brudni. Łaźnie przyczyniły się do poprawy warunków życia robotników.
Stolarnia – budynek powstały w latach 1909–1910 w stylu historyzującym z elementami secesji. Kopalnie jako zakłady pracy były zazwyczaj samowystarczalne w zakresie produkcji niezbędnych materiałów, dlatego w stolarni powstawały liczne narzędzia i ich części (m.in. drabiny, wiadra, trzonki młotków), drewniane elementy maszyn górniczych, a także deseczki do zapór pyłowych.

Wszystkich chcących dowiedzieć się więcej o historii terenu, na którym powstała obecna siedziba Muzeum Śląskiego, o funkcjach, jakie pełniły znajdujące się tu pokopalniane budynki, a także o tym, jak funkcjonowała kopalnia w czasach swojej świetności, zapraszamy do zwiedzania Muzeum z przewodnikiem ścieżką Byzuch u Ferdynanda.
Najbliższe zwiedzanie w niedzielę 18 grudnia o godzinie 11.30.
Bilety do nabycia w kasach muzeum oraz online: https://bit.ly/3UZypOV

Wszystkich chętnych zapraszamy do korzystania z ustawionego przed wejściem głównym do muzeum fortepianu zewnętrznego Cadenza.
Muzyka od zawsze gościła w Muzeum Śląskim m.in. za sprawą wspaniałego Biennale Industrii, plenerowych koncertów w ramach letniego cyklu Muza w Muzeum, koncertów Oh Orkiestra w ramach cyklu Muzyczne popołudnia w Muzeum Śląskim czy Festiwalu Tauron Nowa Muzyka, który od lat gości na naszym terenie oraz wielu innych muzycznych inicjatyw.

 

Anna Kopaniarz
Muzeum Śląskie w Katowicach
19 grudnia 2022

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...