Gustaw Lutkiewicz (1924 - 2017)

Aktor teatralny, telewizyjny, radiowy, filmowy i dubbingowy, lektor, piosenkarz.

Urodził się 29 czerwca 1924 w Kownie. Zmarł 24 lutego 2017 w Warszawie.

W okresie międzywojennym rodzina Lutkiewiczów przeniosła się z Kowna do Wiłkomierza, gdzie ojciec został sekretarzem polskiego gimnazjum. W 1945 zamieszkali w Suwałkach.

Gustaw Lutkiewicz najpierw rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W tym okresie po raz pierwszy zaangażował się do pracy w teatrze (dorabiał jako statysta w teatrze w Toruniu). Przeniósł się do Łodzi, gdzie w 1949 ukończył studia na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie (wówczas z siedzibą w Łodzi).

Występował na deskach Teatru Nowego (1949–1960) i Teatru 7.15 (1960–1961), a następnie na scenach warszawskich: Teatru Dramatycznego (1961–1963), Teatru Powszechnego (1963–1969), Teatru Narodowego (1969–1974) oraz ponownie Teatru Powszechnego im. Zygmunta Hübnera (1974–2010). 31 sierpnia 2010 wycofał się z życia artystycznego z uwagi na postępującą utratę wzroku.

W Teatrze Telewizji zagrał m. in. w spektaklu „Wierna rzeka" w reż. Jerzego Antczaka (1960), „Tak miało być" w reż. Konrada Swinarskiego (1962), „Pies ogrodnika" w reż. Konrada Swinarskiego (1962), „Skąpiec" w reż. Jerzego Gruzy (1965), „Matka Joanna od aniołów" w reż. Adama Hanuszkiewicza (1965), „Pan Tadeusz" w reż. Adama Hanuszkiewicza (1966), „Kolumbowie" w reż. Adama Hanuszkiewicza (1966), „Miesiąc na wsi" w reż. Bogdana Turkana (1967), „Świętoszek" w reż. Zygmunta Hübnera (1971), „Pani Bovary" w reż. Olgi Lipińskiej (1972), „Niemcy" w reż. Jana Świderskiego (1974), „Wesele Figara" w reż Czesława Wołłejki (1977), „Czarownice z Salem" w reż. Zygmunta Hübnera (1979), „Wesele pana Balzaka" w reż. Tadeusza Junaka (1983), „Według Brechta czyli Gwóźdź Sokratesa" w reż. Stefana Szlachtycza (1986), „Czajka" w reż. Jana Englerta (1986), „Psie serce" w reż. Rudolfa Zioły (1991), „Przybysz z Narbony" w reż. Laco Adamika (1996), „Klub kawalerów" w reż. Krystyny Jandy (2001) oraz „Śluby panieńskie czyli magnetyzm serca" w reż. Krystyny Jandy (2003).

Wystąpił w blisko dwustu filmach, serialach filmowych i telewizyjnych. W kinie zadebiutował 8 maja 1953 rolą członka bandy w „Żołnierzu zwycięstwa" w reż. Wandy Jakubowskiej. Wystąpił także m. in. w filmie „Godziny nadziei" w reż. Jana Rybkowskiego (1955), „Prawdziwy koniec wielkiej wojny" w reż. Jerzego Kawalerowicza (1957), „Ewa chce spać" w reż. Tadeusza Chmielewskiego (1958), „Ludzie z pociągu" w reż. Kazimierza Kutza (1961), „Gangsterzy i filantropi" w reż. Jerzego Hoffmana i Edwarda Skórzewskiego (1963), „Rękopis znaleziony w Saragossie" w reż. Wojciecha Jerzego Hasa (1969), „Żołnierz królowej Madagaskaru" w reż. Wandy Laskowskiej (1967), „Pan Wołodyjowski" w reż. Jerzego Hoffmana (1969), „Mały" w reż. Juliana Dziedziny (1970), „Dekameron 40 czyli cudowne przytrafienie pewnego nieboszczyka" w reż. Jana Budkiewicza (1971), „Zaczarowane podwórko" w reż. Marii Kaniewskiej (1974), „Noce i dnie" w reż. Jerzego Antczaka (1975), „Parada oszustów" w reż. Grzegorza Lasoty (1977), „Polonia Restituta" w reż. Bohdana Poręby (1980), „Widziadło" w reż. Marka Nowickiego (1983), „Kobieta w kapeluszu" w reż. Stanisława Różewicza (1985), „C. K. Dezerterzy" w reż. Janusza Majewskiego (1985),, „Nowy Jork – czwarta rano" w reż. Krzysztofa Krauze (1988), „Virtuti" w reż. Jacka Butrymowicza (1989), „Lawa" w reż. Tadeusza Konwickiego
(1989), „Konsul" w reż. Mirosława Borka), „Tajemnica puszczy" w reż. Andrzeja Barszczyńskiego (1990), „Rozmowy kontrolowane" w reż. Sylwester Chęciński
(1991), „Pogranicze w ogniu" w reż. Andrzeja konica (1992) oraz „Ogniem i mieczem" w reż. Jerzego Hoffmana (1999).

Zagrał w kilku serialach filmowych i telewizyjnych m. in. „Oko proroka czyli Hanusz Bystry i jego przygody" w reż. Pawła Komorowskiego (1986), „Barbara i Jan" w reż. Jerzego Ziarnika i Hieronima Przybyła (1965), „Stawka większa niż życie" w reż. Janusza Morgensterna i Andrzeja Konica (1968), „Klub profesora Tutki" w reż. Andrzeja Kondratiuka (1967), „Stawiam na Tolka Banana" w reż. Stanisława Jędryki (1973), „Daleko od szosy" w reż. Zbigniewa Chmielewskiego (1976), „40-latek" w reż. Jerzego Gruzy (1977), „Dom" w reż. Jana Łomnickiego i Marcina Łomnickiego (1980), „Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy" w reż. Jerzego Sztwierni (1982), „Alternatywy 4" w reż. (1986) „Zmiennicy" w reż. Stanisława Barei (1987), „W labiryncie" w reż. Pawła Karpińskiego (1988), „Ogniem i mieczem" w reż. Jerzego Hoffmana (2000) i w telenoweli „Złotoposkcy" w reż. Janusza Zaorskiego i Radosława Piwowarskiego (1997- 2010).

Często występował w słuchowiskach radiowych. Za tę formę twórczości w 1994 otrzymał „Złoty Mikrofon" - za rok 1993 - za wieloletnią współpracę z Polskim Radio oraz za kreację postaci Polikarpa Lepieszki w powieści radiowej „W Jezioranach"[3].

Był cenionym odtwórcą ballad Bułata Okudżawy (m.in. słynna Modlitwa z lat 60.).

Pochowany w Alei Zasłużonych Cmentarza Wojskowego na Powązkach.

Od 1950 roku żonaty z aktorką Wiesławą Mazurkiewicz (w filmie Zakole z 1988 wspólnie zagrali parę małżeńską). Miał córkę Katarzynę.

Nagrody i odznaczenia:
1955 - Złoty Krzyż Zasługi
1962 - Wyróżnienie za rolę Osipa w "Płatonowie" na Festiwalu Sztuk Rosyjskich i Radzieckich w Katowicach
1964 - wyróżnienie za rolę Nosa w "Weselu" na IV Kaliskich Spotkaniach Teatralnych
1970 - Krzyż Kawalerski Oorderu Odrodzenia Polski
1985 - Krzyż Oficerski Oorderu Odrodzenia Polski
1994 - Złoty Mikrofon (za rok 1993) za wybitne osiągnięcia w dziedzinie twórczości radiowej, za wieloletnią współpracę z Teatrem Polskiego Radia i kreację Polikarpa Lepieszki w powieści radiowej "W Jezioranach"
2012 - Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis"

Opracował Ryszard Klimczak
Dziennik Teatralny
23 lutego 2019

Książka tygodnia

Białość
Wydawnictwo ArtRage
Jon Fosse

Trailer tygodnia