Heliografie Michała Dudka.

Portrety aktorek i aktorów - Muzeum Teatru im. Henryka Tomaszewskiego listopad 2022 – marzec 2023

Michał Edward Dudek, wrocławski artysta-fotografik, z wykształcenia jest geografem (dyplom na Uniwersytecie Wrocławskim w 1975 r.)
Od ponad 30 lat zajmuje się fotografią, jego ulubioną formą artystycznego wyrazu jest XIX-wieczna heliografia zwana też heliochromem, czyli tzw. technika szlachetna.

Jest to połączenie fotografii z malarstwem i grafiką. Twórca wykorzystuje działanie promieni słonecznych na odpowiednio przygotowaną emulsję. Cały ten skomplikowany proces wymaga doskonałej znajomości warsztatu, ogromnej cierpliwości i artystycznej intuicji. Efektem są oryginalne i niepowtarzalne dzieła.

Od wielu lat Michał Dudek związany jest ze środowiskiem teatralnym Wrocławia. Pierwszą wystawą heliograficznych portretów artysty była prezentacja, w Galerii Rekwizytornia w 1989 r., portretów aktorów Teatru Współczesnego we Wrocławiu. Kolejna wystawa to wizerunki aktorów biorących udział w spektaklu Kazimierza Brauna „Miazga" (1991), heliografie zaprezentowano w Teatrze Polskim, w Klubie Dziennikarza i w Międzynarodowym Klubie Książki i Prasy. W 1991 r. seria heliograficznych portretów Marylin Monroe towarzyszyła wystawie Andy Warhola w Muzeum Narodowym w Warszawie. W 2003 r. z okazji 77 urodzin Igora Przegrodzkiego w Muzeum Miejskim Wrocławia na wystawie „Zdjęcie maski. Igor Przegrodzki w heliografiach Michała Dudka" pokazano 46 portretów aktora, wystawa ta towarzyszyła także uroczystym obchodom 80. urodzin aktora w Teatrze Narodowym w Warszawie i w Teatrze Polskim we Wrocławiu, a także w czasie trwania 44. Kaliskich Spotkań Teatralnych. W 2006 r. ekspozycja heliograficznych portretów towarzyszyła obchodom 75. urodzin Ferdynanda Matysika, od 40 lat aktora Teatru Polskiego we Wrocławiu.

Michał Dudek od wielu lat współpracuje z Radą Wydziału Akademii Sztuk Teatralnych, Filia we Wrocławiu. Rada przyznaje nagrodę im. Małgorzaty Napiórkowskiej dla najlepszej studentki lub studenta.

Darem Michała Dudka dla nagrodzonej osoby (i AST) jest jej portret heliograficzny. W budynku AST znajduje się stała ekspozycja portretów laureatów tej nagrody.

W 2015 r. praca artysty – portret heliograficzny z serii My Portrety II pt. „Małgorzata" został wyróżniony i zaprezentowany na wystawie w Muzeum Narodowym we Wrocławiu „Niebieska flasza. Piktorialny walor fotografii 1914–2014".

W 2016 r, z okazji potrójnego jubileuszu Zdzisława Kuźniara „„85–65–55" w kawiarni Kosmos przygotowano wystawę pokazującą 20 nowych portretów heliograficznych aktora. Wystawa ta prezentowana była także w Instytucie Jerzego Grotowskiego, w Toruniu w czasie 36. Spotkań Teatrów Jednego Aktora oraz w Muzeum Teatru im. Henryka Tomaszewskiego.

Michał Dudek prezentował swoje prace także poza granicami kraju m.in. w Japonii i Niemczech. Prace artysty znajdują się w zbiorach Muzeum Miejskiego Wrocławia, Muzeach Narodowych we Wrocławiu i w Krakowie, w Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, w krakowskim Muzeum Historii Fotografii oraz w zbiorach prywatnych w Polsce, Francji, Niemczech i Japonii.

Szczególnie bliski Michałowi Dudkowi jest Ciechocinek, który fotografuje od 20. lat. Na zdjęciach utrwala unikatową architekturę uzdrowiska. Przygotował m.in. serię zdjęć dokumentujących kolejne etapy 6 letniego remontu zabytkowego obiektu – tężni nr 2. W galerii „Pod dachem nieba" w 2007 r. pokazywał heliograficzne portrety mieszkańców Ciechocinka.

W 2012 r. Michał Dudek wydał album swoich prac „My Portrety". Cykl ten jest sukcesywnie wzbogacany, ponieważ artysta kontynuuje współpracę z wrocławskim środowiskiem kulturalnym, jego poszerzoną wersję opublikował w 2020 r. W 2015 r. powstał album „Czas portretów" z heliografiami przyjaciół i znajomych artysty. Publikacje dostępne są w bibliotekach Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Miejskiego Wrocławia, Teatru Polskiego we Wrocławiu, Instytutu Historii Sztuki we Wrocławiu.

Małgorzata Bruder
Materiał Muzeum
16 listopada 2022

Książka tygodnia

Twórcza zdrada w teatrze. Z problemów inscenizacji prozy literackiej
Wydawnictwo Naukowe UKSW
Katarzyna Gołos-Dąbrowska

Trailer tygodnia