Historia krakowskiego Festiwalu

Zasłużonej renomie festiwalu jako jednego z najstarszych przeglądów teatralnych w Polsce towarzyszy więc opinia wydarzenia żywego, zmieniającego się, nieustannie poszukującego tego, co w teatrze najbardziej ożywcze.

Niegdyś zainteresowania i fascynacje organizatorów skupiały się przede wszystkim wokół fenomenu ruchu teatru studenckiego, niezwykle istotnego dla polskiej sceny teatralnej lat 70. i 80. Następnie, podczas dyrekcji Krzysztofa Lipskiego i Aliny Pięty festiwal stał się najważniejszym w Polsce międzynarodowym przeglądem dokonań polskiego i światowego teatru alternatywnego. W ciągu tych wszystkich lat działalności Krakowskie Reminiscencje Teatralne nie odbyły się tylko raz: z powodu stanu wojennego w 1982 roku. To tutaj swoje premiery regularnie pokazywały tak znakomite polskie zespoły, jak Teatr Ósmego Dnia, Akademia Ruchu, Teatr Mandala, Komuna Otwock, Teatr Biuro Podróży, Teatr Provisorium, Strefa Ciszy, Węgajty, Porywacze Ciał, Teatr Cinema i wiele, wiele innych.

Od 2002 roku jednak organizatorzy podjęli ważne założenie coraz większego poszerzania obszarów teatralnych wędrówek, na które chcą zapraszać widzów. Jednym z inicjatorów zmian formuły programowej festiwalu był jego ówczesny dyrektor artystyczny, Łukasz Drewniak. Symbolicznym gestem, mającym podkreślić odejście od ortodoksji gatunkowej, była trudna, lecz ważna decyzja o rezygnacji z przymiotnika „alternatywny” w nazwie. Reminiscencje, jak każdy dobry festiwal, mają pulsować żywym rytmem tego, co dzieje się tu i teraz, dlatego dobór spektakli nie mógł dłużej odbywać się na zasadzie prostej eliminacji alternatywny – repertuarowy, amatorski – zawodowy. Zmienił się paradygmat teatru i kultury, czego konsekwencją stały się przemiany w formule programowej festiwalu. Nie chodziło o odcięcie się od korzeni, ale o próbę tworzenia festiwalu mówiącego tym samym językiem, w którym faktycznie wypowiada się dziś teatr w Polsce i na świecie.

Temu też założeniu ma służyć wprowadzenie w 2003 roku edycji tematycznych festiwalu. Jednym z najważniejszych celów Reminiscencji jest próba oświetlenia z pomocą teatru ważnych, palących problemów z nieznanej dotąd, intrygującej strony. Może się to udać dzięki prezentacji spektakli połączonych wspólnym tematycznym mianownikiem, w chwili, gdy zarówno przedstawienia, jak i inne działania artystyczne będą tworzyły spójną całość estetyczną i intelektualną. Tematyczne edycje festiwalu mają za zadanie nie tylko dawać publiczności radość z oglądanych przedstawień, ale również stawiać jej trudne pytania. A przede wszystkim – zapraszać do żywej dyskusji.

Najważniejsi artyści, którzy w ciągu ostatnich ośmiu lat występowali na Reminiscencjach to m.in.: Iwan Wyrypajew, Arpád Schilling i teatr Krérakör, Alvis Hermanis (wielokrotnie), Gob Squad, Jan Lauwers i Needcompany (po raz pierwszy w Polsce), Kornél Mundruczó, Rimini Protokoll oraz Jan Klata, Grzegorz Jarzyna, Monika Strzępka i Paweł Demirski, Radek Rychcik, Natalia Korczakowska, Wojtek Klemm, Wojtek Ziemilski, Paweł Łysak, Grażyna Kania, Wiktor Rubin, Marek Fiedor, Paweł Szkotak, Redbad Klynstra.