Holokaust w stylu techno

"Festiwal Pamięci" - reż. Andrzej Pakuła - Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie i Teatr Powszechny w Warszawie

Jeśli lubicie zaskoczenia i interesujecie się Holokaustem, "Festiwal Pamięci" to pozycja obowiązkowa. Jak się okazuje, można opowiadać o II Wojnie Światowej, odchodząc od patetyzmu, równocześnie nie popadając w śmieszność. Spektakl nawiązuje formą do festiwalu. Już przy wejściu widzowie zostają wyposażeni w opaski, które bywalcy muzycznych imprez, zapewne dobrze kojarzą. Spektakl składa się z trzech części. Mnie najbardziej zaintrygowała druga.

Duża sala, ciemność, VJ za dekami, klubowe rytmy... a na scenie czterech aktorów: Maria Robaszkiewicz, Aleksandra Bożek, Sławomir Pacek i Piotr Ligienza. Świetni w swoich rolach. Tańczą, grają, melorecytują przerażające teksty, zaś w tle głośno rozbrzmiewa techno. Hipnotyzujące przedstawienie!

Widzowie "po imprezie" zostają przeprowadzeni do innego pomieszczenia. Warto tu wspomnieć, że konieczność przemieszczania się niesie w sobie jakiś element grozy. Niby jesteśmy o wszystkim informowani, ale niepewność co do tego, gdzie idziemy i w jakim celu, skutecznie pozbawia poczucia bezpieczeństwa. Nagle czujemy się jak więźniowie prowadzeni na rzeź. Zakładam, że celowo. Reżyser "Festiwalu Pamięci", Andrzej Pakuła, już niejednokrotnie udowodnił, że zna narzędzia i mechanizmy totalitarnych ideologii (dobrym przykładem jest pamiętna "Utpia" wystawiana w Poznaniu). Ostatnia część spektaklu ma miejsce w przygnębiającym, chłodnym wnętrzu przysposobionym na kino. Napięcie opada, gdy okazuje się, że bohaterami wyświetlanego filmu, są współcześni, sympatyczni, polscy licealiści, zwiedzający m.in. Muzeum Żydowskie w Berlinie. Ich reakcje na to, z czym się zapoznają, wydają się naiwne. Jednak trudno zarzucić trójce bohaterów brak wiarygodności. W tym kontekście opowiadanie o Zagładzie Żydów i o okupowaniu Polski przez III Rzeszę, używając formy festiwalu, wydaje się tym bardziej sensowne. Być może, przemówi ona do młodych, a tych starszych na pewno skłoni do refleksji.

Joanna Kwiatkowska
Teatr dla Was
28 stycznia 2016

Książka tygodnia

Twórcza zdrada w teatrze. Z problemów inscenizacji prozy literackiej
Wydawnictwo Naukowe UKSW
Katarzyna Gołos-Dąbrowska

Trailer tygodnia