Idiota do poprawki

"Idiota" - reż. Grzegorz Bral - Teatr Studio w Warszawie

W teatralnej ulotce Studio zapowiada, że czeka nas "zstępowanie w otchłań psychologicznych, filozoficznych i religijnych znaczeń", co więcej, "podporządkowane niejako rygorowi formy, partyturze działań fizycznych, dźwięków, rytmów". Cokolwiek miało to znaczyć, na scenie objawia się nieporadnością techniczną i brakiem czytelności

Olga Paszkowska jako Nastazja Filipowna nie panuje nad wymową, wykrzykuje kwestie, tak że nie sposób jej zrozumieć. Zastosowana tzw. widownia Lupy (nakładane podesty z krzesłami dla widzów) nie daje szansy na śledzenie akcji, bo kąt widoczności został źle wyliczony i znakomita część publiki nie tylko nie słyszy, ale i nie widzi. Zamiar zniesienia rampy wyrodził się więc w wybudowanie zapory między widownią a sceną. Sekwencje poetyckie spektaklu także budzą wątpliwości. Nie wiadomo, dlaczego prawie wszyscy aktorzy - ale nie Generał - chodzą boso, dlaczego nie noszą koszul, dlaczego na ciele Agłai Nastazja maluje czerwone esy-floresy (może coś znaczą, ale widz, nawet o sokolim wzroku, nie jest w stanie tego zobaczyć) albo po co na zakończenie przedstawienia maszyniści wylewają na sceniczne linoleum kubły wody, aby w tej wodzie Agłaja (?) taplała się nago, czego zresztą znaczna część widowni także nie widzi.

Takie pytania można stawiać bez końca. Rzecz najważniejsza jednak w tym, że nie powstaje oddziałująca na wyobraźnię całość, zdolna wytworzyć emocjonalne i intelektualne napięcie. Kiedy na koniec (podczas premiery) jeden z maszynistów wychodzących na scenę, aby uprzątnąć rozlaną wodę, z trudem unika upadku na śliskim linoleum, publiczność kwituje to śmiechem. Kiedy zaś Keller, występujący tu jako cyrkowy atleta biczem i nożami, pięć razy rzuca nimi z niewielkiej odległości w obraz przedstawiający anioła, trafia tylko dwa razy. Podobnie z tym spektaklem - na każde pięć pomysłów dwa trafione.

Tomasz Witkowski
Przeglad
28 października 2011

Książka tygodnia

Białość
Wydawnictwo ArtRage
Jon Fosse

Trailer tygodnia