Janosik warszawski

"Janosik. Naprawdę prawdziwa historia" - reż: Łukasz Kos - Teatr Lalka w Warszawie

Trzy kraje, trzy teatry, jeden bohater. W Lalce trwają przygotowania do premiery spektaklu "Janosik. Naprawdę prawdziwa historia" Michała Walczaka w reżyserii Łukasza Kos. Swoje przedstawienia o legendarnym zbójniku przygotowały też teatry z Czech i Słowacji

- Warszawski "Janosik" jest częścią międzynarodowego projektu realizowanego przez trzy zaprzyjaźnione teatry: słowackie Stare Divadlo w Nitrze, czeskie Divadlo Drak i Teatr Lalka. Inicjatorem wystawienia dzisiaj spektaklu o historycznym a zarazem legendarnym zbójniku "równającym świat" jest słowacki reżyser Ondrej Spišák. W tym wspólnym przedsięwzięciu chodzi o to, aby na bohatera folkloru i kultur Polski, Czech i Słowacji spojrzeć z perspektywy trzech narodów, a także, by zbliżyć się do fenomenu żywotności legendy o Janosiku - podkreśla Joanna Rogacka, kierownik artystyczny Teatru Lalka. I przypomina, że 17 marca minęło 297 lat od śmierci historycznego Juraja Jánoš~ka: - Pytanie o przyczyny popularności zbójnika głoszącego radykalny solidaryzm społeczny oraz o powody jego stałej obecności w sztuce i w masowej wyobraźni wiąże się z próbą współczesnego odczytania mitu. Będzie to spektakl o ludzkiej potrzebie poszukiwania autorytetów i rzeczników sprawiedliwości, niezależnie od czasu, w którym żyjemy.

Do pomysłu wystawienia przedstawienia o Janosiku w trzech teatrach jako pierwszy zapalił się Ondrej Spišák. Chciał w ten sposób przypomnieć, nawiązać do podobnego przedsięwzięcia sprzed 35 lat, kiedy to z inicjatywy Teatru Drak powstał projekt teatralny "Janosik" z udziałem dwóch teatrów z byłej Czechosłowacji - Teatru Drak w HradecKrálové i Teatru Lalek w Bańskiej Bystrzycy oraz polskiego Teatru Marcinek w Poznaniu. Każdy z partnerskich teatrów zainscenizował fragment Janosikowego żywota. Zespół czeski pokazał, jak Janosik został zbójnikiem, Polacy przedstawili epizody kariery Janosika - herszta bandy, Słowacy zaś zagrali tragiczny finał życia bohatera - pojmanie, osądzenie i śmierć harnasia. Ówczesne przedstawienia wyreżyserowali Josef Krofta, Wojciech Wieczorkiewicz i Karel Brożek.

Tym razem spektakl czeski reżyseruje Jakub Krofta (syn Josefa), słowacki - Ondrej Spišák, warszawski - Łukasz Kos. - Odbyliśmy kilka spotkań, sesji wyjazdowych. Zdecydowaliśmy, że powstaną trzy osobne przedstawienia, elementem łączącym, obecnym w każdej realizacji ma być siedmiu aktorów, jeden muzyk i instrument, czyli słowacka fujara - mówi Łukasz Kos, reżyser "Janosika. Naprawdę prawdziwej historii". To już po "Sklepie z zabawkami" kolejny spektakl tego reżysera przygotowywany w Lalce. Autorem scenariusza jest Michał Walczak (widzom Lalki znany jest z przedstawienia "Ostatni tatuś"). - Nam w Polsce Janosik kojarzy się przee wszystkim z serialem telewizyjnym i z Markiem Perepeczko, i z postaciami z tamtego filmu. Przez chwilę zastanawiałem się nawet kto miałby zagrać Kwiczoła, a kto Pyzdrę. Jednak kluczem który otworzył mi pierwsze drzwi do Janosika były westerny Sergio Leone. Fascynowało mnie zawsze, że Włoch z Rzymu kręcił gdzieś w Europie najbardziej westernowe westerny pod słońcem. Nie znał Ameryki, nie znał historii dzikiego zachodu. Ale od dzieciństwa kochał amerykańskie westerny. To była jego kraina marzeń i przygód. Ja też nie znam gór, górali, ich folkloru, ale w dzieciństwie czekałem przed telewizorem na przygody Janosika.

Dla Michała Walczaka pierwsze skojarzenie to były "janosikowe" zabawy w ogródkach działkowych. - Więc też zabawa i marzenie.

Takim podążaniem za marzeniem będzie i nasz Janosik, robiony w Pałacu Kultury - dodaje Łukasz Kos.

Warszawska opowieść o Janosiku rozegra się w wesołym miasteczku, Janosikolandzie, wykreowanym przez Adama Walnego, niezwykłego lalkarza, wędrownika. Jak podkreśla reżyser w spektaklu nie obędzie się bez odrobiny okrucieństwa, wszak to historia o rozbójniku, ale poczucie humoru autora scenariusza Michała Walczaka, gwarantuje, że widzowie będą się nie tylko bali, ale i dobrze bawili.

W roli tytułowej wystąpi sam reżyser - Łukasz Kos. - Długo dyskutowaliśmy, kto ma zagrać Janosika. W końcu Michał Walczak zaproponował, abym to ja zmierzył się z tą postacią. Jaki zatem będzie mój Janosik? To się okaże w czwartek, na premierze - uśmiecha się Łukasz Kos. W spektaklu zagrają też Monika Babula, Grzegorz Feluś, Roman Holc, Mariusz Laskowski, Andrzej Perzyna i Piotr Tworek.

Zaplanowano również spotkanie wszystkich trzech Janosików, we wsi Terchova, w której urodził się legendarny zbójnik. - W tamtejszym domu kultury odbędziemy swoiste jam session i postaramy się połączyć nasze przedstawienia - zapowiada reżyser naszego "Janosika". My spektakl w międzynarodowej obsadzie zobaczymy w maju w czasie Warszawskiego Pałacu Teatralnego.

"Janosik. Naprawdę prawdziwa historia" Michał Walczak, reżyseria - Łukasz Kos, scenografia - Adam Walny, muzyka - Dominik Strycharski. Prapremiera w Teatrze Lalka w czwartek, 25 marca

Beata Kęczkowska
Gazeta Wyborcza Stołeczna
22 marca 2010

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...