Karol Dorwski (1906 - 1980)

Aktor teatralny i filmowy.

Urodził się 6 lipca 1906 we Lwowie. Zmarł 25 (27?) stycznia 1980 w Londynie.

Także Karol Diamant. Skończył VII Gimnazjum we Lwowie. Po maturze uczęszczał na kursy dramatyczne przy Lwowskim Towarzystwie Muzycznym prowadzone m.in. przez Janusza Warneckiego.

Debiutował w 1925 w Teatrze im. Aleksandra Fredry w Stanisławowie, prawdopodobnie jako Dromio z Efezu w "Komedii omyłek"; w teatrze tym pracował do końca sezonu 1925/26.
Później występował we Lwowie (grał m.in. Polinezyjczyka w "Grzesznicy na wyspie Pago-Pago"); występował także w Teatrze Objazdowym pod kierownictwem Stefana Michułowicza, z którym gościł m.in. w Stanisławowie. W sezonie 1928/29 grał w Teatrze Miejskim w Grodnie. W 1929 wraz z objazdowym Teatrem Premier pod kierownictwem Franciszka Frączkowskiego występował gościnnie w Teatrze Polskim w Poznaniu. W sezonie 1935/36 był członkiem Teatru Polskiego w Warszawie, a w 1936/37 kabaretu Cyrulik Warszawski.

Brał także udział w pracach Warsztatu Teatralnego Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej; grał np. w "Pugaczowie" (marzec 1936), "Cudzie świętego Antoniego" (kwiecień 1937), "Piosnce wujaszka" (luty 1939). W okresie międzywojennym był cenionym aktorem, jak pisał S. Marczak-Oborski, "utalentowanym epizodystą". Do jego ważniejszych ról na scenach lwowskich należały takie, jak: Bill Caldwell ("Roxy"), Frejend, Bestużew ("Dziady"), Mikki ("Czarne ghetto"), Charmeuil ("Papa"), Femios ("Powrót Odysa"), Hartings ("Magia'), Staszek ("Wesele"), Felek ("Królowa przedmieścia"), Kopidołek ("Marchołt gruby a sprośny), Enrico ("Krzyk").

W lipcu 1937 r. w warszawskim Teatrze Ateneum zagrał głośną rolę Golda w "Zazdrości i medycynie" (reż. Leon Schiller). Był to sukces, który zapewnił Dorwskiemu pracę w Teatrze Polskim i Teatrze Małym w Warszawie. Grał tam m.in.: Vanhattana ("Wielki kram"), Dozorcę ogrodu ("Kordian"), Johna ("Mała Dorrit"), Fryzjera ("Papa Nikoluzos"), Obywatela Samsona ("Gałązka rozmarynu").

W czasie II wojny światowej był żołnierzem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, m. in. we Francji i w Szkocji. Należał też do tzw. cichociemnych. Od 1945 wędrował z Teatrem Dramatycznym 2 Korpusu Polskiego, m. in. po Włoszech. Zagrał tam w m. in.:
„Mirandolinie Carlo Goldoniego w reż. Wacława Radulskiego (3 listopada 1945) i „Ślubach panieńskich Aleksandrar Fredry w reż. Heleny Zelwerowicz-Orchoń (20 grudnia 1945).

Po wojnie zamieszkał w Anglii i występował w Polskim Teatrze. Dramatycznym w Londynie. Od 1952 do 1972 r. pracował jako aktor i spiker Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w Monachium; stworzył popularną postać Kajtusia-emigranta w audycji "Podwieczorek przy mikrofonie".

Po powrocie do Londynu wystąpił m.in. w roli Szambelana ("Pan Jowialski"). Brał udział w akademiach, koncertach organizowanych przez londyński ZASP.

Zagrał w kilku filmach: „Za winy niepopełnione" reż. Eugeniusz Bodo (1938), „Paweł i Gaweł" reż. Mieczysław Krawicz (1938), „U kresu drogi" reż. Michał Waszyński
(1939) i „Geniusz sceny" reż. Romuald Gantkowski (1939).

Byt mężem aktorki i śpiewaczki Hanny Dorwskiej z Wańskich.

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego, E-teatr, FilmPolski.

Opracował Ryszard Klimczak
Dziennik Teatralny
27 stycznia 2024
Portrety
Karol Dorwski

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...