Konferencja naukowa o dramacie

Od kilku dekad miejsce dramatu coraz częściej zajmują teksty dla teatru, adaptacje sceniczne, remiksy klasyki albo kompilacje cytatów podane verbatim. Teatr w epoce post-dramatycznej wydaje się nie potrzebować dramatu jako tekstu literackiego, jednocześnie jednak sama forma dramatyczna staje się czymś wyjątkowo problematycznym, a przez to - nadzwyczaj ciekawym. Współczesną reakcją na tę sytuację, paradoksalną ale i przewidywalną, okazało się rozbudzone zainteresowanie autorów dramatycznych samym tekstem - jego językowym kształtem, jego symbolicznym zasięgiem, jego performatywną energią. Dramaty, którym scena odmawia uwagi, przenoszą się na zadrukowane kartki lub na ekrany komputerów, stamtąd czasem wydobywają się z gardeł czytających je na głos wykonawców, przypominających raczej instrumentalistów niż aktorów. Współczesny dramat nie bardzo już chce być "tragedią" lub "komedią", woli prezentować się jako "dokument", "partytura" czy "esej sceniczny", manifestując tym samym, że chce być czytany i rozumiany inaczej. Jak? W tym nowym, poza-teatralnym środowisku dramaty nie dbają już o enigmatyczną "sceniczność", chcą za to "wyglądać" i "brzmieć", zwracając się do odbiorcy bezpośrednio i oczekując od niego odzewu. Dramatopisarz angażuje więc do ich stworzenia narzędzia i materię, które dotychczas wydawały się marginalne lub nieużyteczne - typografię, zapis quasi-foniczny, wydziela kawałki bynajmniej nie kojarzące się z tradycyjną sceną czy aktem, pozostawia zapisane słowa na wolności, nie przypisując ich osobom, zestawia dokumenty zamiast wymyślać fikcyjne dialogi Czy oznacza to, że pozbawiony sceny dramat wrócił niejako do literatury? Czy może przeciwnie, umarł jako literacki rodzaj, wtapiając się w nieuprzedzoną żadnymi kategoriami twórczość interdyscyplinarną?

Referaty

25 listopada 2013 r, g. 10.00

Sala im. Adama Mickiewicza IBL PAN (144)

1. Maria Prussak (IBL), Zapomniane tropy lektury dramatu

2. Magdalena Saganiak (UKSW), Lektura dramatu - czyli o możliwej wyższości czytelnika dramatu nad widzem spektaklu

3. Oskar Braszczyński (UWr), Czytanie dramat - dramat w czytaniu

4. Wojciech Baluch (UJ), Dramat współczesny w świetle "minionych" teorii tekstu.

przerwa na kawę

5. Artur Grabowski (UJ), O dialogu. Monolog sprawcy

6. Tamara Trojanowska (University of Toronto), Wobec historii. Czytania dramatu: tekst czy kontekst?

7. Ewa Partyga (IS PAN), Biografia w dramacie

8. Dariusz Nowacki (UŚ), Fiszki na wietrze (historii). O dramatach Pawła Demirskiego

dyskusja

g. 16.30

9. Tomasz Bocheński (UŁ), Natręt w dramatach Witkacego i Mrożka. Postać utrudniająca rozmowę z innymi i ze sobą

10. Jerzy Wójcicki (UG), Dramat układasz Dramaturgia Sławomira Mrożka jako próba wyzwolenia od własnego odbicia w twórczości

11. Elżbieta Kołdrzak (UŁ), Człowiek - nie tekst. Humanistyczne i tekstowe aspekty Antygony w Nowym Jorku Janusza Głowackiego na tle realizacji teatralnych

przerwa na kawę

12. Agnieszka Kramkowska-Dąbrowska (IBL), Tworzywo foniczne w dramatach Janusza Krasińskiego

13. Piotr Olkusz (UŁ), Royal Court a sprawa polska - czyli angielska szkoła w naszym dramacie

dyskusja

26 listopada 2013 r., g. 10.00

Sala im. Adama Mickiewicza IBL PAN (144)

14. Jacek Kopciński (IBL), Podmiot w nowym dramacie: Rudzka, Pałyga, Sikorska-Miszczuk

15. Ewa Guderian-Czaplińska (UAM), Nici z dramatu. O sztukach Małgorzaty Sikorskiej-Miszczuk

16. Joanna Chojka (UG), "Śmieciowe" historie Magdy Fertacz

17. Anna R. Burzyńska (UJ), Miasto jako palimpsest. Strategie narracyjne w wałbrzyskich dramatach Sebastiana Majewskiego

przerwa na kawę

18. Zbigniew Majchrowski (UG), Dramat jako instalacja. Straż porządkowa Tadeusza Różewicza vs. Od Syberii do Cyberii Zofii Kulik

19. Irena Lewkowicz (UŁ), Parateksty na wolności. O roli didaskaliów w dramacie współczesnym

20. Paweł Stangret (UKSW), Partytura teatralna jako tekst performatywny

dyskusja

g. 18.00

Sala im. Adama Mickiewicza IBL PAN (144)

"Wesele" Stanisława Wyspiańskiego. Problemy kompozycji Marii Renaty Mayenowej

Spotkanie poświęcone książce Marii Renaty Mayenowej "Wesele" Stanisława Wyspiańskiego. Problemy kompozycji, Wydawnictwo IBL, seria Filologia XXI, Warszawa 2013. Wprowadzenie Teresa Dobrzyńska-Janusz

"Wesele" Stanisława Wyspiańskiego. Problemy kompozycji to odnaleziony ostatnio doktorat M.R. Mayenowej napisany na Uniwersytecie Wileńskim pod kierunkiem Manfreda Kridla, obroniony w maju 1939, promocja doktoratu odbyła się 13 grudnia 1939.