Lekcja anatomii

"Migrena" - 3. Międzynarodowy Festiwal Teatralny BOSKA KOMEDIA

Trzy świnki siedzą w wiktoriańskich sukniach i czepkach zaczynając bajkę dla dorosłych. Niestety przyzwyczajenia z dzieciństwa i oczekiwania widza zostaną zawiedzione - nic się dobrze nie skończy. Helena niczym wilk z za dużymi oczami będzie śledzić reakcje widza na kolejne złe zwroty akcji. W którym momencie przestanie on oczekiwać dobrego zakończenia?

„Migrena” w reżyserii Anny Augustynowicz jest przedstawienie, które przypomina wiwisekcje rodziny jak została sportretowana przez Sigrid Undset. Opowiadanie „Macierzyństwo” zainspirowało Antoninę Grzegorzewską do napisania dramatu. Skomplikowana sytuacja, która rozwija się przed widzem niesie ze sobą ciekawy język będącą mieszanką brutalnej wizji rzeźni z opowieścią o potulnej kobiecie powoli tracącej wszystko, co jest jej bliskie. 

Przestrzeń sceniczna jest niezwykle ciekawą kompozycją złożona z trzech identycznych stołów, zastawy i krzeseł. Scenę przecinają w poprzek metalowe, ramy połączone ze sobą. Potrójny obraz w przedstawieniu służy ciekawym zabiegom aktorskim. Fanny siada przy jednym z trzech stołów a Helena przy innym, prowadząc z nią dialog. Celna prezentacja oddzielenia i samotności jest stosowana niemal w każdej sytuacji. Spektakl wydaje się przez to serią układów przestrzennych, niemal instalacją. Rodzina jest kolejnym kawałkiem mięsa do rozkrojenia w odpowiednich miejscach, który została dostarczony do rzeźni.

Zawiła opowieść o dwóch kobietach – Helenie i Fanny przypomina, pod względem fabularnym, telenowele . Pierwsza z nich utraciła dziecko, lecz dzięki biologicznemu wkładowi drugiej otrzymała kolejną szansę zostania matką. Z ochotą i niemal fanatyzmem poświęca się temu zajęciu. Jednak odcięcie się od Fanny i jej życia jest niemożliwe, co kończy się tragicznie dla Heleny. Reżyserka skutecznie wytworzyła dystans miedzy tekstem, a jego sceniczną prezentacją. Aktorzy mówią do publiczności podkreślając cały czas obcość słów. Sprawia to, że język staje się obiektem badań. Nie tylko dostrzegamy precyzję i plastyczność języka, ale również wykonanie na scenie przypomina rytmiczny majstersztyk. Każde zdanie zostaje wypowiedziane w odpowiednim momencie, niczym kontrapunkt do poprzedniego, tworząc suchą perfekcję czystych dźwięków.

Minimalistyczna kolorystyka ograniczona do czerni, bieli i czerwieni sprawia, że język dramatu wydaje się niemal barwną powodzią uczuć. Wszystkie wydarzenia są odegrane z sztywną precyzją badacza tekstu. Rozwiązania sceniczne swoją prostotą zderzają się z zawiłością fabularną i językową, co pozwala na dokładne rozłożenie napięcia.

Budowa scen charakteryzuje się powolnym zagęszczaniem środków, gdy wydarzenia rozwijają się i przechodzimy do sceny uboju. Dźwięk ostrzenia noży, rytmiczne gesty aktorów stają się coraz szybsze, aby nagle rozbrzmiał pisk zabijanych świń. Przyzwyczajany do stonowania kolorystycznego i słuchowego, jaki charakteryzował spektakl, widz zostaje uderzony intensywnością sceny. Moment wydaje się ostatnią możliwością zawrócenia fabularnego na ścieżkę dobrych rozwiązań. Od tej chwili widzimy jak wszystko przeradza się w najgorszy koszmar. Kolejne gesty i zachowania stają się smutną konsekwencją, odegraną bez napięcia. Jedynym, co budzi niepokój jest uporczywe i ironiczne wpatrywanie się w widza zmuszając go do zapamiętania tej powolnej operacji na rodzinie.

Justyna Stasiowska
Dziennik Teatralny Kraków
7 grudnia 2010

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...