Małgorzata Omilanowska znów Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Zaprzysiężono rząd Ewy Kopacz

Prezydent Bronisław Komorowski powołał Małgorzatę Omilanowską na Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Uroczystość zaprzysiężenia rządu Ewy Kopacz odbyła się 22 września br. w Pałacu Prezydenckim. Prof. Omilanowska kierowała resortem kultury od czerwca br., będąc członkiem rządu Donalda Tuska.

"Nowa premier Ewa Kopacz i jej rząd stoją przed poważnym i trudnym wyzwaniem. To nie będzie łatwy okres. Wszyscy mamy tego świadomość, że na czas rządu pani premier Ewy Kopacz przypadną prawdopodobnie trzy kampanie wyborcze. Będzie to okres także związany z trwającymi przesileniami, poczuciem niestabilności i braku bezpieczeństwa na wschód od naszych granic - powiedział prezydent Bronisław Komorowski podczas uroczystości powołania nowego rządu. Życzył Ewie Kopacz "umiejętności koncentracji na sprawach najważniejszych".

1 października nowa premier wygłosi w Sejmie expose i zwróci się o wotum zaufania dla rządu.

Na czele resortu kultury ponownie stanęła prof. Małgorzata Omilanowska, która sprawowała ten urząd także w rządzie Donalda Tuska - od 17 czerwca br. Od tego czasu m.in. zakończono 5 dużych inwestycji kulturalnych i podpisano umowy w sprawie dofinansowania kolejnych, odzyskano obraz Oswalda Achenbacha, przyjęto Krajowy Program Ochrony Zabytków, pojawiły się pierwsze wpisy na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz uruchomiono witrynę dotyczącą digitalizacji.

NOWE INWESTYCJE NA KULTURALNEJ MAPIE POLSKI

18 czerwca br. w Krakowie, w obecności prof. Omilanowskiej, odbyła się uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod budowę Galerii Europa - Daleki Wschód w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha. Inwestycja uzyskała ponad 20 mln zł unijnego dofinansowania, przekazanego przez MKiDN. W nowym budynku znajdą się m.in. sale ekspozycyjne oraz mała sala konferencyjna dla potrzeb organizowanych odczytów, prezentacji i wykładów o tematyce dalekowschodniej. Prace zakończą się w I kw. 2015 r.

30 i 31 sierpnia minister uczestniczyła w wydarzeniach towarzyszących otwarciu Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku. Obiekt zlokalizowany przy Pomniku Poległych Stoczniowców to międzynarodowe centrum kulturalne o funkcjach muzealnych, wystawienniczych i naukowo-badawczych. Ma upowszechniać pamięć o antykomunistycznej opozycji demokratycznej w Polsce i innych krajach. Budowa o wartości całkowitej 207,6 mln zł uzyskała 107,5 mln zł dofinansowania w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, którego operatorem jest MKiDN.
5 września szefowa resortu kultury była gościem koncertu inauguracyjnego w nowej siedzibie Filharmonii im. M. Karłowicza w Szczecinie. Budynek liczy 3 tys. m2 powierzchni, posiada cztery naziemne i dwie podziemne kondygnacje, dwie sale koncertowe i ponad 1,1 tys. miejsc na widowni. Centralnym miejscem jest główna sala symfoniczna, w której akustyka pozwala na przygotowywanie nagrań studyjnych. Gmach sąsiaduje z budowanym nowym oddziałem Muzeum Narodowego w Szczecinie Centrum Dialogu Przełomy.

12 września br. w Krakowie otwarto nową siedzibę Cricoteki, w której prezentowana będzie twórczość Tadeusza Kantora oraz jej wpływ na współczesną sztukę i teatr. W efekcie rewitalizacji powstał wielofunkcyjny budynek mieszczący przestrzenie wystawiennicze, Archiwum wraz z Czytelnią, Salę Teatralną, Salą Edukacyjną, Księgarnię oraz Crico-Cafe, usytuowaną na najwyższym piętrze budynku, skąd można podziwiać panoramę Krakowa.

Szczegóły inauguracji działalności nowej siedziby Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach przedstawiono 8 września br., podczas konferencji prasowej minister Małgorzaty Omilanowskiej. Od 1 października orkiestra koncertować będzie w gmachu wybudowanemu dzięki ponad 122 mln zł unijnego dofinansowania w ramach POIiŚ. Obiekt posiada dwie sale o najlepszej akustyce: wielką na 1800 osób i kameralną, która może przyjąć 300 melomanów. Wyróżnia się wyjątkową architekturą, wyznacza nową jakość w myśleniu o przestrzeni dla kultury w Polsce i staje się symbolem przemiany Katowic.

19 września br. podczas gali z udziałem szefowej resortu kultury i desygnowanego na Przewodniczącego Rady Europejskiej Donalda Tuska otwarty został Gdański Teatr Szekspirowski. To jeden z najbardziej niezwykłych obiektów na świecie, pierwszy od blisko 40 lat teatr dramatyczny w Polsce, wybudowany od podstaw. To również jedyny budynek teatralny z otwieranym dachem, który umożliwia granie spektakli przy świetle dziennym, jak w czasach renesansu. Inwestycja uzyskała ponad 50 mln zł unijnego dofinansowania.

20 września prof. Omilanowska uczestniczyła w uroczystości zawieszenia wiechy na Gdyńskim Centrum Filmowym. Powstaje ono w centrum miasta, w pobliżu Teatru Muzycznego. Będzie wielofunkcyjną instytucją, w której swoją siedzibę będzie miała Gdyńska Szkoła Filmowa. Budowa rozpoczęła się wiosną br., a jej zakończenie planowane jest na trzeci kwartał 2015 r.

DOFINANSOWANIA

Minister Małgorzata Omilanowska podpisała umowy w sprawie dofinansowania kolejnych inwestycji w ramach Programu Konserwacja i rewitalizacja dziedzictwa kulturowego Mechanizmów Finansowych EOG i Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2009-2014. Wsparcie uzyskały projekty: „Konserwacja i rewitalizacja Pałacu Krasińskich w Warszawie" (13,7 mln), „Modernizacja, konserwacja oraz digitalizacja obiektów zabytkowych siedziby głównej Muzeum Historycznego m.st. Warszawy" (10 mln zł), "Rewitalizacja zabytkowych budynków Łaźni Głównej i Stolarni wraz z przyległym terenem dawnej kopalni Katowice i budową niezbędnej infrastruktury na potrzeby Muzeum Śląskiego" (10 mln zł) oraz „Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu" (15 mln zł).

DZIEDZICTWO

Rusznikarstwo artystyczne i historyczne – wyroby według tradycyjnej szkoły cieszyńskiej, szopkarstwo krakowskie, pochód Lajkonika, flisackie tradycje w Ulanowie oraz procesja Bożego Ciała w Łowiczu trafiły na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Decyzje w sprawie ich wpisania minister wręczyła 4. sierpnia. Lista ma charakter informacyjny, stanowiąc formę upowszechniania elementów niematerialnego dziedzictwa kulturowego z terenu Polski. Elementy na nią wpisane mogą być następnie zgłoszone do wpisu na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości, prowadzoną przez UNESCO.

Do zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu wrócił skradziony podczas II wojny światowej obraz Oswalda Achenbacha Via Cassia koło Rzymu z 1878 r. Uroczystość przekazania odnalezionego dzieła – z udziałem minister Omilanowskiej- odbyła się 7 sierpnia br. w siedzibie muzeum. Odnaleziony obraz pochodzi z przedwojennych zbiorów Śląskiego Muzeum Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Losy zabytku pozostawały nieznane do maja 2014 r., kiedy to MKiDN odnalazło go na aukcji w Kolonii.

Zaproponowanie kierunków rozwoju polskiego muzealnictwa na kolejne lata, przygotowanie propozycji zmian legislacyjnych oraz przedstawienie fenomenu polskich muzeów i znaczenia pracy muzealników – to elementy misji I Kongresu Muzealników Polskich. List intencyjny w sprawie jego organizacji Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego podpisała 30 lipca br. I Kongres Muzealników Polskich będzie największym tego typu wydarzeniem w Europie. Planowane na kwiecień 2015 r. wydarzenie umożliwi wspólną dyskusję około 1, 5 tys. uczestników. Jego rezultatem będzie wskazanie kierunków rozwoju polskiego muzealnictwa na kolejne lata oraz przygotowanie rekomendacji programowych i inicjatyw legislacyjnych, które zostaną skierowane do organów władzy publicznej – ustawodawczej i wykonawczej. Kongres posłuży także do przedstawienia fenomenu polskich muzeów, znaczenia pracy muzealników i wartości zgromadzonych muzealiów.

Dobiegają końca przygotowania do międzynarodowej konferencji „Zrabowane – odzyskane. Dobra kultury – przypadek polski", poświęconej rewindykacji dzieł sztuki w Polsce w kontekście europejskim. Współorganizatorem wydarzenia, które odbywać się będzie od 12 do 14 listopada br. w Krakowie, jest Wydział Strat Wojennych MKiDN. Głównym celem konferencji jest zaprezentowanie polskich doświadczeń restytucyjnych na tle polityki i prawodawstwa innych państw. Istotnym zadaniem jest popularyzacja wiedzy o utraconym dziedzictwie kulturowym i podniesienie świadomości na temat skali polskich strat wojennych.

DIGITALIZACJA

Digitalizacja i udostępnianie zasobów kultury stanowią istotny element działań Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Tej tematyce poświęcona jest nowa podstrona internetowa, stanowiąca źródło informacji na ten temat. Celem witryny digit.mkidn.gov.pl - uruchomionej 4 sierpnia br. - jest zapoznanie z problematyką digitalizacji i udostępniania zasobów dziedzictwa kultury. Witryna składa się z pięciu działów: Digitalizacja, Zasoby, Finansowanie, Europeana oraz Kultura w sieci. Można na niej znaleźć informacje m.in. o działalności Centrów Kompetencji w zakresie digitalizacji oraz możliwościach uzyskania dofinansowania na projekty digitalizacyjne. Ponadto znajdują się tam materiały dotyczące zasobów dziedzictwa kulturowego udostępnianych poprzez bibliotekę cyfrową Europeana. Na stronie są również informacje o najważniejszych polskich i europejskich dokumentach związanych z digitalizacją.

On-line są już dostępne wszystkie numery paryskiej „Kultury" - na stronie www.kulturaparyska.com znajdują się również zdjęcia, nagrania i inne pamiątki Instytutu Literackiego. Archiwum podparyskiego Maisons-Lafitte zostało wpisane w 2009 r. na listę Pamięci Świata UNESCO. Prace nad uporządkowaniem i inwentaryzacją zbiorów Instytutu Literackiego finansuje MKiDN.

EDUKACJA

W 156 szkołach artystycznych z całej Polski odbędzie się kompleksowa modernizacja energetyczna, a ich wyposażenie zostanie wymienione na energooszczędne. Koszt projektu, do którego przystępuje prawie 2/3 placówek podległych MKiDN, szacuje się na ok. 371 mln zł. Umowę w sprawie dofinansowania pierwszego etapu projektu (20,7 mln zł) 30 czerwca br. podpisały Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Małgorzata Omilanowska oraz Prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Małgorzata Skucha.

40 laureatów XIII edycji Programu Stypendialnego „Gaude Polonia" - z Ukrainy, Białorusi i Rosji - odebrało dyplomy z rąk minister Omilanowskiej 21 lipca br. Program przeznaczony jest dla młodych twórców kultury z krajów Europy Środkowowschodniej. Pobyt w naszym kraju ma umożliwić stypendystom poznanie współczesnej kultury polskiej oraz realizację autorskich projektów pod opieką uznanych twórców oraz instytucji.

CZYTELNICTWO

131 dzieł zostało rekomendowanych do programu Udostępnianie piśmiennictwa. „Do piachu" T. Różewicza, „Tango" S. Mrożka, „Solaris" S. Lema, „Mała apokalipsa" T. Konwickiego, „Noce i dnie" M. Dąbrowskiej, „Mistrz i Małgorzata" M. Bułhakowa, „Pani Dalloway" V. Woolf - to niektóre tytuły, które po wykupieniu praw majątkowych trafią do domeny publicznej. Listę zatwierdziła Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Małgorzata Omilanowska. W następnym etapie Instytut Książki przedstawi właścicielom majątkowych praw autorskich do dzieł umieszczonych na liście ofertę zakupu praw lub zawarcia umowy licencyjnej. W tym roku na zakup praw do dzieł przeznaczono 1 mln zł. Dzieła będą udostępniane nieodpłatnie w Cyfrowej Bibliotece Narodowej Polona na podstawie otwartej licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska bądź na podstawie innych licencji umożliwiających jak najszersze korzystanie z dzieła. Pierwsze utwory - jak przewiduje Instytut Książki - powinny się pojawić w ciągu dwóch miesięcy. Udostępnianie piśmiennictwa to program realizowany w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa na lata 2014-2020.

LEGISLACJA

Ustanowienie międzynarodowego standardu korzystania przez osoby z niepełnosprawnościami z utworów publikowanych w postaci druku i pozostających pod ochroną przepisów prawa autorskiego. To główny cel Traktatu z Marrakeszu Światowej Organizacji Własności Intelektualnej w sprawie ułatwienia dostępu do opublikowanych utworów drukowanych osobom niewidomym i słabowidzącym oraz osobom z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem. Dokument został podpisany 24 czerwca br.

Usprawnienie przechodzenia do elektronicznego zarządzania dokumentacją w postaci cyfrowej, w tym elektronicznego załatwiania spraw oraz zapewnienie sprawnego postępowania z dokumentacją tradycyjną. Taki jest główny cel projektu nowelizacji ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach. Rada Ministrów przyjęła dokument na posiedzeniu 1 lipca br.

Ujednolicenie polityki konserwatorskiej - to jeden z celów Krajowego Programu Ochrony Zabytków i Opieki nad Zabytkami na lata 2014 – 2017. Uchwałę w tej sprawie rząd przyjął 24 czerwca br. Dokument przedłożyła Radzie Ministrów Minister KiDN Małgorzata Omilanowska. Krajowy Program Ochrony Zabytków i Opieki nad Zabytkami jest pierwszym tego rodzaju dokumentem strategicznym, w obszarze ochrony zabytków, przyjętym przez Radę Ministrów. W ciągu czterech lat (2014-2017) na jego realizację trzeba będzie przeznaczyć ponad 26,5 mln zł.

We wrześniu do konsultacji skierowany zostanie projekt nowelizacji ustawy o prawie autorskim, będący wynikiem dyskusji prowadzonej w ubiegłym roku w ramach Forum Prawa Autorskiego. Wśród propozycji znajdzie się szereg zmian poszerzających dostęp obywateli do dóbr kultury i nauki, zgromadzonych przez instytucje publiczne, z pełnym poszanowaniem dla wiążących Polskę regulacji prawa europejskiego i międzynarodowego (w tym dzieł osieroconych i dzieł niedostępnych w handlu). Projekt stara się także ułatwić legalne korzystanie w procesie twórczym z cudzych dzieł, np. poprzez nowe ujęcie prawa cytatu, zmiany dotyczące dozwolonego użytku informacyjnego, edukacyjnego czy wprowadzenie użytku incydentalnego.

MKiDN planuje przeprowadzenie konsultacji dotyczących finansowania mediów publicznych. Do końca października br. wraz z Krajową Radą Radiofonii i Telewizji przygotuje dokument strategiczny dla dalszych działań, który jednocześnie posłuży jako uzasadnienie projektu nowej ustawy. Resortowi zależy, by wzięli w nich udział przedstawiciele wszystkich zainteresowanych stron: nadawców publicznych i komercyjnych, odbiorców mediów i środowisk twórczych. Konieczna jest wspólna refleksja nad przyszłością mediów publicznych w Polsce i ich ofertą. Kwestie, które resort chciałby omówić m.in. z nadawcami komercyjnymi, to stworzenie Funduszu Misji Publicznej, a także zakres obecności nadawców publicznych na rynku reklamy. Punkt wyjścia do dyskusji będą stanowić analizy i dokumenty przygotowane w MKiDN w czasie, gdy ministrem kultury był Bogdan Zdrojewski. Obecnie przedstawiciele MKiDN oraz KRRiT prowadzą analizy prawne i ekonomiczne mające na celu ustalenie, która z zaproponowanych w koncepcji zasad finansowania mediów publicznych ma największe szanse powodzenia w polskich warunkach.

ODZNACZENIA

Minister Małgorzata Omilanowska otrzymała Order Oranje-Nassau I klasy. Odznaczenie zostało przekazane podczas trwającej od 24 do 25 czerwca br. oficjalnej wizyty niderlandzkiej pary królewskiej w Polsce. Przyznano je za zaangażowanie w organizację wizyty niderlandzkiej pary królewskiej – króla Willema Alexandra oraz królowej Máximy. Jest także wyróżnieniem za zasługi na rzecz rozwoju polsko-niderlandzkiej współpracy kulturalnej.

(-)
Materiały MKiDN
24 września 2014

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...