Miny na ławce
Sobotnia gorąca noc. Ttok na podwórku przy ul. Piotrkowskiej 17 (tam, gdzie klub Jazzga). Zaraz zacznie się "Ferdydurke". Sławną inscenizację na wakacyjny festiwal "Przyjaciele Nowego wychodzą na ulicę" przywiózł lubelski Teatr Provisorium. Widzów co najmniej jeszcze raz tyle, ile krzeseł i miejsc na podwórkowych murkach.Powieść Witolda Gombrowicza wiecznie prowokuje do interpretacji. Naszkicowany tam szyderczy ludzki pejzaż, w inscenizacji Janusza Opry oskiego i Witolda Mazurkiewicza jest pigułą ulepioną z min, póz, niewolniczego poddawania się konwenansom, nieuleczalnej ludzkiej niedojrzałości. Wszystko przyprawione zostało komizmem "okrutnym, dzikim i nieokiełznanym", a nierozerwalne z zaprezentowaną tu grą określenie "aktorstwo biologiczne" oznacza ekspresję podsycaną plątaniną ciał, podkreśloną arcyprecyzyjnym gestem. Najważniejsza jest forma ("Ach, stworzyć formę własną. Przerzucić się na zewnątrz" - pisał Gombrowicz.) Sceniczna przestrzeń dla czterech wykonawców to ramy sześcianu o bokach około 3 metrów. Na małej ławeczce wszyscy próbują zachować swoje miejsce. Nie ma szans na zakończenie nieustannej życiowej przepychanki, na zerwanie z pozami i minami... Było śmiesznie, intrygująco, czasem obrzydliwie, kabotyńsko i prowokująco pseudointelektualnie. Gombrowiczowskie wizje wiecznie żywe! Budując 80-minutowy spektakl (publiczność czekała cierpliwie, gdy przerwała go na kilkanaście minut słabość aktora) realizatorzy dokonali celnego wyboru tekstów, osadzając dyskurs nad ludzką kondycją - "upupianiem" i "dorabianiem gęby" - między szkołą, mieszczańskim domem i dworem. "Ferdydurke" kompanii Provisorium obsypano międzynarodowymi nagrodami prestiżowego festiwalu w Edynburgu poczynając. W tym roku teatr zaproszono tam z kolejną wzbudzającą emocje inscenizacją - "Do piachu" Tadeusza Różewicza. Może za rok uda się to przedstawienie pokazać w Łodzi? Teatr Provisorium i Kompanii Teatr z Lublina, Witold Gombrowicz, "Ferdydurke", reżyseria: Janusz Opryński Festiwal Przyjaciele Teatru Nowego wychodzą na ulice
