Monodram Janusza Gajosa
"Msza za miasto Arras" - reż. Igor Sawin - Teatr NarodowyRaport o ludzkiej kondycji. Janusz Gajos po latach wraca do frapującej powieści Andrzeja Szczypiorskiego. Na narodowej scenie po raz pierwszy wystąpi w monodramie.
Szczypiorski zaczął pisać o pogromach Żydów i czarownic w trawionym klęskami zarazy i głodu XV-wiecznym Arras w odpowiedzi na antysemityzm i ataki władzy komunistycznej na intelektualistów. Książka stała się wydarzeniem literackim 1971 roku, otrzymała nagrodę polskiego PEN Clubu, zyskała wielki rozgłos również za granicą. Od wydarzeń Marca'68 minęło czterdzieści siedem lat, jednak, jak zauważa Janusz Gajos: „opowieść o ojcu Albercie, księciu Dawidzie, płonących stosach i makiawelicznej umiejętności sterowania ludzkimi uczuciami ma wymiar uniwersalny."
W historii francuskiego miasta z lat 1458–1461 odnajdujemy obraz społecznych procesów i ludzkich zachowań w czasach przełomów i przesileń. Opowieść o władzy, religii i moralności, o rozmiarach zniewolenia umysłów jest wstrząsająca i dotkliwa. Na scenie Janusz Gajos odsłoni zarówno indywidualne losy mieszkańców, jak i dzieje społeczności; zmierzy się z zapisanymi w powieści – zbiorowym szaleństwem, zbrodniami, poczuciem winy. „Świat od lat popełnia te same błędy. O tych problemach nie tylko warto, ale należy mówić" – przekonuje. – „Dla aktora ten tekst jest materiałem godnym poniesienia wszelkich trudów i każdego ryzyka".
