Nie żyje "Kika"

Zmarła gwiazda Piwnicy pod Baranami

Irena "Kika" Szaszkiewiczowa zmarła wczoraj po południu w swym krakowskim mieszkaniu. W marcu skończyła 97 lat.

W ostatni piątek zdążyła jeszcze, już leżąc w łóżku, odebrać z rąk wojewody Jerzego Millera Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski [na zdjęciu] - głównie za swą postawę podczas lat emigracji, kiedy to dzięki jej staraniom płynęła z Norwegii do Polski pod koniec lat 70. i w czasie stanu wojennego ogromna pomoc, także w postaci sprzętu poligraficznego dla podziemnego wydawnictwa NOW-a.

Urodziła się i wyrosła w rodzinie ziemiańskiej. Po wojnie wiodła ciężkie życie robotnicy i nowohuckiej pielęgniarki, wychowującej samotnie dwóch synów.

Stała się gwiazdą Piwnicy pod Baranami, a także bohaterką pierwszego polskiego komiksu, tworzonego przez Kazimierza Wiśniaka i Piotra Skrzyneckiego - "Szaszkiewiczowa czyli Ksylolit w Jej życiu", drukowanego na łamach "Przekroju". Należała też do prekursorów autostopu.

Kraków opuściła w 1969 roku. W Norwegii, gdzie spędziła 40 lat, dała się poznać jako autorka wspaniałych, barwnych makatek, czyli obrazów szydełkiem malowanych. Pokazywała je na wystawach w Norwegii, Warszawie i Gorlicach, w Nowym Sączu i Nowym Jorku.

Po raz ostatni prezentowała swe makatki przed niespełna pół rokiem w Krakowie. Liczba 97 w tytule wystawy przypominała wiek autorki. Gdy przed wernisażem rozmawialiśmy, usłyszałem: "Niech się pan już szykuje na moje następne stulecie". Długie, piękne, ale i ciężkie życie przedstawiła w wydanej przed trzema laty w WL książce "Podwójne życie Szaszkiewiczowej".

Ciąg dalszy tego tomu dopisywała na prowadzonym przez siebie blogu(!). Gdy odebrawszy w piątek - w gronie rodziny i dwóch przedstawicieli Piwnicy pod Baranami - Krzyż Oficerski, dostała i bukiet kwiatów, zareagowała: "To może na inną okazję...". Czyżby czuła, że nastąpi ona tak szybko, że jednak następnego stulecia nie będzie...?

Wacław Krupiński
Dziennik Polski online
13 sierpnia 2014

Książka tygodnia

Małe cnoty
Wydawnictwo Filtry w Warszawie
Natalia Ginzburg

Trailer tygodnia