Niekonwencjonalne przedstawianie muzyki współczesnej

"Pasja" reż. Grzegorz Jarzyna

Sceniczne wykonanie arcydzieła XX wieku, którym jest "Pasja według św. Łukasza", to kolejny pomysł Filipa Berkowicza, dyrektora artystycznego m.in. festiwali Misteria Paschalia, Sacrum Profanum oraz cyklu Opera Rara, na niekonwencjonalne przedstawianie muzyki współczesnej oraz współpracę przedstawicieli różnych gatunków sztuki.

W Alvernia Studios pod Krakowem odbędzie się prapremiera spektaklu w reżyserii Grzegorza Jarzyny do muzyki "Pasji wg św. Łukasza" Krzysztofa Pendereckiego.

Krzysztof Penderecki pisał jeden ze swoich najsłynniejszych utworów - "Pasję według św. Łukasza" ("Passio et Mors Domini Nostri Jesu Christi secundum Lucam") w latach 1963-1965 na zamówienie niemieckiego radia Westdeutscher Rundfunk z okazji siedemsetlecia katedry w Münster, w której 30 marca 1966 roku odbyło się prawykonanie utworu pod dyrekcją Henryka Czyża. Kompozytor miał na uwadze również przypadającą wówczas rocznicę tysiąclecia chrztu Polski.

Powodzenie utworu było niezwykłe od samego początku. Na koncert w Münster przyjechało ponad siedemdziesięciu dziennikarzy z całej Europy. Przybył także nuncjusz papieski i biskup Münster oraz dyrektor Westdeutscher Rundfunk. Jeszcze w roku prawykonania "Pasja" znalazła się w programie Biennale Muzyki Współczesnej w Wenecji. W następnych latach wykonywano ją wielokrotnie w całej Europie, w Stanach Zjednoczonych, w Ameryce Południowej i Japonii. Pojawiły się liczne nagrania.

Krzysztof Penderecki odrodził w swoim utworze starą formę muzyczną związaną najsilniej z twórczością Jana Sebastiana Bacha, ale sięgającą korzeniami średniowiecznego misterium religijnego, przystosował ją do czasów współczesnych, zarówno w zakresie środków muzycznych, jak i koncepcji ideowej. Przy całej nowoczesności języka, Penderecki stworzył dzieło przystępne dla zwykłego melomana, o zrozumiałej treści, konstrukcji i emocji.

Grzegorz Jarzyna, dyrektor artystyczny TR Warszawa, przenosi "Pasję" Pendereckiego na scenę. Przedstawienia, a ściślej koncert wraz z instalacją, odbędą się pod okrągłą kopułą największego na świecie studia bezcieniowego (blue screen) w Alvernia Studios, gdzie powstają wysokiej klasy nagrania fonograficzne, filmowe i telewizyjne, a ostatnio także płyta z utworami Krzysztofa Pendereckiego i Jonny'ego Greenwooda, kompozytora i gitarzysty zespołu Radiohead, firmowana przez wytwórnię Nonesuch Record.

Grzegorz Jarzyna zna "Pasję" od 16 roku życia. Jego przygoda z muzyką poważną rozpoczęła się właśnie od słuchania płyt Krzysztofa Pendereckiego. Koncepcja reżysera zakłada "przeniknięcie do rdzenia muzycznej warstwy 'Pasji'". Jarzyna pisze tak: "'Pasja' nie tylko w warstwie słowa opowiada o chaosie, z którego rodzi się szkielet wiary - podobnie w warstwie muzycznej z ogromu, chaosu wyłania się dźwiękowy porządek. Dlatego uważam ten utwór za kosmiczny, za dzieło totalne."

Premiera "Pasji" Krzysztofa Pendereckiego w reżyserii Grzegorza Jarzyny odbędzie się 31 marca i 1 kwietnia 2012 roku w Alvernia Studios pod Krakowem; towarzyszyć będzie festiwalowi Misteria Paschalia, który odbędzie się w Krakowie w dniach 2-9 kwietnia 2012. Partie wokalne wykonają: Iwona Hossa (sopran), Piotr Nowacki (bas) oraz Thomas Bauer (baryton). Solistom towarzyszyć będzie Zespół Śpiewaków Miasta Katowice "Camerata Silesia", chór chłopięcy Pueri Cantores Sancti Nicolai oraz Orkiestra Kameralna Aukso pod dyrekcją kompozytora.

(-)
Culture.pl
29 marca 2012

Książka tygodnia

Hasowski Appendix. Powroty. Przypomnienia. Powtórzenia…
Wydawnictwo Universitas w Krakowie
Iwona Grodź

Trailer tygodnia