Nigdy nie widziałam czegoś tak zachwycającego

Powieść „Prowadź swój pług przez kości umarłych" Olgi Tokarczuk na deskach teatru w Londynie

Janina Duszejko to postać, o której angielscy czytelnicy i angielskie czytelniczki mogą od niedawna nie tylko czytać, ale i oglądać poświęcony jej losom spektakl. Powieść „Prowadź swój pług przez kości umarłych" miała bowiem niedawno premierę w londyńskim Barbican Centre, w adaptacji teatru Complicité.

„Nigdy nie widziałam czegoś tak zachwycającego": powieść Olgi Tokarczuk na deskach teatru w Londynie Łukasz Giza / Wydawnictwo Literackie

Teatralna adaptacja znanej powieści
Książka „Prowadź swój pług przez kości umarłych" (Wydawnictwo Literackie) w języku polskim ukazała się w 2009 roku, natomiast w języku angielskim, w tłumaczeniu Antonii Lloyd-Jones, dziewięć lat później. Powieść, finalistka Man Booker International Prize, EBRD Literature Prize, Warwick Prize for Women in Translation oraz International Dublin Literary Award, stanowi – jak piszą twórcy londyńskiego spektaklu – „potężne i przekonujące połączenie thrillera noir i ekomanifestu". Jej akcja rozgrywa się w Kotlinie Kłodzkiej – zachwycającej siłą tworzącej ją natury, ale i powoli opuszczanej przez ludzi, mało przyjaznej. To właśnie na jej terenie mieszka Janina Duszejko – kobieta, która dzieli swój czas na praktykowanie astrologii, doglądanie domów już porzuconych przez sąsiadów, tłumaczenie poezji Williama Blake'a. Gdy w okolicy jeden po drugim giną mężczyźni – myśliwi, Duszejko sugeruje, że to zwierzęta mszczą się na swoich oprawcach...

„Prowadź swój pług przez kości umarłych" jest książką, jak wynika ze statystyk Lubimyczytać, chętnie czytaną przez użytkowników i użytkowniczki serwisu. Otrzymała niemal 1100 opinii oraz ponad 9,5 tysiąca ocen. Jak krótko napisała po jej lekturze czytelniczka Ewa:

W końcu pokochałam na nowo twórczość Tokarczuk. Naprawdę polecam przeczytać!

Powieść polskiej noblistki docenili również twórcy teatralni z Wysp Brytyjskich, którzy postanowili stworzyć jej teatralną adaptację.

„Tokarczuk to prorokini naszych czasów"
Barbican Centre to największa w Europie przestrzeń artystyczna, w której odbywają się wystawy malarzy, koncerty muzyków, występy tancerzy i innych artystów. W ramach Barbican działają również dwie sceny teatralne, na jednej z nich można do 1 kwietnia zobaczyć właśnie teatralną adaptację powieści „Prowadź swój pług przez kości umarłych". Wcześniej spektakl był wystawiany w Bristolu, a za jego stworzenie odpowiada grupa teatralna Complicité, założona w roku 1983. Jeden z jej twórców, Simon McBurney, jest reżyserem sztuki. Dlaczego zdecydował się na jej wystawienie? Jak mówi:

Olga Tokarczuk stworzyła niezwykły świat, który przemawia do mojego najgłębszego poczucia ciągłości między człowiekiem a naturą. To świat, w którym wszystkie byty są głęboko połączone u samych korzeni, nie mogą istnieć bez siebie nawzajem. Tokarczuk to prorokini naszych czasów: rozumie nas, ludzi, w całej naszej wesołości, zwierzęcości, okrucieństwie. Wielkim przywilejem jest więc dla mnie możliwość przeniesienia jej powieści na scenę.

W rolę Janiny Duszejko w „Drive Your Plow Over the Bones of the Dead" wciela się Amanda Hadingue, która zastąpiła Kathryn Hunter – aktorka musiała zrezygnować z występów z powodu choroby. Na scenie pojawią się również: Thomas Arnold, Johannes Flaschberger, Kiren Kebaili-Dwyer, Weronika Maria, Tim McMullan, César Sarachu, Sophie Steer oraz Alexander Uzoka. Spektakl będzie wystawiony także m.in. w Nottingham, jako że Complicité wystawia swoje spektakle w różnych miastach Wielkiej Brytanii, a często, i tak stanie się właśnie z adaptacją „Prowadź swój pług przez kości umarłych", także poza nią.

W internecie można zobaczyć pierwsze reakcje widzów, którzy obejrzeli „Drive your Plow Over the Bones of the Dead". Wśród wypowiedzi znajdują się m.in. takie: „Ten spektakl jest niczym bardzo mroczna baśń", „Wizualnie zachwyca", „Jest intrygujący, jest inny", „Przez cały czas trwania spektaklu czułam, że siedzę na krawędzi krzesła, cały czas wstrzymywałam oddech, czekając, co będzie dalej".

Na spektaklu w Londynie pojawiła się sama Olga Tokarczuk, która po spektaklu napisała na swoim Facebooku:

Wielkie przeżycie – zobaczyć zabawną, a jednocześnie tragiczną historię Janiny Duszejko w londyńskim Barbicanie, w adaptacji teatru Complicité, by na końcu usłyszeć aplauz tysięcznej publiczności. Niesamowite.

Jesteście ciekawi, jak wygląda teatralna adaptacja powieści „Prowadź swój pług przez kości umarłych"? A może wybierzecie się na spektakl do Londynu, jeśli akurat mieszkacie w Wielkiej Brytanii?

Anna Sierant
Lubimy czytać
3 kwietnia 2023
Portrety
Olga Tokarczuk

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...