Paszporty Polityki - 2019

PASZPORTY POLITYKI – to jedna z najważniejszych nagród kulturalnych w Polsce.
Zostaną wręczone młodym twórcom 14 stycznia 2020 roku o godz. 20.15 w Teatrze Polskim im. Arnolda Szyfmana przy ul. Karasia 2 w Warszawie po raz 27.

Inicjatorem nagrody był ZDZISŁAW PIETRASIK - wybitny dziennikarz, publicysta, krytyk filmowy i teatralny, wieloletni szef redakcji kulturalnej w tygodniku POLITYKA. Idea wykreowania nowej nagrody była prosta: "nieuleganie modom i środowiskowym naciskom, uważnego wysupływania najbardziej wartościowych dokonań, ale i z przekonania, że młoda kultura jest dobrem, które należy wspierać i promować". Autor pomysłu zaprosił do współpracy całe środowisko krytyki polskiej sztuki. Zaproponował także dwuetapowy wybór wyróżniających się artystów i kategorie, do których byli zgłaszani nominowani. Przez ćwierć wieku wprowadzono kilka zmian proceduralnych oraz dostosowano nazwy kategorii do nowych, dynamicznie rozwijających się kierunków i trendów w sztuce. Aby podkreślić kreatywność twórców i tendencje zmian w sztuce zastąpiono kategorie PLASTYKA - SZTUKAMI WIZUALNYMI (2003 r.), ROCK-POP-ESTRADA - MUZYKĄ POPULARNĄ, a MUZYKĘ przypisano do kategorii MUZYKA POWAŻNA (2006 r.). Powołano też nową kategorię KULTURA CYFROWA (2016 r.), która obejmuje wszelkie formy kultury, gdzie wyjściową formą jest kod programowania, ze szczególnym uwzględnieniem gier wideo na komputery, konsole i urządzenia przenośne, różnego rodzaju aplikacji, różnorodnych form internetowych, VR i filmów interaktywnych. Od 2002 roku wręczany jest KREATOR KULTURY – nagroda ta nie podlega nominacjom i jest przyznawana wybitnym osobistościom polskiej kultury, których praca miała wpływ na rozwój i popularyzację polskiej kultury.

W 2014 roku wręczono nagrodą wyjątkową i jak dotąd przyznaną tylko raz, była to NAGRODA SPECJALNA, którą kapituła uhonorowała Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce.

Paszporty POLITYKI co roku udowadniają, że ponad wszelkimi podziałami redakcyjnymi porozumienie w dziedzinie kultury jest możliwe. Artystów i twórców oceniają krytycy reprezentujący różne media. W zespole każdej kategorii zasiada dziesięciu recenzentów z mediów innych niż tygodnik POLITYKA. Wskazują w poszczególnych kategoriach trzy najciekawsze ich zdaniem osobowości twórcze minionego roku. Po przeliczeniu głosów zostaje wyłoniona trójka nominowanych. W drugim etapie Kapituła składająca się z dziennikarzy tygodnika POLITYKA wybiera laureatów w poszczególnych kategoriach. Nominowani do ostatniej chwili nie wiedzą kto będzie laureatem PASZPORTÓW POLITYKI. Dowiadują się o tym w momencie wejścia na scenę podczas uroczystej Gali wręczenia nagród.

Przez 26 lat istnienia nagrody Kapituła PASZPORTÓW POLITYKI nagrodziła 161 laureatów, w tym 204 artystów i twórców (licząc zespoły) oraz wyróżniła 21 Kreatorów Kultury. Dwa razy przyznano nagrody ex aequo – w 2009 r. w kategorii film PASZPORTY otrzymali Xawery Żuławski i Borys Lankosz, a w 2011 w kategorii muzyka popularna nagroda przypadła Julii Marcell i Maciejowi Szajkowskiemu.

26 lat to również obraz pokoleniowy artystów i twórców. Wielu nagrodzonych w latach 90-tych są dzisiaj uznanymi twórcami, którzy wychowali nowe pokolenie artystów nagrodzonych PASZPORTAMI POLITYKI już w XXI wieku. I tak w 1995 roku w kategorii muzyka wyróżniono Wojciecha Waglewskiego, a w 2006 nagrodę przyznano Bartoszowi i Piotrowi Waglewskim – Fisz i Emade, kolejny laureat z 95- ego w kategorii film to Marcel Łoziński, którego syn Mikołaj Łoziński otrzymał PASZPORT POLITYKI w 2011 roku, w 1999 r. w kategorii plastyka laureatem był Leon Tarasewicz, a w 2015 tę prestiżową nagrodę w kategorii sztuki wizualne dostał jego uczeń Tymek Borowski.

PASZPORTY POLITYKI są dzisiaj jedną z najważniejszych nagród w świecie kultury i cieszą się ogromnym prestiżem w środowiskach twórczych. Nikt z dziennikarzy POLITYKI nie spodziewał się 27 lat temu, że „luźno rzucony pomysł w korytarzu redakcyjnym" przemieni się w tak ważne i znaczące wydarzenie dla polskiej kultury. Pierwsze PASZPORTY POLITYKI wręczano w skromnej sali konferencyjnej, w kameralnym gronie dziennikarzy tygodnika i laureatów. Gala wręczenia PASZPORTÓW POLITYKI od kilkunastu lat odbywa się w jednym z warszawskich teatrów i jest transmitowana przez ogólnopolską telewizję.

Przez te ponad dwadzieścia pięć lat wybory Kapituły nie były łatwe, ale najczęściej trafne. Większość laureatów osiągnęła i osiąga sukcesy w kraju i za granicą, bo właśnie PASZPORT POLITYKI miał być dla młodych przepustką do kariery międzynarodowej. Piotr Sarzyński, dziennikarz POLITYKI, twierdzi, że PASZPORTY POLITYKI są też swoistym „barometrem" - jak rozwija się polska sztuka, jakie stawia przed sobą wyzwania i jak reaguje na zmieniającą się rzeczywistość.