Poczucie ważności śmieci

Rozmowa z Patrycją Fessard

Mam nadzieje, ze mówienie o śmieciach w przypowiastce ekologicznej odda odpadkom rolę o której nikt nie myśli. Spoza społecznego nawiasu ta zużyta materia zalewa nas trucizną z dala od miast i wsi. Spektakl ma zrodzić w podświadomości publiczności poczucie ważności, każdego grama śmieci, a także wagę solidarności ekologicznej na skalę globalną.

Z Patrycją Fessard autorką spektaklu „Śmieci” w reż. Michała Janickiego rozmawia Magdalena Mickowska z Dziennika Teatralnego w Szczecinie. Premiera 28 października 2013 r..

Magdalena Mickowska: Obecnie jest wiele newralgicznych tematów wartych poruszenia. Dlaczego akurat ekologia stała się ideą pani nowego spektaklu?

Patrycja Fessard: Pomysł na sztukę o ekologii zrodził się z przypadkowego spotkania z... Panią Anielą, główną bohaterką sztuki. Pani Aniela, emerytowana sprzątaczka, dorabiała  z nudów na letnim festiwalu filmowym. Zaczepiła mnie i zaczęłyśmy rozmawiać o śmieciach, o marnotrawstwie, o ekologii. Wykonywała swoją pracę z taką miłością i pasją, że postanowiłam umieścić tę postać w jednej z moich sztuk. Prototypem postaci Pana Ziutka jest moja przyjaciółka Olga, która po kierunku Ochrony Środowiska Politechniki Gdańskiej nigdy nie dostała pracy w swoim zawodzie. Ekologia jako temat na sztukę wynika z wewnętrznej potrzeby mówienia o problemach społeczeństwa. Forma przypowiastki to próba uniknięcia pretensjonalności i fanfaronady przy tak poważnym temacie.

Temat ekologii z roku na rok jest coraz poważniej traktowany przez społeczeństwo. Z czego to wynika? Z racji skutków, które osobiście odczuwamy, czy większej świadomości efektów własnych działań?

Temat ekologii jest traktowany przez nas coraz poważniej, ponieważ  z roku na rok coraz bardziej toniemy pod stertą śmieci, odczuwamy zmiany klimatyczne, a jednak pomimo to konsumujemy coraz więcej benzyny.
Świat pędzi do przodu, ale wszyscy chyba czujemy, że wciąż brakuje globalnej dyrektywy zapobiegającej katastrofie ekologicznej. Nie ma również jasnej odpowiedzi na podstawowe pytanie: dlaczego tak się dzieje?
Od 1980 roku około 80% lodów Arktyki już stopniało! Katastroficzne wizje filmów dokumentalnych, które oglądałam jako dziecko są już rzeczywistością. To prawda, że w  ekologii, na skalę globalną, nie ma małych gestów, ale nawet jeśli wszyscy bierzemy się do recyclingu to wciąż czujemy, ze to za mało.

Lepiej groźbą czy prośbą? Co przynosi lepsze efekty? Zaostrzenia prawne czy edukacja ekologiczna?

Oczywiście można uregulować przemysłowe problemy trucia środowiska prawnie, ale nie będziemy w stanie zamykać ludzi do więzienia za niesortowanie śmieci. Potrzeba więc działać przez edukację najmłodszych i pracować u podstaw społeczeństwa przez media, teatr, literaturę. W zeszłym roku napisałam sztukę teatralno-muzyczną „Prawo do Dzieciństwa", która przypomniała Polakom wielkiego pedagoga Janusza Korczaka. Przy tej okazji mogłam zorientować się jak bardzo problemy współczesnego społeczeństwa, w tym przypadku, edukacji  poruszają  publiczność. Dostaliśmy wiele listów dzieci, rodziców, dziadków polskich i francuskich reagujących na sztukę w sposób niezwykle żywy i szczery. Byłam mile zaskoczona ich reakcjami i głębią przemyśleń.

Jakie postawy determinują problemy ekologiczne Ziemi?

Niestety zbyt często problem ekologii spotyka się z ignorancją i bezmyślnością. Przypowiastka ekologiczna „Śmieci" marzy o sytuacji kiedy każde z nas weźmie sprawę w swoje ręce i zacznie prawdziwie działać.

Skąd pomysł na zaproszenie międzynarodowego zespołu do współtworzenia sztuki?

Problem ekologii jest problemem globalnym i wielopokoleniowym, dlatego do współpracy zaprosiliśmy dzieci, młodzież i dorosłych z Polski i Europy. Podczas spektaklu do współpracy zaprosimy również publiczność, która będzie min; skandowała slogany domagające się uwolnienia młodych pracowników „Green Peace" uwięzionych niedawno w Rosji oraz utworzenie specjalnej Komisji Kryzysowej Zapobiegającej Światowej Katastrofie Ekologicznej przy ONZ.

Czy spektakl „Śmieci" odkryje przed nami nowe wątki proekologicznych refleksji?

Mam nadzieje, ze mówienie o śmieciach w przypowiastce ekologicznej odda odpadkom rolę o której nikt nie myśli. Spoza społecznego nawiasu ta zużyta materia zalewa nas trucizną z dala od miast  i wsi. Spektakl ma zrodzić w podświadomości publiczności poczucie ważności, każdego grama śmieci, a także wagę solidarności ekologicznej na skalę globalną.

Temat „Śmieci" jest również metaforą i pragnie skłonić do refleksji nad wyrzucaniem talentów ludzkich do kosza. Dziś około 20 % społeczeństwa nie ma w nim swego miejsca. Zbyt stary, zbyt młody, za mało czy za dobrze wykształcony... Obecnie poprzez internet świat ma możliwość połączyć swe siły i doświadczenia. Przypowiastka ekologiczna „Śmieci" pragnie znaleźć nową drogę dla ekologii, tę globalną i pozainstytucjonalną. W przypowiastce ekologicznej dzięki internetowi Pan Ziutek, młody, dyplomowany inżynier po politechnice na wydziale ochrony środowiska  mobilizuje 80 % społeczeństw do „Zielonej rewolucji" zwanej również „Światową Rewolucją Ekologiczną" i otrzymuje za to Ekologiczną Nagrodę Nobla, nagrodę, która w naszym nieekologicznym świecie  jeszcze nie istnieje.

Dziękuję za rozmowę i życzę udanej premiery.

Patrycja Fessard – myzyk, muzykolog, aktorka i autorka sztuk teatralnych. Absolwentka Akademii Muzycznej w Gdańsku w klasie klarnetu, Wydziału Muzykologii paryskiej Sorbony i Szkoły Aktorskiej w Paryżu w klasie Françoise Kanel (Comédie française), Jean-Louis Biheaureau i Michel Garey. Wielokrotnie nagradzana na konkursach muzycznych, literackich, poetyckich i teatralnych. Pedagog wykłada na Międzynarodowych Warsztatach Muzycznych, International Academy of Music w Belgii.

Magdalena Mickowska
Dziennik Teatralny Szczecin
24 października 2013
Portrety
Patrycja Fessard

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...