Rok Grotowskiego zakończony

Rok Grotowskiego 2009

Rok 2009, który poświęcony był Jerzemu Grotowskiemu, miał przybliżyć nam postać jednego z największych reformatorów teatru. Paradoksalnie, białe plamy zrobiły się jeszcze większe.

Za nami rok wielu wydarzeń artystycznych i naukowych (takich jak: konferencje, festiwale, wystawy i instalacje, seminaria i spotkania), które poświęcone były jednemu z największych reformatorów polskiego teatru. Odbyły się one w Polsce, ale i poza jej granicami (w Stanach Zjednoczonych, Danii, Niemczech, Czechach, Austrii, Wielkiej Brytanii, Francji, Włoszech i na Kubie). 

Akcentem końcowy obchodów Międzynarodowego Roku Grotowskiego była konferencja "Grotowski-Narracje", zorganizowana przez Instytut Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego we współpracy z wrocławskim Instytutem im. Jerzego Grotowskiego i Komitetem Nauk o Kulturze Polskiej Akademii Nauk. 

Podczas konferencji obecni byli m.in.: Małgorzata Dziewulska, teatrolog oraz Jarosław Fret, dyrektor Instytutu Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu, którzy włączyli się do dyskusji na temat różnych sposobów odczytywania i interpretowania twórczości Grotowskiego.

Zdaniem Jarosława Freta próba przybliżenia się do Grotowskiego sprawiła, że pojawiły się nowe pytania i konteksty, które wymagają wyjaśnień. 

Dyrektor Instytutu Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu dodaje, że zadaniem Roku Grotowskiego nie była tylko próba popularyzacji jego twórczości. 

Jarosław Fret podkreśla, że wszyskie konferencje i panele, które się odbyły się w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy pozwoliły odkryć Grotowskiego na nowo. Nie oznacza to jednak, że wyjaśnione zostały wszystkie sprawy, problemy, zagadnienia, które kryją się pod naziwskiem - Grotowski. 

- Grotowski wytworzył wiele różnych narracji na temat swojej działalności, które stoją niekiedy we wzajemnej sprzeczności. 

- Grotowski miał bardzo duży temperament językowy. Był autorem wielu figur językowych. Figury te powodują lawinę interpretacji- dodaje Małgorzata Dziewulska.

Małgorzata Dzieulska podsumowuje, że Rok Grotowskiego pozwolił dotknąć wielu tematów zwiazanych z Grotowskim, które do tej pory były pomijane. - Pojawiło się wiele książek, które poszerzają naszę wiedzę na jego temat. Ciągle pozostaje duża luka. Często nie wiemy kto to był i czego dokonał - dodaje Małgorzata Dziewulska.

Jerzy Grotowski uważany jest za jednego z największych polskich reformatorów teatru. Peter Brook nie nazwał Grotowskiego "wyjątkowym", bo jak argumentował od czasów Stanisławskiego nikt z tak dużym wyczuciem nie analizował natury i znaczenia aktorstwa, a także jego procesów duchowo-fizycznie-emocjonalnych z taką wnikliwością jak Grotowski. Pedagog skupił się na pracy z aktorem, formując ideę "aktu całkowitego", o którym mówił: "Jest to akt ogołocenia, zdarcia codziennej maski, eksterioryzacji. Ale nie po to, aby "się pokazać", bo zmieniłoby się to w ehshibicjonizm. Jest to poważny akt ujawnienia się". Założenia te znalazły pełna realizację we współpracy z Ryszardem Cieślakiem nad "Księciem Niezłomnym" oraz w drugim przedstawieniu dzięki, któremu zyskał światowy rozgłos czyli "Apocalypsis cum figuris".

Grotowski stawiał też konkretne wymagania przed reżyserem. Zgodnie z jego zamysłem tekst, który wybiera powinien być dla niego tylko tematem, na podstawie którego buduje coś nowego. Grotowski bronił swojego prawa do ingerencji w tekst, dlatego jego realizacje zazwyczaj znacznie odbiegały od tradycyjnej fabuły. Mówił: "Jeśli chodzi o stosunek do tekstu dramaturgicznego, uważam, że powinien on być dla reżysera tylko tematem, na którego osnowie buduje on nowe dzieło sztuki, jakim jest spektakl". Każdy jego spektakl był niepowtarzanym widowiskiem.

(-)
Polskie Radio
22 stycznia 2010

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...