Samotność nas niszczy

"numer 9 mieszkania 13" - reż. Daria Kopiec - Teatr Współczesny w Szczecinie

Teatr Współczesny w Szczecinie zaprezentował swoją pierwszą premierę online "numer 9 mieszkania 13", tekst napisany przez Zuzannę Bojdę i wyreżyserowany przez Darię Kopiec.

Spektakl, który można oglądać w wersji online, to nowatorskie połączenie formy teatralnej z animacją filmową. Teatr Współczesnym jak wiele teatrów w Polsce w czasie pandemii i czasowego zamknięcia, próbował rozmaitych form realizacji wirtualnej. W większości były to małe scenki nagrywane przez aktorów w domach lub w przestrzeniach otwartych. Tym razem powstał godzinny spektakl, który jest dostępny na specjalnej podstronie teatru.

Za realizację spektaklu wzięli się młodzi twórcy, specjaliści nie tylko od reżyserii czy scenografii, ale też od animacji filmowej czy efektów specjalnych. Powstał spójny spektakl z intrygującą muzyką i znakomitymi efektami wizualnymi.

Akcja rozgrywa się w kamienicy, w której mieszkają samotni, niemalże anonimowi dla siebie nawzajem, ludzie. Małżeństwo z wieloletnim stażem (Anna Januszewska i Grzegorz Młudzik), fan gier komputerowych (Konrad Beta), który żyje wyłącznie w nocy, bo wtedy może grać, czy też obsesyjnie zmieniająca wycieraczki kobieta spod siódemki (Maria Dąbrowska). Jest też samotna kobieta, która poszła na etat tylko dlatego, żeby dostać kredyt (Magdalena Wrani-Stachowska) młody mężczyzna pracujący w korporacji, który imponuje kobietom swoją pozycją i pieniędzmi.

Ale, żeby nie było tak prosto, są też dawni mieszkańcy kamienicy, którzy już nie żyją. Umarły żeglarz (Konrad Pawicki), Samobójczyni (Joanna Matuszak), Zamordowany cinkciarz (Arek Buszko) i Kochanka na siedzeniu rozwalonego fotela (Adrianna Janowska-Moniuszko). Wszyscy tak samo samotni. Ich emocje kłębią się w jednej kamienicy, niemal ją rozwalając od środka.

A Kamienica (Bearta Zygarlicka) przybiera ludzką twarz i przygląda się im wszystkim od środka. Wnika ich życie, obserwuje i komentuje. Jest tak samo samotna jak inni. Samotność jest tu uczuciem dominującym. Samotny jest każdy mieszkaniec. Samotni są także małżonkowie, którzy mieszkają razem, ale emocjonalnie tak się od siebie oddalili, że trudno im się zdobyć na jakikolwiek gest bliskości. Ona marzy o kochanku, a on o niej sprzed lat. Samotność przeraża, samotność jest powodem nieszczęść, samotność wnika w każdy por skóry mieszkańców. Samotność wyziera z każdej szczeliny kamienicy. Tutaj nawet Drzewo (Maciej Litkowski) jest samotne i dlatego rośnie w piwnicy robiąc dziurę. Brakowało mu widoku innych drzew, bo drzewa lubią mieć w sobie oparcie. I to właśnie Drzewo jest przykładem woli walki o pokonanie tej samotności. Inni wykazują bierność. Jest im źle, ale tkwią w tym swoim życiu licząc, że ktoś inny poprawi ich los.
Teraz, kiedy wszyscy bardzo mocno odczuwamy izolację, ta sztuka ma szczególnie mocny wydźwięk. Pokazuje nasze lęki, naszą nieudolność w nawiązywaniu bliskich relacji, naszą samotność i naszą bierność. Nie chcemy tego, a jednak w tym tkwimy. Musi się zdarzyć coś wyjątkowego, a nawet tragedia, żebyśmy zaczęli inaczej patrzeć na świat.

Spektakl powoduje lekkie uczucie klaustrofobii. Bohaterowi pozamykani w swoich mieszkaniach wzbudzają w nas współczucie, ale zarazem są odzwierciedleniem nas samych, bo przecież my żyjemy podobnie. Wędrujemy głównie po kamienicy, również po jej ciemnych piwnicach. Jak w życiu. Przecież my też tak wędrujemy, fizycznie i mentalnie. Niektórzy tylko na linii praca - dom, nie wychodząc przez całe życie poza tę linię. Na szczęście niektórzy mają jeszcze marzenia. Zabierają nas nad morze czy na wesołe miasteczko oraz do ponurego przejścia podziemnego.

Mimo pozornego spokoju i bohaterów snujących swoje opowieści, spektakl utrzymuje bardzo dobre tempo i trzyma w napięciu. Sprawnie zrealizowany, pokazujący współczesne możliwości techniczne ( piękne obrazy w 3D) ogląda się z przyjemnością, ale też z lekkim niepokojem egzystencjalnym.

Małgorzata Klimczak
Dziennik Teatralny Szczecin
30 października 2020
Portrety
Daria Kopiec

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...