Seminarium praktyczne BodyConstitution

Na pierwszy pokaz pracy organizatorzy zapraszają 4 kwietnia o godz. 17:00 do Studia Na Grobli. Przemysław Błaszczak ze Studia Dwóch Ścieżek zaznacza: "Pokaz pracy Kokyu Ho. Praktykowanie oddechu stanowi rezultat trzyletniej, zamkniętej pracy studyjnej. Konfrontując się z zadaniem, jakie sobie postawiliśmy - stworzeniem treningu na potrzeby aktora czy performera - i wychodząc od treningu sztuk walki (w tym przypadku aikido), odkryliśmy wiele możliwych kierunków pracy. Kluczowymi dla pracy Studia Dwóch Ścieżek stały się zachowanie wierności tradycji i pytanie o to, jak pozostając jej wiernym, stworzyć jednocześnie możliwość jej przekroczenia i przeniesienia na inny grunt, jakim jest teatr. Podczas pokazu chcemy powiedzieć, co wyjątkowego znaleźliśmy w aikido i jakie trudności przyszło nam pokonywać podczas treningu".

Po pokazie Przemysława Błaszczaka odbędzie się "Punkt newralgiczny", czyli pokaz pracy Jakuba Gontarskiego ze Studia Dwóch Ścieżek. "Punkt newralgiczny" podejmuje temat dramaturgii ruchu, ekspresji oraz obecności performera, a także kontroli na poziomach psychofizycznych. To cielesne, żywe pytania będące specyficznym dialogiem pomiędzy tym, co ukształtowane, a tym, co kształtuje się w procesie konstytuowania performera. Statyka oraz forma są jedynie pomostem, nośnikiem przenoszącym tego, który działa, do stanów newralgicznych.

5 kwietnia o godz. 18:00 w Studiu Na Grobli uczestnicy seminarium będą mieli okazję wziąć udział w nietypowym pokazie pracy Laurenta Piemontesiego "L'Art Du Déplacement: nowy dialog pomiędzy człowiekiem a miastem". Będzie to połączenie wykładu, projekcji wideo, pokazu pracy i treningu, będące wprowadzeniem do dyscypliny l'Art Du Déplacement. Metoda ta prowadzi do osiągnięcia stanu umysłu, w którym nie jesteśmy pasywnie podporządkowani "systemowi miejskiemu", lecz wchodzimy z nim w interakcję i dzielimy z innymi przestrzeń, która daje nam możliwość wspólnego rozwoju. Praktyka l'Art Du Déplacement ma na celu zawłaszczenie/odzyskanie środowiska (miejskiego) przez przemieszczanie własnego ciała względem otoczenia, natury i ludzi, a także tchnięcie nowego życia w miejsca, z których nikt nie korzysta.

6 kwietnia o godz. 17:45 również w Studiu Na Grobli Studio Matejka poprowadzi pokaz pracy "Przeciwstawienia - wyjście poza schemat". Matej Matejka, lider Studia Matejka zaznacza: "Umiejętność wyjścia poza schemat jest dla aktora bardzo ważna. Praktycy usiłują przekroczyć własne ograniczenia, odrzucić zbędne nawyki i odkryć działania, które doprowadzą do stworzenia partytury spektaklu. Wyczuwamy granice, ale nie potrafimy ich łatwo zdefiniować i w rezultacie nie wiemy, jak sobie z nimi poradzić. Relacja między pomysłem a jego realizacją kryje wiele sprzecznych ze sobą procesów. Nasze ego stanowi przeszkodę, uczucia wstydu i upokorzenia mogą zdominować misję aktorów, polegającą na przedstawieniu świata z różnych perspektyw". Wiele ćwiczeń stworzonych w Studiu Matejka zostało zainspirowanych przez rozpoznanie w praktyce teatralnej "przeciwstawień". Ćwiczenia te rozwijane są w drodze wielokrotnych połączeń i stanowią podstawę oryginalnych, indywidualnych wariacji.

Dla miłośników capoeiry dedykowany jest pokaz pracy Mestre Cobry Mansy "Jogo de Corpo - Capoeira, ciało, rytm i pochodzenie". Będzie on połączony z pokazem filmu dokumentalnego "Gry ciała. Capoeira i jej rodowód". 6 kwietnia o godz. 20:00 w Studiu Na Grobli Mestre Cobra Mansa zaprezentuje swoje poszukiwania związane z mądrością cielesną przodków ("ciało rodowe") oraz procesem uczenia się na nowo ruchów zapomnianych w świecie Zachodu, gdzie każdego dnia człowiek i jego ciało zmieniają się w maszynę. Poprzez muzykę i rytmy capoeiry angola ciało ponownie łączy się z duchem, umysłem i wrażliwością muzyczną. Tym samym capoeira angola spełnia funkcję ludową. W filmie "Gry ciała. Capoeira i jej rodowód" Mestre Cobra Mansa przemierza z przyjaciółmi Angolę i Brazylię w poszukiwaniu historycznych korzeni capoeiry, odsłaniając nieoczywiste powiązania między niewolnictwem, tożsamością a społeczeństwem. W "Grach ciała" występuje galeria barwnych postaci z obu wybrzeży Atlantyku: mistrzowie capoeiry Boca Rica, Celso, Moraes i Felipe oraz gracze "engolo": Angelino, Kahani, Muhalambadji i Lombolene.

7 kwietnia o godz. 17:45 w Studiu Na Grobli odbędzie się pokaz pracy Sathyanarayanana Govindana Kutty'ego Naira, w asyście: Rajasekharana Naira Nagappana Naira i Raama Kumara Ravikumara zatytułowany: "Starożytna keralska tradycja sztuki walki i kultury fizycznej". Północny styl kalarippajattu, mający korzenie w północnym Malabarze w Kerali w Indiach, był samodyscyplinującym systemem treningu ciała i umysłu dla młodych ludzi, który został włączony do edukacji młodzieży między IX a XII wiekiem n.e. Kalari, duchowa przestrzeń, gdzie kalarippajattu było praktykowane, grało w tamtych czasach ważną rolę w każdej wiosce. Codzienna praktyka kalari przyczyniała się do zdrowego rozwoju ciała i umysłu praktykującego, bardziej zaawansowane praktyki tradycji zaś przygotowywały adeptów do osiągnięcia wysokiego stopnia biegłości w posługiwaniu się dobrze wytrenowanym ciałem i umysłem jako podstawowym narzędziem we władaniu orężem i do tego, by zostać wojownikiem w praktyce wojennej na zaawansowanym poziomie treningu kalarippajattu.

Pokaz pracy skoncentrowany będzie na trzech komponentach kalarippajattu: "meithari" - ćwiczeniach przygotowawczych ciała, w tym krokach i sekwencjach ruchowych ("meipayat"), "kolthari" - systemie treningu z bronią drewnianą, oraz "ankathari" - systemie treningu z bronią metalową. Pokaz łączy praktyczną demonstrację sekwencji określonych technik, ilustrujących zasady praktyki, z teoretycznymi informacjami i opisowymi komentarzami.

Tego samego dnia, o godz. 20:00 odbędzie się pokaz zapisu filmowego spektaklu "Exile" w reżyserii Ives'a Lebretona.

8 kwietnia o godz. 19:30 w programie "Kontakt z partnerem" - pokaz pracy Tsuruzo Miyamoto Shihana. Pokaz ten odbędzie się w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej na Dużej Scenie, przy ul. Braniborskiej 59. Podczas pokazu pracy Tsuruzo Miyamoto Shihan zaprezentuje codzienne praktyki aikido, przedstawi koncepcje fizycznego, dynamicznego i żywego kontaktu z partnerem. Poruszy także temat postrzegania praktyk aikido na przestrzeni lat.

9 kwietnia o godz. 15:00 w Studiu Na Grobli odbędzie się pokaz pracy Savvasa Stroumposa z Teatru Attis. Pokaz "Metoda pracy Theodorosa Terzopoulosa" stanowi wprowadzenie do znanej i cenionej metody Theodorosa Terzopoulosa, nauczanej w międzynarodowych akademiach i szkołach teatralnych oraz uniwersytetach, która inspiruje aktorów na całym świecie. To intensywny trening psychofizyczny dla aktorów, bazujący na kontroli oddechu, w którym oddech, a nie ciało ludzkie, staje się centralnym elementem teatralnej kreacji.

Tego samego dnia o godz. 16:45 w Studiu Na Grobli odbędzie się pokaz pracy Jozefa Frucka "Kreatywność poprzez presję, trudność i zagrożenie". Od dziesięciu lat, jako RootlessRoot, Jozef Frucek i Linda Kapetanea prowadzą badania ludzkiego ruchu, rozwijając metodę Fighting Monkey. W swojej pracy koncentrują się na zasadach, które definiują ruch. Badają prymitywne, podstawowe pojęcia, a ich doświadczenie pokazuje, że nie istnieją "ćwiczenia" na tyle złożone, by mogły przygotować nas do życia. O wiele więcej do zaoferowania mają otwarte gry lub sytuacje ruchowe rozgrywane z partnerami, których zasady podlegają nieustannym zmianom w określonym kontekście. Taki model często występuje w przyrodzie. Zwierzęta grają w złożone gry, ucząc się sztuki przetrwania.

Również na 9 kwietnia o godz. 18:30 w Studiu Na Grobli zaplanowany jest pokaz pracy Ives'a Lebretona "Teatr cielesny". Świadomy tego, że aby stworzyć nowy teatr, trzeba tchnąć życie w nowego aktora, Ives Lebreton podkreśla wagę ciała w języku teatralnym oraz potrzebę rozwijania kreatywnej funkcji aktora jako narzędzi niezbędnych do "przeobrażenia" współczesnego teatru. Podążając ścieżką wiodącą od teoretycznej eksplikacji do praktycznej demonstracji, Lebreton przedstawia zarys cielesno-wokalnego języka aktora i prezentuje, poza ramami teatru, ekspresywne źródła organicznej rzeczywistości człowieka-aktora w jej fizycznej i umysłowej ambiwalencji: Ciało-Energia i Ciało-Głos.

9 kwietnia o godz. 20:30 w Studiu Na Grobli przewidziano wykład "Metoda Tomoe But" połączony z pokazem pracy Tomoe Shizune & Hakutobo. Wykład połączony z pokazem pracy Tomoe Shizune & Hakutobo jest refleksją na temat przyszłych dróg wymiany kulturowej i kulturalnej pomiędzy Wschodem a Zachodem. Po wykładzie odbędzie się projekcja materiałów filmowych o zespole.

10 kwietnia o godz. 16:15 w Studiu Na Grobli grupa Jubilo opowie o swoim projekcie "Odkluczanie", który prowadzony był na terenie Zakładu Karnego Nr 1 we Wrocławiu. W ramach prezentacji Jubilo opowie o przebiegu pracy nad projektem oraz zaprezentuje materiały video, zdjęcia i krótki film dokumentalny.

Ostatnim pokazem w ramach seminarium praktycznego BodyConstitution będzie pokaz pracy "Wspólne pola - hipotezy" Teatru ZAR. Pokaz poprowadzi Jarosław Fret.

20 kwietnia o godz. 18:00 w Studiu Na Grobli. Tematem pokazu będzie przygotowanie aktora do treningu rozumianego jako proces dramaturgiczny. Prowadzący zastanowią się nad odpowiedzią na pytania: "Jak rozpoznać dramat włączony do działań scenicznych? Jak zachować jego czytelność, kiedy konieczna jest przebudowa działań z uwagi na ograniczenie środków ekspresji? Jak zapobiec degradacji dramatu fizycznego w kontekście degradacji ciała?"

WYKŁADY

8 kwietnia o godz. 17:15 w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej odbędzie się wykład Richarda Shustermana zatytułowany "Multikulturalizm somaestetyczny". Po wyjaśnieniu wielokulturowych korzeni i uznaniu bogactwa, jakie do somaestetyki wnosi różnorodność kulturowa, poruszone zostaną zagadnienia praktyczne związane z podejściem wielokulturowym. Różne kultury (w tym subkultury) wiążą się z różnymi praktykami somaestetycznymi, pomiędzy którymi mogą powstawać napięcia. Jak podejść do tych napięć i różnic, podejmując próbę wzbogacenia swojej wiedzy i doświadczeń somaestetycznych w oparciu o kulturową różnorodność dyscyplin somaestetycznych, nie ulegając dezorientacji i uczuciu wewnętrznego konfliktu?

10 kwietnia o godz. 14:30 Piotr Bursiewicz poprowadzi w Studiu Na Grobli wykład "Testy progresywne jako forma oceny wpływu ćwiczeń na układ ruchu". Bursiewicz podkreśla: "Wieloletnie doświadczenie w pracy rehabilitanta i coacha sportowego uświadomiło mi wagę oceny sprawności motorycznej każdej osoby podejmującej aktywność fizyczną. Zauważyłem, że nie jest możliwe właściwe planowanie treningu (zawodowego i amatorskiego), nie mówiąc o uczestniczeniu w nim, bez wcześniejszego dokonania wszechstronnej oceny sprawności układu ruchu".

DYSKUSJE/CONVERSATIONS

Od 5 do 7 kwietnia w godz. 15:30-17:30 w Studiu Na Grobli trwać będzie BodyPedia, czyli cykl paneli dyskusyjnych z udziałem zaproszonych gości (m.in. mistrzów sztuk walki, aktorów, tancerzy, reżyserów, dramaturgów, pedagogów, antropologów, filozofów i fizjoterapeutów), podczas których tworzone będą podwaliny glosariusza obejmującego funkcjonalne, oparte na praktyce definicje terminów dotyczących posługiwania się ciałem w sytuacjach performatywnych. Podczas spotkań w kwietniu 2016 roku omówione zostaną hasła: centrum, starość i dramaturgia aktora.

Dyskusje poprowadzą Jarosław Fret i Małgorzata Jabłońska.

5 kwietnia 2016 15:30-17:30 w dyskusji zatytułowanej "Centrum" udział wezmą: Sathyanarayanan Govindan Kutty Nair, Mestre Cobra Mansa, Piotr Masztalerz, Iwona Olszowska. 6 kwietnia 2016 w dyskusji zatytułowanej "Starość" udział wezmą: Piotr Bursiewicz, Mirosław Kocur, Richard Shusterman, Savvas Stroumpos. 7 kwietnia w dyskusji zatytułowanej "Dramaturgia aktora" udział wezmą: Wojciech Baluch, Tomasz Kubikowski.

8 kwietnia w godz. 15:30-17:00 odbędzie się spotkanie "Międzykulturowy dialog o treningu aktora" z udziałem studentów III roku Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie Filii we Wrocławiu i studentów II roku Akademii Teatralnej Oslo National Academy of the Arts oraz pedagogów: Hanne Krohn Riege, Bogusławy Sztencel-Morawskiej i Krzysztofa Boczkowskiego, prowadzenie: Jarosław Fret. Spotkanie odbędzie się w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej. Studenci z Wrocławia i Oslo podzielą się refleksjami i pytaniami, które zrodziły się podczas treningów i sesji warsztatowych prowadzonych w ramach projektu BodyConstitution.

Wydarzeniu towarzyszyć będzie otwarcie wystawy fotografii "Trening, aktorstwo, nauczanie/Trening, skuespillerarbeid, og undervisning".

WYSTAWY

Od 4 do 30 kwietnia w Państowej Wyższej Szkole Teatralnej odbędzie się wystawa fotografii dokumentujących wydarzenia z udziałem studentów szkół teatralnych z Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie Filii we Wrocławiu oraz Akademii Teatralnej Oslo National Academy of the Arts, realizowanych w latach 2014-2016 w ramach programu BodyConstitution. Wystawę zatytułowaną "Trening, aktorstwo, nauczanie/Trening, skuespillerarbeid, og undervisning" będzie można zobaczyć od pon. do piątku w godz. 10:00-18:00 w foyer Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej.

Druga wystawa to BodyConstitution 2014-2016 - wystawa fotografii dokumentujących projekt "BodyConstitution: międzykulturowy dialog o treningu aktora - cykl sesji warsztatowych, akademii i seminariów z udziałem studentów szkół teatralnych z Polski i Norwegii". Otwarcie wystawy, które odbędzie się 4 kwietnia o godz. 20:00 połączone będzie z prezentacją Studia Kalari. Wystawa potrwa od 4 do 21 kwietnia i będzie otwarta od poniedziałku do niedzieli w godzinach 8:00-20:00 w Barbarze.

SPEKTAKLE

Podczas seminarium praktycznego BodyConstitution zaplanowano pokaz trzech spektakli.

4 kwietnia o godz. 21:30 oraz 5 kwietnia o godz. 21:00 na Dworcu Świebodzkim będzie można zobaczyć "Cesarskie cięcie. Próby o samobójstwie" Teatru ZAR.

Tytuł przedstawienia jest metaforą potrzeby samobójstwa i stanu samobójczego - siły fatalnej, siły zbawiennej, trzymającej każdego przy życiu. To rzecz o możliwej, a zarazem koniecznej zdolności przedłużania własnego oddechu, w chwili, kiedy w żyłach czuje się kawałki szkła, które jeszcze nie zdołały dotrzeć do serca.

Podstawowa linia struktury muzycznej spektaklu zbudowana została w oparciu o wielogłosowe pieśni korsykańskie, w które wpleciono wątki bułgarskie, rumuńskie, islandzkie i czeczeńskie. Energia opracowanej muzyki wiele zawdzięcza Erikowi Satie i jego rozpoznaniu siły, jaką niesie każda kropla dźwięku. Tradycyjny materiał muzyczny przetworzono tu jednak w formę współczesną i dopełniono intensywną partyturą ruchową. Nie potrafimy powiedzieć, ile spektakl zawdzięcza Aglaji Veteranyi.

W czasie pracy nad spektaklem członkowie Teatru ZAR wyprawiali się kilkakrotnie na Korsykę w poszukiwaniu materiału muzycznego, który stałby się podstawą powstającej partytury muzycznej. Szczególnie ważnym momentem było czynne uczestnictwo w liturgii paschalnej w Tox koło Bastii, dlatego też muzyka liturgiczna korsykańskich konfraterni buduje kulminantę spektaklu. Na jej "tektonikę" nałożone zostały linie bułgarskie stanowiące z kolei jeden z najważniejszych wątków muzycznej dramaturgii.

Dwa kolejne spektakle związane są ze sztuką but. But to współczesna sztuka sceniczna, u podstaw której leżą głęboko zakorzenione w kulturze japońskiej podejście do przyrody I światopogląd. Ekspresja fizyczna but zasadza się na koncepcji "funi", co oznacza "dwie rzeczy są jedną rzeczą", filozofii opartej na logicznej sprzeczności. Natura i człowiek, serce i ciało, ten I tamten świat, śmierć i życie - każda z wymienionych par może być postrzegana jako jedność.

8 kwietnia o godz. 21:30 w To Tu przy ul. Hubskiej odbędzie się spektakl Daisuke Yoshimoto "Kiokatabira". Tytułowa Kiokatabira to kimono w kolorze białym, zwykle z lnu lub bawełny, w które ubiera się zmarłych do pogrzebu w obrządku buddyjskim.

Na zakończenie seminarium praktycznego, 10 kwietnia o godz. 20:30 na Dworcu Świebodzkim, będzie można zobaczyć spektakl Tomoe Shizune & Hakutobo "Kanzan z Renyo-sho - z dala od kwiatu lotosu".

Seminarium praktyczne jest częścią projektu "BodyConstitution: międzykulturowy dialog o treningu aktora - cykl sesji warsztatowych, akademii i seminariów z udziałem studentów szkół teatralnych z Polski i Norwegii", realizowanego w ramach programu "Promowanie różnorodności kulturowej i artystycznej w ramach dziedzictwa kulturowego Europy w ramach Mechanizmu Finansowania EOG 2009-2014".

Projekt BodyConstitution skupia się na treningu fizycznym aktora, jego problemach, dydaktyce oraz autodydaktyce, na otwarciu się na nowe metody pracy teatralnej oraz innowacyjnej metodyce pracy aktora nakierowanej na jego samorozwój ze szczególnym uwzględnieniem autodiagnozy oraz umiejętności komunikacji procesu aktorskiego. Jedno z głównych założeń projektu to przekonanie, że rozwój twórczych metod pracy artystycznej możliwy jest przede wszystkim dzięki nieustannemu konfrontowaniu wyuczonych technik z doświadczeniami, bogactwem i różnorodnością metod wypracowanych przez pedagogów i artystów z innych tradycji oraz kręgów kulturowych. Zgodnie z tym założeniem Instytut Grotowskiego stwarza przestrzeń spotkania i wymiany doświadczeń oraz uczenia się od zaproszonych pedagogów oraz wybitnych artystów i mistrzów technik ruchowych reprezentujących odmienne tradycje i metody pracy z ciałem (sztuki walki, techniki z pogranicza teatru, tańca oraz kontakt improwizacji). Wymiana ta odbywa się zarówno na płaszczyźnie praktyczno-warsztatowej, jak i na poziomie refleksji teoretycznej.

Jedną z najważniejszych idei BodyConstitution jest wskazanie różnorodności w praktykowaniu ciała i jego wielobiegunowości od instrumentalnego użycia do podmiotyzacji ciała; od "posiadania ciała" do "bycia ciałem".