Siła dialogu

Recenzja książki "Wpadnij to pogadamy..." rozmowy Łukasza Maciejewskiego z Krzysztofem Orzechowskim

To gawęda o tym, że narracji i utartych dróg jest wiele, a wybitne jednostki znajdują swoją ścieżkę gdzieś pomiędzy tymi wskazaniami. To także opowieść o wpływie historii na życie poszczególnej jednostki, której starym znajomym jest teatr.

Przepełniona cennymi uwagami i spostrzeżeniami rozmowa Łukasza Maciejewskiego z Krzysztofem Orzechowskim (Anną Dymną i czwartym rozmówcą – Józefem „Żuk" Opalskim), w której rolę odgrywa czas oraz emocje i codzienne zdarzenia. Można by oczekiwać, że tematyka będzie okołoteatralna, poruszająca jedynie zagadnienia związane z środowiskiem polskiego, a w szczególności krakowskiego teatru. Aczkolwiek jeden z rozmówców zaznacza:

„chciałbym, żeby w tej naszej gawędzie przeszłość mówiła o teraźniejszości, dawny teatr opowiadał o nowym teatrze, a dawne sprawy – o tych aktualnych".

Czy to się udaje?
Na owo pytanie każdy czytelnik powinien odpowiedzieć indywidulanie. Niemniej, postawione na początku „wywiadu" założenie niejako kreuje nieskrepowaną przestrzeń dialogu. Pozwala to (co zaznacza także Józef Opalski w posłowiu) na wymianę poglądów, nierzadko całkiem odmiennych. Równolegle prowadzi do braku skondensowanych odpowiedzi na pojawiające się pytania. Jednakże ten mankament wytwarza niebywałą możliwość do zaistnienia „drobiazgów" przywoływanych wydarzeń, które parokrotnie ukazują ich stłamszone aspekty.

Zdaje się, że książka ta mnoży pytania i nie udziela jednoznacznych odpowiedzi. Skądinąd trudno zgodzić się ze stwierdzeniem, że jakiekolwiek zjawisko można opisać jedynie za pomocą dwóch przeciwstawnych sobie wartości. Zatem, o czym jest ta rozmowa? Oczywiście o teatrze, kinie, ale też jednostkowych biografiach, przestrzeniach (fizycznych i ideologicznych) konkretnych zdarzeń oraz ich wpływie na podejmowane decyzje. To jednak przed wszystkim dialog prowadzony przez ludzi różnych pokoleń, których obserwacje, choć odmienne (w niektórych kwestiach), dopełniają się.

Sposób prowadzenia rozmowy wytwarza poczucie otwartości na opozycyjne spostrzeżenia czy sądy – zapraszając niejako czytelnika do włączenia się w dialog. Dlatego też odnaleźć może się w tej książce nawet ktoś, kto uznałby środowisko teatralne za dość hermetyczne i niedostępne.

Agnieszka Jurec
Dziennik Teatralny Kraków
8 grudnia 2020

Książka tygodnia

Twórcza zdrada w teatrze. Z problemów inscenizacji prozy literackiej
Wydawnictwo Naukowe UKSW
Katarzyna Gołos-Dąbrowska

Trailer tygodnia