Siódmy wymiar słuchowiska

"Banita wraca do Bytomia" - reż. Waldemar Patlewicz - TVP Katowice

Twórcy filmowi XXI wieku prześcigają się we wprowadzaniu do kina nowinek technicznych. Trójwymiar (mający zresztą dużo starsze korzenie, niż sukces "Avatara") nikogo już nie dziwi, niektóre sale kinowe szczycą się napisem 4, 5, a nawet 6D. Jak taką rywalizację może podjąć teatr - z założenia trójwymiarowy i performatywny? Okazuje się, że za pomocą słuchowiska.

"Banita wraca do Bytomia" to spektakl, który angażuje niemal wszystkie zmysły. Oczywiście, z wyjątkiem wzroku. Nie oznacza to jednak, że twórcy zupełnie pominęli wizualny aspekt spotkania. O jego atmosferze decydują w dużej mierze stylowe wnętrza pokoju, do którego słuchacze zostają wprowadzeni poprzez specjalnego przewodnika. Wystarczy rozsiąść się w zabytkowych fotelach, nałożyć na uszy słuchawki oraz – co niezmiernie istotne – zawiązać oczy specjalnie przygotowaną chustą.

W ten sposób rozpoczyna się teatralna podróż, która przenosi słuchaczy w świat legend dawnego Bytomia. Krótka (i w pewien sposób tragiczna) historia żyjącego tam bandyty wciąga i intryguje. Słuchowisko zostało perfekcyjnie przygotowane. Świetne role odegrali tu Marek Szołtysek i Dariusz Chojnacki. Co niezmiernie istotne, „dodatkowe bodźce" przygotowane dla słuchaczy nie są efekciarskie, a stanowią ciekawe dopełnienie sztuki. Jej atmosferę można niemal poczuć na własnej skórze.

Losy bytomskiego banity opowiedziane zostają po śląsku. Słuchacze z innych części Polski nie powinni mieć jednak większych problemów ze zrozumieniem treści spektaklu – trudniejsze słowa pojawiają się w towarzystwie polskich synonimów. Zabieg ten – prosty, ale zarazem nienachalny – nie zaburza poetyki słuchowiska.

Legenda, opowiedziana za pomocą tak niespotykanych środków, po prostu urzeka. Twórcy spektaklu wybrali tym samym najlepszą możliwą drogę – łączącą lokalne z uniwersalnym, a historyczne z nowoczesnym. W dodatku czynią to, w pełni wykorzystując nie tylko potencjał zaangażowanych tu osób (aktorów, muzyków, dźwiękowców, scenografów), ale również samej historii.

Barbara Englender
Dziennik Teatralny Katowice
7 listopada 2012
Teatry
TVP Katowice

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...