Świat powierzchni i podziemia

"Alicja pod ziemią" - reż. Michał Derlatka - Teatr BOTO w Sopocie

„Alicja pod Ziemią" to „offowy" spektakl teatralny, skierowany do widzów dorosłych oraz młodzieży powyżej 16. roku życia, oparty o klasyczną literaturę dziecięcą – utwór Lewisa Carolla pt. „Alicja w Krainie Czarów", pozornie rozrywkowy spektakl utrzymany w nurcie „czarnej komedii muzycznej", skłaniający jednak do głębokiej refleksji.

„Alicja w Krainie Czarów" to bajka dla dzieci. Twórców interesuje jednak to, co może ona wyrazić przy bardziej „naturalistycznej" i dosłownej lekturze, w bardziej svankmajerowskiej i ekspresjonistycznej formie. Co stanie się, jeśli skonfrontujemy nieświadomą i naiwną bohaterkę – Alicję – ze światem wszystkiego tego, co stanowi dla niej tabu? Dzieło Lewisa Carrolla może stać się historią o inicjacji, o dojściu do świadomości i o definiowaniu na nowo samego siebie w "odczarowanym" świecie dzieciństwa. Wchodząc w ironiczny dialog z tekstem Carrolla, chcą eksplorować temat iluzji i idealizacji życia, jako sposobu obrony przed całym jego złem. Chcą mówić o konsekwencjach utraty nieświadomości i "niewinności", o życiu obarczonym ciężarem świadomości.

„Świat Alicji" dzieli się na „powierzchnię" i „podziemię". Na „powierzchni" jesteśmy w bezpiecznym świecie pokoju Alicji. Cały świat „podziemia" - świat "tabu" - mieści się "pod skórą" jej pokoju - pod dywanem sypialni, w jej szafie, w akwarium jej chomika, w pojemniku na bieliznę... Jest bardzo bliski, ale niewidoczny, nieosiągalny, "wyparty". Schodząc "pod ziemię", wchodzimy wraz z Alicją w obsceniczny świat pełen seksualności, przemocy, śmierci, perwersji i brudu. Alicja na swój sposób próbuje oswajać ten świat, podobnie jak całą menażerię szaleńców, pasjonatów i zakochanych...

W naszej lekturze Alicja wierzy w czystość zamiarów wujka Królika, godzi się na grę w krokieta przy pomocy podwładnego Królowej, nie dopuszcza do siebie myśli, że świstak wcale nie śpi, tylko nie żyje, a Kapelusznik w okrutnym żarcie podkłada mu głos. W oczach Alicji zakrwawiona chusteczka na zielonym dywanie zamienia się w czerwoną różę z ogrodu królowej... Alicja żyje w świecie iluzji, idealizuje rzeczywistość, nie dopuszcza do siebie, „boleśniejszych", prawdziwych scenariuszy. Przedstawienie „Alicja pod ziemią" będzie „śmieszną" bajką o dojrzewaniu. Dojrzewaniu do świadomości.

Monika Górka
Materiał Teatru
23 grudnia 2016
Portrety
Michał Derlatka

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...