Sztuka w realiach Rzeczypospolitej sarmackiej

"Sarmacja", Teatr im. J. Osterwy w Lublinie

Paweł Huelle napisał sztukę, której akcję osadził w realiach Rzeczypospolitej sarmackiej. Sarmacja - odległa przeszłość czy lustro, w którym się wciąż przeglądamy?

Kto wszedłby do teatru akurat na scenę sejmiku, zobaczył panów w kontuszach i usłyszał krzyki niektórych z nich: - Komisję powołać! Zdrada! Komisję powołać! - pomyślałby, że to jest obraz, wprawdzie w anturażu historycznym, ale żywcem wyjęty z jakichś niedawnych obrad na Wiejskiej. Jednakże pisząc sztukę "Sarmacja", Paweł Huelle rekonstruował bardzo precyzyjnie język naszych przodków, a wspomniana scena kłótni została, jak mówi, niemal żywcem wzięta z diariusza sejmowego z XVIII w. Stąd też "Sarmacja", specjalnie napisana dla Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie i wystawiona premierowo w Lublinie 12 kwietnia 2008 roku w reżyserii Krzysztofa Babickiego, ma jakby dwie strony. Z jednej jest barwnym portretem epoki, polskich typów czasów złotego wieku i liberum veto, w premierowej inscenizacji przywołanych również poprzez piękne kontusze! Z drugiej strony Huelle z Babickim otwierają dyskusję, czy i co z sarmacji siedzi w nas nadal, przepoczwarzając się w charakterze narodowym bądź ujawniając w indywidualnych zachowaniach. Było nie było, to jest ta właśnie Polska, którą się chwalimy i do której się tak gorąco przyznajemy. Na dodatek w spektaklu użyto niezwykłego muzycznego komentarza, mianowicie piosenek Jacka Kaczmarskiego. 

To bardzo zwarte i zgrabne przedstawienie; jest więc pół żartem, pół najzupełniej poważnie oraz współcześnie, mimo że niby o czasach dawnych. Scena dance macabre lub ta, gdy aktorzy wpatrują się w swe portrety jako portrety przodków, są doprawdy godne polecenia. A i lubelski zespół ma tę zaletę, że jest wielopokoleniowy, stąd i wykreować potrafi wiele typów i postaci, że palce lizać.

"Sarmacja" w niedzielę 1 marca o godz. 18 w Teatrze Polskim (ul. Karasia 2). Przed spektaklem o godz. 16.30 spotkanie z autorem sztuki Pawłem Huelle.

Grzegorz Józefczuk
Gazeta Wyborcza Stołeczna
28 lutego 2009

Książka tygodnia

Twórcza zdrada w teatrze. Z problemów inscenizacji prozy literackiej
Wydawnictwo Naukowe UKSW
Katarzyna Gołos-Dąbrowska

Trailer tygodnia