Teraz Urbacki!

5. Maat Festival "border line 2013"

Finał rezydencji festiwalu Teatru Maat Projekt. Od 14 do 17 grudnia prezentacja pracy jednego z rezydentów w formie filmowej - Rafał Urbacki okiem Patrycji Płanik.

Jesteśmy z Rafałem! Przedstawiamy Wam na nowo: Rafał Urbacki, tancerz, choreograf, jak sam siebie określa mover. Przyjechał do nas w lipcu w rozkwicie pełni lata i wspólnie z Patrycją Płanik i jej okiem kamery przeszedł miasto Lublin szukać przestrzeni dla siebie. Ulica była szczególną linią określającą tą rezydencję - jej wymiar i specyfika określił pobyt Rafała: współdziałać #politykasocjalna #dom #własność #nieposłuszeństwo obywatelskie #zmiana społeczna #cosmopolis. Rafał Urbacki i Patrycja Płanik wysłali na koniec rezydencji sygnał: "Zielony dom" z zielonym dachem przy ul.Dolnej Panny Marii z Baltazarem Projektem stał się naszym przytułkiem z dobrą zupą, ogrodem i chryzantemami w koszykach z opon. Baltazar na początku opowiadał o różach i wierzbach japońskich, a potem o tym że krzaki iglaków wyglądają jak statek kosmiczny. Mówił też o tym jak stracił dom, rodzinę i pracę - restrukturyzacja lat 90, intrygi rodzinne, nieudolnie działający urząd pracy. Od powrotu do normalnego życia dzieli go bardzo niewiele. Taki jego 'Border Line'. Chcemy żeby stał się samo rozwijającym się projektem, ale tak jak krzewy w kształcie ufo w jego ogrodzie potrzebuje wsparcia. Bardzo chcielibyśmy mu pomóc aby zapiął pasy i wszedł w Maat przestrzeń. Będziemy działać! Koleżanka pełnia nasza przewodniczka po włóczęgostwie. Perfekcyjna scenografia dla Gregorego Crewdsona. Ulica może stać się wielkim łóżkiem, tylko trzeba uważać na samochody i mieć deskę do samoobrony i podniesione jedno ucho jak królik. Prawo pełni i nieba nie zabrania spać na ulicy w przeciwieństwie do praw ludzi. Chmury Cię nie pobiją, a noc Cię nie okradnie".

Rafał Urbacki choreograf, reżyser, performer, ur. w 1984 r. na Górnym Śląsku. Dzieciństwo spędził w Gliwicach. Studiował reżyserię dramatu w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. L. Solskiego w Krakowie, kulturoznawstwo na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach i wiedzę o teatrze na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Edukację ruchową rozpoczął w 2005 r. jako tancerz na wózku w Teatrze Tańca "Kierunek" w Bytomiu (udział w projektach m.in. G. Mason, V. Fox, P. Williamsa). Uczeń Iwony Olszowskiej - pierwszej w Polsce pedagożki technik contact-improvisation i Body Mind Centering. Rezydent w programie "Solo Projekt 2010 w Starym Browarze w Poznaniu - lecture performance Mt 9,7 [On wstał i poszedł do domu], w którym krytycznie podejmuje on temat miłosierdzia w kulturze polskiej wywołał żywą dyskusję w mediach katolickich (prezentowany podczas m.in. 20 TanzTage w Berlinie i Europejskim Kongresie Kultury we Wrocławiu, Politykach Tańca w Warszawie).

Spektakl wykorzystujący elementy autobiograficzne, połączone w finale z estetyką body-artu znalazł szeroki oddźwięk w mediach katolickich stawiając ironiczne pytanie: "dlaczego seks z osobą niepełnosprawną nie jest grzechem, tylko aktem miłosierdzia?" Mt 9,7 powstał jako pierwsza część projektu tożsamościowego Urbackiego, w którym jako strategię twórczą wybrał kontekstualizację społeczno-polityczną swojej biografii - różnorodnie stygmatyzowanego w społeczeństwie geja, kaleki, artysty krytycznego - freelancera, maskotki medialnej, osoby chorej terminalnie. Drugą odsłoną ramowego projektu był spektakl W Przechlapanem (Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego w Warszawie, 2012) z udziałem kobiet o alternatywnej motoryce, w którym Urbacki przeprowadza dekonstrukcję i obnażenie medialnej recepcji sztuki cripp-artystów oraz w dość przewrotny sposób analizuje polityczne podłoże zachowań społecznych związanych z odczytywaniem habitusu ruchowego osób z niepełnosprawnością. Spektakl ten znalazł szeroki oddźwięk w mediach. Podobnie do Mt 9,7 wywołał dyskusję społeczną w mainstreamowych mediach na temat polityczny pozostając jednym z nielicznych takich przykładów w historii polskiego tańca współczesnego. Prezentowany był m.in. podczas 32. Warszawskich Spotkań Teatralnych w Warszawie. Kto podskoczy jest pedałem, hej- koncert/performance zrealizowany z muzykiem Ł. Laxym był kolejnym odcinkiem projektu tożsamościowego autorstwa Urbackiego, w którym dokonuje on redefinicji wizerunku geja w mediach oraz przedstawia alternatywną do powszechnie przyjętej przez ruch LGBTQ w Polsce propozycję radykalnego języka w publicznym dyskursie. Formę jaką wybrał, czyli tańce dworskie wykonywane w glanach przy akompaniamencie suit wiolonczelowych J.S.Bacha, B.Brittena i przyśpiewek narodowców wywołała liczne komentarze wśród środowiska LGBTQ. Tekst tego projektu został opublikowany w nieregularniku lesbijsko-feministycznym "Furia" oraz w jego anglojęzycznej edycji. Projekt ten zrealizowany został w najstarszym klubie gejowskim w Polsce a zarazem darkroomie - FanTomie (Festiwal POMADA3 w Warszawie, Queerowy Maj w Krakowie, 2012). Ostatnim dotychczas zrealizowanym odcinkiem projektu tożsamościowego jestStypa stanowiąca remiks twórczości Urbackiego i amerykańskiego czarnoskórego HIV-pozytywnego choreografa Billa T. Jonesa. Jest to projekt, w którym Urbacki wraz z dramaturgiem Witoldem Mrozkiem dokonuje krytycznej analizy wizerunku medialnego choreografa - przez chwilę ulubieńca mediów - homoseksualnego tancerza z niepełnosprawnością. Na podstawie artykułów z gazet, okładek, na których pojawił się Urbacki, materiałów radiowych, telewizyjnych oraz wiadomości otrzymanych internetowo tematyzują kwestię wartości jednostki w mediatyzowanej rzeczywistości, granice medialnej wypowiedzi dotyczącej niepełnosprawności oraz tematu terminalności postępującego zaniku mięśni Urbackiego. Podejmują równocześnie kwestie cenzurowania narracji gejowskiej w budowaniu wizerunku Urbackiego przez telewizje śniadaniowe. Choreograf przez dwa lata udzielał wywiadów, w których wszystkim dziennikarzom podawał identyczny pakiet informacji na temat swojego życia i twórczości, by móc przyglądać się prawom cenzury redakcyjnej, autoryzacji i prawa prasowego. Stypa jest produkcją zrealizowaną z funduszy wygranego konkursu w Teatrze Ósmego Dnia W Poznaniu - OFF/Prezentacje. Druga premierę miała w Instytucie Teatralnym im. Z. Raszewskiego w Warszawie w 2012.

Urbacki wraz z kolektywem The Freszmejkers zrealizował również szkic projektu o pokoleniu wychowanym w okresie przełomu początku lat 90' i dzieciństwie spędzonym przed telewizorem - Rewind (Instytut Teatralny im. Z. Raszewskiego, 2011). Jest autorem spektaklu Mover. Projekt społeczny o tancerzach w Polsce (Śląski Teatr Tańca w Bytomiu, 2010), który stanowił rozpoznanie dla szerszego projektu na temat środowiska, do którego wciąż zbiera materiały. Zrównywanie to projekt realizowany na zamówienie XIV Międzynarodowej Konferencji Tańca i Festiwalu Sztuki Tańca w Bytomiu, który opowiadał o przestrzeni życiowej mieszkańców Śląska. Wraz z aktorką/wiolonczelistką Karoliną Sokołowską zrealizowali oni działanie site-specific na terenie spalonej bytomskiej szkoły w centrum miasta, którą mieszkańcy pobliskich kamienic przearanżowali na miejsce spotkań towarzyskich a dzieci na plac zabaw. Performer i współrealizator w projektach video-dance (z Ewą Szubstarską The Lift 2009, z Magdaleną Przybysz The Adventures of Giraffe & Charming Sealy, 2010). Od jesieni 2012 tworzy z Magdaleną Przybysz kolektyw Anarchiści Tańca podejmujący tematykę redefinicji estetyki tańca współczesnego w Polsce. Pierwsza realizacja kolektywu, zdarzeniestop.danger.(not)dancers została zaprezentowana podczas Warszawskiej Nocy Tańca 2012 w PKiN. Kolektyw prowadzi również działalność pedagogiczną w zakresie improwizacji i tańca podejmującego kwestie społeczne. W lipcu 2013 roku był rezydentem "maat festival - border line 2013" w Lublinie - platformy dedykowanej tancerzom-solistom. Przez cały rok 2013 w Centrum Kultury w Lublinie w Maat Studio odbyło się osiem rezydencji artystów/tancerzy, których praca dokumentowana była przez Patrycję Płanik. Rezultaty pracy w formie prezentacji spektakli i filmów dokumentalnych będzie można obejrzeć podczas kończącego tegoroczny cykl rezydencji festiwalu w dniach 14-17 grudnia 2013. Oprócz Urbackiego rezydentami pierwszej edycji "maat festival - border line" zostali: Anita Wach, Magdalena Jędra, Kaya Kołodziejczyk, Anna Steller, Przemek Kamiński, Korina Kordova, Barbara Bujakowska i Mikołaj Mikołajczyk.Jednym z tematów, jakie podjął Urbacki podczas swojej rezydencji w Lublinie jest temat bezdomności.

W listopadzie 2013 roku solo Stypa z gościnnym udziałem Agaty Wąsik zostało zaprezentowane w ramach XX Międzynarodowych Spotkań Sztuki Akcji "Rozdroże" w Warszawie. Edycja ta nosiła podtytuł Spektakle artystów z Nowego Jorku i Warszawy, a głównym punktem programu był wieczór choreografii Billa T. Jones' a w wykonaniu Bill T. Jones/Arnie Zane Dance Company. Urbacki realizuje również choreografie i ruch sceniczny w spektaklach teatralnych spektaklach m.in. duetu Strzępka/Demirski Tęczowa Trybuna 2012 (2011, Teatr Polski we Wrocławiu), Położnice Szpitala św. Zofii (2011, Teatr Rozrywki w Chorzowie), W imię Jakuba S. (2011, Teatr Dramatyczny w Warszawie), Courtney Love (2012, Teatr Polski we Wrocławiu), Radka Rychcika Dwunastu gniewnych ludzi (2012, Teatr Nowy w Poznaniu), Magdy Miklasz Dom Bernardy Alba (2013, Teatr Nowy w Poznaniu), Katarzyny KalwatKrólowa ciast (2012, Teatr Dramatyczny w Olsztynie) i Zażynki (2012, Teatr Polski w Poznaniu). Na szczególną uwagę zasługuje jego praca nad choreografią w musicaluPołożnice Szpitala św. Zofii. Jako debiutant w tej roli opracował ruch w oparciu o pracę improwizacyjną zespołu oraz nawiązania do kanonu choreografii współczesnej.

Chętnie angażuje się w akcje społeczne. Zrealizował z Łukaszem Augustowskim akcję internetową Pocztówka z Polski, która była odpowiedzią na odrzucenie w lecie 2012 r. czytania ustawy o związkach partnerskich przez posłów RP. Inicjatywa była afirmatywną formą prezentacji nieposłuszeństwa obywatelskiego w postaci zdjęć z komentarzem dotyczącym wyimaginowanej, "upragnionej" wizji Polski. Akcja w prosty sposób ukazywała związek między prawem państwowym a poczuciem szczęścia lub jego braku przez jednostki ("Płacę podatki, przestrzegam prawa"). Od trzech lat porusza się bez pomocy wózka dzięki opracowaniu autorskiej metody ruchu opartej o taniec współczesny i techniki świadomościowe. Jest bohaterem powstającego biograficznego dokumentu kreacyjnego Tancerz w reż. Wojciecha Klimali. Na stałe współpracuje z Akademią Muzyczną w Krakowie. [info za taniecpolska.pl]

końcowa koncepcja pracy Rafała Urbackiego "Pod wielkim dachem nieba" cz.1' pomysł: Rafał Urbacki - video: Patrycja Płatnik - muzyka na żywo / Po katastrofie, którą był, ludzie musieli umówić się na nowe zasady. Zaczęli współdziałać #politykasocjalna #dom #własność #nieposłuszeństwo obywatelskie #zmiana społeczna #cosmopolis

(-)
Materiał Festiwalu
5 grudnia 2013

Książka tygodnia

Białość
Wydawnictwo ArtRage
Jon Fosse

Trailer tygodnia