Trzejkompozytorzy.pl już w sieci!

Wyjątkowa muzyczna kolekcja poświęcona artystycznemu dorobkowi Witolda Lutosławskiego, Henryka Mikołaja Góreckiego i Krzysztofa Pendereckiego to pierwszy tego rodzaju serwis na świecie, przygotowany i udostępniony przez Narodowy Instytut Audiowizualny specjalnie w roku jubileuszowych urodzin kompozytorów.

Od teraz w dowolnym miejscu i czasie sięgać można po twórczość tych wybitnych przedstawicieli polskiej muzyki współczesnej. Pod adresem www.trzejkompozytorzy.pl (wersja polskojęzyczna) oraz www.threecomposers.pl (wersja anglojęzyczna) dostępny jest największy ogólnodostępny zbiór kompozycji Trzech Kompozytorów, zarówno wielkich utworów koncertowych i scenicznych, jak i muzyki komponowanej na potrzeby filmów czy spektakli teatralnych. Nagrania zostały starannie wyselekcjonowane pod kątem najwyższego poziomu artystycznego lub szczególnej wartości historycznej. Serwis w ponad 70% powstał w oparciu o materiały archiwalne Polskiego Radia, zdigitalizowane na zlecenie Narodowego Instytutu Audiowizualnego w ramach Programu Wieloletniego Kultura+, priorytet Digitalizacja, którego NInA jest operatorem. Projekt łączy statutowe zadania Instytutu - digitalizację, archiwizację, rejestrację, udostępnianie i promocję narodowego dziedzictwa audiowizualnego.

Blisko 300 utworom skomponowanym od 1924 roku aż po czasy obecne towarzyszy 950 artykułów w polskiej i angielskiej wersji językowej, dotyczących m.in. genezy czy okoliczności powstania danej kompozycji, przygotowanych przez zespół ekspertów - muzykologów i melomanów. Serwis zawiera również szereg dodatkowych materiałów tekstowych, ikonograficznych i filmowych, dostarczających informacji na temat życia i twórczości artystów. Wśród nich znajduje się m.in. funkcjonalna oś czasu, zestawiająca dorobek kompozytorów na tle znaczących wydarzeń społeczno-kulturalnych XX i XXI wieku, które znalazły odzwierciedlenie w komponowanej przez nich muzyce, czy krótkie formy publicystyczne, znane jako "alfabety", będące ciekawostkami związanymi z twórczością i życiem prywatnym artystów. Dzięki nim będzie można dowiedzieć się m.in. gdzie mieszkał Witold Lutosławski, jakie miejsce uważał za swój twórczy azyl Henryk Mikołaj Górecki, czy na co przeznaczył nagrodę pieniężną zdobytą w konkursie w Westfalii Krzysztof Penderecki. Wiele utworów posiada swoje "konteksty", na które składają się wypowiedzi samych kompozytorów i głosy krytyków, pochodzące m.in. z archiwalnych wydań "Ruchu Muzycznego" czy książek programowych Warszawskiej Jesieni.

Serwis jest syntetycznym przewodnikiem po twórczości Mistrzów, dostosowanym zarówno do potrzeb i kompetencji wykształconego muzycznie użytkownika, jak również stworzonym z myślą o szerokim gronie odbiorców zainteresowanych kulturą.

Tym z użytkowników, którzy rozpoczynają dopiero swoją przygodę z muzyką współczesną twórcy portalu proponują sięgnięcie po wybór ulubionych utworów przygotowany przez artystów, krytyków muzycznych czy przedstawicieli rodzin Trzech Kompozytorów. Specjalnie na potrzeby serwisu swoje tematyczne Trzejkompozytorzy.pl - utwory Lutosławskiego, Pendereckiego i Góreckiego dostępne bezpłatnie w sieci stworzyli m.in. Paweł Mykietyn, Anna Górecka, Antoni Wit czy Jagoda Szmytka.

Oczekiwaniom profesjonalistów z pewnością sprosta zaawansowany system wyszukiwania dostępnych nagrań klasyfikowanych według precyzyjnych haseł kategorii takich jak: "muzyka popularna i użytkowa" (tu m.in. muzyka filmowa, piosenki dla dzieci), "muzyka wokalno-instrumentalna" (m.in. dzieła na głos i fortepian lub inny instrument) czy "muzyka elektroakustyczna". Możliwe jest również wyszukiwanie według instrumentu występującego w partyturze danego utworu, okresu powstania dzieła, długości nagrania, a nawet zawężanie wyszukiwania do utworów ze śpiewem/recytacją.

Do niewątpliwych muzycznych atrakcji serwisu należą wykonania pod batutą samych kompozytorów, m.in. "Paroles tissées na tenor i orkiestrę kameralną" Lutosławskiego z 1975 r. (śpiewa angielski tenor Peter Pears, któremu dzieło zostało dedykowane), nagranie jazzowego "Actions" Pendereckiego, zarejestrowane na żywo w 1971 roku podczas festiwalu w Donaueschingen czy "Kantaty o św. Wojciechu" Góreckiego z 2000 roku. Wśród nagrań dostępnych na www.trzejkompozytorzy.pl posłuchać można wykonań światowej sławy instrumentalistów oraz zespołów, m.in. Anne-Sophie Mutter grająca "Łańcuch II. Dialog na skrzypce i orkiestrę" Lutosławskiego pod batutą Jana Krenza; Krystian Zimerman wykonujący po raz pierwszy w Polsce dedykowany mu "Koncert fortepianowy" Lutosławskiego pod batutą kompozytora; Mścisław Rostropowicz grający "II Koncert wiolonczelowy Pendereckiego" czy Kronos Quartet w rejestracjach kwartetów smyczkowych Trzech Kompozytorów. W niektórych nagraniach kompozytorzy występują także w charakterze instrumentalistów np. Witold Lutosławski gra na fortepianie swoje "Melodie ludowe", "Bukoliki" oraz "Trzy utwory dla młodzieży"; Henryk Mikołaj Górecki towarzyszy przy fortepianie Wandzie Warskiej śpiewającej "Trzy fragmenty do słów Stanisława Wyspiańskiego", a Krzysztof Penderecki, także na fortepianie (!), akompaniuje Eugenii Umińskiej przy wykonaniu "Trzech miniatur na skrzypce i fortepian". Ponadto w serwisie znaleźć można nagrania, które nie doczekały się dotąd komercyjnych rejestracji fonograficznych jak choćby opera "Czarna maska" Pendereckiego z Teatru Wielkiego w Warszawie (wrzesień 1988 roku) pod dyrekcją Roberta Satanowskiego; oraz zapisy z prawykonań utworów o nieprzeciętnej wartości historycznej i archiwalnej np. "Uwertura smyczkowa" Lutosławskiego z 1949 roku w Pradze pod dyrekcją Grzegorza Fitelberga. Nie zabrakło także muzycznych "rarytasów", takich jak dwuminutowa fanfara "Wratislaviae gloria" napisana przez Góreckiego w 1968 roku dla Andrzeja Markowskiego, ówczesnego szefa Filharmonii Wrocławskiej czy elektroniczna "Aulodia" Pendereckiego - będąca pierwszą propozycją utworu mającego uświetnić ceremonię otwarcia Igrzysk Olimpijskich w Monachium w 1972 roku.

Strona www.trzejkompozytorzy.pl dostępna jest w polskiej i angielskiej wersji językowej, także na urządzeniach mobilnych, dzięki czemu stanowi, wyposażone w walory artystyczne i edukacyjne, narzędzie popularyzujące twórczość kompozytorów w Polsce i upowszechniające polską muzykę współczesną na świecie.

W swoich założeniach trzejkompozytorzy.pl jest serwisem otwartym, który w przyszłości będzie poszerzany o nowe, także audiowizualne wykonania poszczególnych utworów.

Autorami tekstów w serwisie jest zespół muzykologów i redaktorów muzycznych pod kierunkiem dr hab. Iwony Lindstedt z Instytutu Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego. Projekt przygotował zespół pracowników Narodowego Instytutu Audiowizualnego.

Serwis jest zarazem kolekcją specjalną w ramach portalu NINATEKA, prowadzonego przez Narodowy Instytut Audiowizualny na www.ninateka.pl. NINATEKA to główna platforma udostępniania przez NInA zasobów polskiego dziedzictwa audiowizualnego i audialnego. W tej wyjątkowej multimedialnej bibliotece poświęconej kulturze znaleźć można ponad 2500 materiałów: m.in. spektakle teatralne, klasyczne dzieła polskiej animacji, dokumenty, etiudy filmowe, fabuły, koncerty muzyki poważnej i popularnej, archiwalne audycje publicystyczne.

Kompleksowe wdrożenie Kolekcji Trzej Kompozytorzy wykonała firma Insys. Dzięki zastosowaniu responsive design, serwis jest dostępny na najpopularniejszych systemach i przeglądarkach w urządzeniach mobilnych. Tworzenie playlist, nowoczesny odtwarzacz audio i zaawansowane filtry wyszukiwania to tylko kilka z funkcjonalności, które czekają na użytkowników w portalu.