Trzydziestolecie Teatru Cinema

Z okazji trzydziestolecia Teatru Cinema zapraszamy na spektakle, spotkania i filmy.

Teatr Cinema to interdyscyplinarna grupa funkcjonująca na granicy teatru, tańca i sztuk wizualnych, powstała w 1992 roku.

Cinema ma wyraźną i rozpoznawalną stylistykę, której cechą dominującą jest polifoniczna struktura spektakli. Nie będąc teatrem dramatycznym, muzycznym ani teatrem tańca, organicz­nie łączy wszystkie te gatunki, jednocześnie zaprzeczając ich tradycyj­nemu postrzeganiu przez widza.

Za artystyczny wizerunek grupy oraz jej działania odpowiada Zbigniew Szumski. Aktorzy tworząc spektakl, posługują się metodą improwizacji. Często ich propozycje są odpowiedzią na rysunki Szumskiego, które, podobne muzycznej partyturze, tworzą pierwszą wersję scenariusza.

Krytyka teatralna postrzega działalność Teatru Cinema jako odkrywanie i wypracowywanie nowych wizualnych wartości języka teatru. Siedzibą są Michałowice w Karkonoszach.

Instytut Grotowskiego

__

Teatr "Cinema" powstał w 1992 roku we wsi Michałowice, niedaleko Szklarskiej Poręby w województwie jeleniogórskim. Założycielem niezależnej wobec sceny dramatycznej grupy jest Zbigniew Szumski, plastyk i scenograf. Teatr autorski Szumskiego zadomowił się daleko od teatralnego życia centralnych polskich miast, w oderwaniu od przywiązania do tradycji klasycznego teatru. Siedziba Teatru "Cinema" mieści się w wykupionym przez Szumskiego starym poniemieckim ośrodku wypoczynkowym. Dawny pensjonat pełni także funkcję domu dla trzech artystycznych rodzin: Szumskich, Skibińskich i Rybickich, które mieszkają tu od kilkunastu lat. Znajdują się tu również pokoje przeznaczone dla warsztatowiczów, przyjaciół i gości członków zespołu "Cinemy".

Michałowicki teatr to miejsce bez wątpienia niezwykłe. Sposób w jaki zaaranżowano jego wnętrza sprawił, że bardziej przypomina on rekwizytornię, lub wręcz gotową salę teatralną, w której lada moment odbędzie się przedstawienie. W pokojach znajdują się drewniane rzeźby, stare kontrabasy, instrumenty, kolekcje motyli, tajemnicze skrzynie; na ścianach wiszą obrazy. Wszystko to przypomina raczej scenerię snu niż standardowe wyposażenie mieszkania, czy nawet sali prób teatru. Jest to chyba jedyne miejsce w Polsce, gdzie teatr tak naturalnie połączył się z codziennym życiem - zarówno na płaszczyźnie artystycznej(co widocznie jest w spektaklach "Cinemy"), jak w przestrzeni, w której żyją i tworzą artyści.

Spektakle Teatru "Cinema" powstają w Michałowicach, w atmosferze starego pensjonatu, wsi położonej w górach, spokoju prowincji. Tu rodzą się pomysły i odbywają próby, jednak w samych Michałowicach zespół gra bardzo rzadko. Nie ma bowiem odpowiadającej wymaganiom teatru sceny. Przedstawienia "Cinemy" zobaczyć można na polskich i przede wszystkim zagranicznych festiwalach.

Teatr Szumskiego kojarzony jest przez krytyków głównie z twórczością Tadeusza Kantora. Plastyczna, głęboko surrealistyczna płaszczyzna spektakli "Cinemy" zdaje się dominować w aspekcie formalnym, przypominając oniryczne malarstwo René Magrite'a. Estetycznie, ale i pod względem tematycznego zainteresowania codziennością, spektakle Szumskiego nawiązują do dokonań dadaistów, teatru absurdu, a także mizerabilistycznej wrażliwości Mirona Białoszewskiego. Oczywiste jest również nawiązanie do Becketa, a także (przede wszystkim w kabaretach) "Latającego cyrku Monty Pythona". Zbigniew Szumski, przyznaje się ponadto do swojej fascynacji twórczością Kurosawy, Zbigniewa Rybczyńskiego i Janusza Wiśniewskiego. Gotowość skupienia uwagi na rzeczach błahych, twórcze trawestowanie rytuałów codziennego doświadczenia na język teatru - to podstawowa materia z której powstają spektaklu Teatru "Cinema". I choć większość z nich nie zawiera słów, ich konstytutywną cechą jest poetyckość.

Efektem starannego spojenia obrazu, dźwięku i ruchu scenicznego jest swoisty poetycki obraz, który scena po scenie czyta się niczym liryczny tekst. Mimo licznych inspiracji, kreacja artystyczna wypracowana przez zespół "Cinemy" stanowi niepowtarzalne i wyjątkowe zjawisko. Trudno jednoznacznie określić z jakiej teatralnej dziedziny wywodzi się stylistyka spektakli "Cinemy". Trudno jednoznacznie przyporządkować sposób gry aktorskiej, metodę posługiwania się przedmiotem, operowania gestem, ruchem, dźwiękiem i w reszcie słowem, do jednego teatralnego gatunku. Teatr "Cinema" nie jest bowiem ani teatrem dramatyczny, ani pantomimicznym (choć czysty gest jest dla niego podstawową formą ekspresji). Nie jest to teatr tańca, choć aktorzy z niezwykłą zręcznością i precyzją wykonują układy choreograficzne. Nie można nazwać go także teatrem muzycznym, choć muzyka jest ważnym elementem spektakli. "Cinema" to także nie scena plastyczna, choć z pewnością każdy widz popada w zachwyt w obliczu używanych tu rekwizytów i dekoracji. Sceniczna obecność "Cinemy" bogata jest we wszystkie te gatunki naraz, które łączą się i wzajemnie uzupełniają, tworząc właściwie własny, odrębny gatunek teatralny.

Bohaterowie onirycznych spektakli Szumskiego to często tajemniczy, bladzi ludzie, okryci czernią garniturów. Postaci przemykają po scenie, by z pełną powagą utrzymywaną na kamiennych twarzach wprawiać widzów w stany oscylujące między groteskowym rozbawieniem a pełnym refleksji smutkiem, zamyśleniem. Odzwierciedlają absurdalność ludzkiej kondycji, zawieszonej między codziennością a metafizyką. W sposób cierpliwy i rzetelny skłaniają się w kierunku banalnych czynności, chcąc wyłuskać ich istotę, odkryć głęboko schowany sens. Spektakle "Cinemy" oparte są na regule powtarzalności. Powtarzane są te same czynności, jak gdyby wierząc, że z każdym powtórzeniem dociera się do ich ukrytego sedna. Po obejrzeniu kilku przedstawień grupy można dojść do wniosku, że naczelnym zadaniem, jakie wyznaczyli sobie twórcy, jest badanie struktury ruchu. Od wielu lat aktorzy konsekwentnie prowadzą artystyczne studium nad ruchem za pomocą narzędzia, jakim jest sam ruch. Ta autoanaliza, wiwisekcja przeprowadzana na własnym ciele i podróż w głąb swojej wyobraźni to główne zadania jakie zdaje się stawiać Szumski także i widzom swoich realizacji.

Teatr "Cinema" współpracował m.in. z: Theatre Pour la Moment w Bernie, z którym przygotował projekt "Siedem dni w czterech pokojach i z Local Theatre w Tel Awiwie, a także z Teatrem Aspik w Hildesheim koło Hanoweru.

Culture.pl

__

"Teatr Cinema" - Katarzyna Rotkiewicz-Szumska
Adres: ul. Kolonijna 8, 58-573 Piechowice - tel. +48 75 7617616; 602192270 - e-mail: teatrcinema@wp.pl

(-)
Instytut Grotowskiego i Culture.pl
10 listopada 2022
Teatry
Teatr Cinema

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...