Tymoteusz Rymcimci

"Tymoteusz Rymcimci" - reż. Jarosław Antoniuk - Teatr Lalka w Warszawie

Miś Tymoteusz Rymcimci to jeden z najsympatyczniejszych bohaterów teatru lalek. Stworzył go ponad półwieku temu wybitny reżyser i dyrektor Teatru Lalka, Jan Wilkowski. Wraz z Tymoteuszem dorosło już kilka pokoleń polskich dzieci, a Rymcimci wciąż pozostaje małym misiem, który próbuje zrozumieć otaczający go świat i oswoić z nim najmłodszą publiczność.

WYPOWIEDŹ REŻYSERA O JANIE WILKOWSKIM

Jan Wilkowski (15.06.1921 – 28.12.1997) – dramatopisarz, reżyser, inscenizator, autor scenariuszy teatralnych i telewizyjnych, aktor, lalkarz, pedagog. Jedna z najwybitniejszych postaci polskiego lalkarstwa. Henryk Jurkowski w swoich wspomnieniach pisze o nim tak:
"Wszystkie idee współczesnego teatru lalek, nawet te najbardziej 'awangardowe', Wilkowski przemyślał, przeanalizował i w końcu wypróbował na scenie własnego teatru. Jego twórczość, również tę dla najmłodszych, da się przełożyć na język formalnej analizy i wykazać, że każda jego myśl inscenizacyjna i reżyserska wnosiła nowe wartości również do doświadczeń teatru współczesnego, tego, w którym z takim namaszczeniem mówi się o Grotowskim, Brooku i Wilsonie."

Jan Wilkowski był ikoną polskiego teatru lalek. Zrewolucjonizował teatr dla dzieci, odrzucając parawan i czyniąc lalkę partnerem aktora. Do historii przeszły jego inscenizacje z lat 50. tworzone w tandemie z Adamem Kilianem, m.in.: Guignol w tarapatach czy O Zwyrtale Muzykancie.... Razem z Adamem Kilianem w 1960 roku wprowadzili też na scenę pierwszego z serii nieśmiertelnych Tymoteuszy – Tymoteusza Rymcimci, bajkę o małym misiu, który swoją ufnością i altruizmem zawstydza najbardziej nawet cynicznych dorosłych. W ciągu ośmiu lat spod pióra Jana Wilkowskiego wyszło sześć teatralnych opowiastek o niesfornym niedźwiadku, adresowanych do najmłodszych widzów.

WYPOWIEDŹ REŻYSERA O SPEKTAKLU

Postać Misia Tymoteusza wymyślił przed laty wielki przyjaciel dzieci, lalkarz, poeta, dramaturg i reżyser w jednej osobie – Jan Wilkowski, który potrafił z niczego wyczarować magiczną przestrzeń teatru, uzupełniając pełnymi fantazji postaciami, z miejsca zyskującymi sympatię najmłodszych. Miś Tymoteusz to jedna z najpiękniejszych i wzruszających historii napisana dla dzieci, mówiąca o przyjaźni, odpowiedzialności, tolerancji, o poszukiwaniu ciepła i zrozumienia. Tytułowy bohater, to przeuroczy Miś-łobuziak o sympatycznym i wrażliwym uosobieniu, który poszukuje swojego świata wartości, ale nade wszystko chce poznać świat i być kochanym. Poznajemy także jego Tatę, który nie pała sympatią do piesków. A to właśnie Psiuńcio, bezdomny pies, staje się przyjacielem Tymoteusza.

Miś Tymoteusz to historia o samotności, przyjaźni i braku akceptacji, która uczy jak łatwo jest pochopnie ocenić drugą osobę. To również opowieść o dojrzewaniu, wytyczaniu dziecku dróg, nauczaniu tolerancji i poszanowania innych, w tym zwierząt.

BIOGRAMY TWÓRCÓW PRZEDSTAWIENIA

Jarosław Antoniuk – teatrolog, reżyser, autor opracowań i sztuk dla dzieci i młodzieży, animator kultury, manager. Od 1994 roku dyrektor Teatru Lalki i Aktora w Łomży oraz Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Walizka. Jest absolwentem Wydziału Wiedzy o Teatrze Akademii Teatralnej w Warszawie (1988-1992) oraz Podyplomowych Studiów Managerskich Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie (2010-2011).

W latach 1995-2002 wybudował pierwszy w historii Łomży budynek teatralny, którego otwarcie miało miejsce 27 marca 2002 r. Obecnie siedziba teatru. Od 1994 roku jest również dyrektorem Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Walizka, który to na przestrzeni kilkunastu lat stał się ważnym i cenionym festiwalem teatralnym nie tylko w kraju i za granicą. Do tej pory festiwal gościł zespoły teatralne z ponad 50 krajów.

Współpracuje z wieloma teatrami z kraju i zagranicy, jest promotorem teatru zza wschodniej granicy w Polsce, promuje polski teatr na Bałkanach, uczestniczy w seminariach w kraju i na świecie, juror festiwali zagranicznych. Tworzy spektakle, które cieszą się popularnością i uznaniem widzów nie tylko w Polsce. Jest reżyserem ponad 50 spektakli teatralnych. Do ważniejszych można zaliczyć następujące tytuły: Burzliwe życie Lejzorka Rojtszwańca I. Erenburga (2004), Madejowe łoże J. Antoniuka (1999), Sklep z zabawkami A. Popescu (2001), Czerwony kapturek J. Brzechwy (2006), Kominiarczyk J. Antoniuka (2005), Szczęśliwy książę na podstawie O. Wilde'a, czy Kopciuszek (2010) J. Brzechwy, Magiczny sklep na podstawie G. Wellsa, Baśń o Rycerzu bez konia M. Guśniowskiej czy Proces F. Kafki. Wyreżyserował ponad 20 spektakli za granicą m.in. w: Grodnie, Omsku, Mostarze, Kragujevacu, Banja Luce, Madrycie, Nowym Sadzie, Belgradzie, Podgoricy, Nisu. Za zrealizowane spektakle otrzymał liczne nagrody indywidualne za reżyserię i nagrody Grand Prix. Jest laureatem nagród resortowych, samorządowych oraz społecznych. Odznaczony brązową medalem Gloria Artis.

Eva Farkašova – jedna z najwybitniejszych współczesnych scenografek teatralnych, współpracująca z wieloma teatrami. Na stałe związana jest ze Szkołą Teatralną w Bratysławie. Jej twórczość obejmuje scenografię teatralną i telewizyjną, projektowanie kostiumów, grafkę i oczywiście teatr lalek.

W 1977 roku ukończyła studia w praskiej AMU, po których podjęła pracę scenografki w Teatrze Lalek w Bratysławie, następnie – artystki współpracującej z rozmaitymi teatrami w wielu krajach. Od 1997 roku wykłada w katedrze lalkarskarstwa VŚMU w Bratysławie.

Na początku swojej kariery artystycznej blisko współpracowała z reżyserem Blaho Uhlarem, od lat 90. współtworzyła twórczy team z Marianem Pecko, Janem Zavarskym i Pawłem Andraśko. W ostatnim dziesięcioleciu współpracowała przede wszystkim z Piotrem Tomaszukiem w Teatrze Wierszalin.

Zrealizowała w teatrach: Słowacji, Polski, Czech, Niemiec, Austrii, Szwajcarii, Tajwanu oraz krajów byłej Jugosławii ponad 300 prac scenograficznych. W Teatrze Lalka zrealizowała scenografię m.in. do przedstawienia Tajemnicze dziecko wg E.T.A. Hoffmana w reżyserii Mariana Pecko (2012).

Bogdan E. Szczepański – kompozytor, aranżer. Od 1987 roku kierownik muzyczny Teatru Lalki i Aktora w Łomży. Ponadto na stałe związany jest ze stowarzyszeniami : Unia Teatr Niemożliwyw Warszawie i Scena Lalkowa im. J. Wilkowskiego w Kwidzyniu. Współacuje z większością polskich teatrów lalek (m.in. w: Białymstoku, Gdańsku, Krakowie, Łodzi, Olsztynie, Rabkce, Rzeszowie, Toruniu, Warszawie). Pisze muzykę dla teatrów na: Litwie, Słowacji, Białorusi czy Węgrzech, a także w: Słowenii, Chorwacji, Serbii, Rosji. Na swoim koncie ma ponad 250 realizacji teatralnych. Tworzy muzykę symfoniczną i kameralną, a także do filmów dokumentalnych. Wydał trzy płyty CD i dwie kasety MC .

Wielokrotnie nagradzany za kompozycję na największych krajowych i zagranicznych festiwalach teatralnych.

W 2007 i w 2013 roku został uhonorowany przez Ministra Kultury odznaczeniem "Zasłużony dla Kultury Polskiej". Otrzymał także złotą odznakę "Zasłużony Działacz Kultury". W 2018 roku uhonorowany Nagrodą Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Dominika Druch
Materiał nadesłany
15 września 2020

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...