Wczoraj, dziś i jutro

Przez 23 lata TK miał najmniejszą widownię (na 170 osób) i największą frekwencję (ok. 100%) mimo drogich i jednocześnie stale wyprzedanych biletów, gdzie grywano najwięcej przedstawień w miesiącu (do 40), które utrzymują się przez wiele sezonów (nawet 15 lat), z rekordowymi wynikami (grywanych 800 razy), mając niekiedy jedną z najmniejszych ekip aktorskich (18) i posiadając największy udział w kosztach utrzymania (nawet do ponad 90%, kiedy inne teatry osiągały maksymalnie 20%). Bez cienia zadufania czy próżności możemy powiedzieć, że Teatr Kwadrat im. Edwarda Dziewońskiego był i jest najważniejszym teatrem komediowym w Polsce.

Teatr słynący ze światowego, przebojowego repertuaru, współczesnych prapremier komedii i fars, wyrobił sobie markę i publiczność. Wcześniej nikomu nie znani autorzy oraz tytuły spektakli, które wydobywał na światło dzienne Kwadrat, doczekały się wielu adaptacji w Polsce i stawały się modne w całym kraju. Tutaj krytyk jest tylko widzem, a publiczność prawdziwym krytykiem. Najlepszą recenzją - wykupione bilety i oklaski podczas przedstawienia, a nie tekst w gazecie. Teatr Kwadrat jest tu gdzie jest tylko i wyłącznie dzięki ciężkiej pracy ludzi, którzy traktowali to miejsce jak dom, a współpracowników jak rodzinę oraz zaufaniu, jakie zdobywał przez lata wśród widzów.

Część aktorów, która występowała i występuje nadal pod szyldem Teatru Kwadrat, nie wymaga przedstawiania, gdyż ich nazwiska już dawno zapisały się w historii polskiego teatru (aczkolwiek nie kojarzą się niekiedy w żaden sposób z Kwadratem). Wystarczy przytoczyć tylko kilka z nich: wśród pań - Irena Kwiatkowska, Danuta Szaflarska, Anna Seniuk, Barbara Rylska, Ewa Wiśniewska, Stanisława Celińska, Grażyna Barszczewska, Gabriela Kownacka, Ewa Dałkowska, Lucyna Malec, Ewa Kasprzyk, Ewa Wencel czy Ewa Ziętek wśród panów z kolei - Jan Kobuszewski, Wojciech Pokora, Janusz Gajos, Krzysztof Kowalewski, Marian Opania, Mieczysław Czechowicz, Jerzy Turek, Andrzej Łapicki, Mariusz Benoit, Jarema Stępowski, Jerzy Bończak, Bogdan Łazuka, Wiktor Zborowski, Grzegorz Wons czy Paweł Wawrzecki. Jest i nowe pokolenie znanych, rozpoznawalnych aktorów, którzy są częścią Teatru Kwadrat, kontynuując ważną dla nas wszystkich tradycję a wśród nich Marta Żmuda Trzebiatowska, Katarzyna Glinka, Anna Cieślak, Paweł Małaszyński czy obecny dyrektor - Andrzej Nejman.

4 maja 2015 roku, w siedzibie Teatru Kwadrat, przy ul. Marszałkowskiej 138 odbędzie się wyjątkowe wydarzenie pod tytułem: „TEATR KWADRAT: WCZORAJ, DZIŚ i JUTRO". O nietypowym charakterze imprezy świadczyć może fakt, że wnętrza budynku będą już częściowo rozbierane i demontowane. Scenografię stanowić będą surowe ściany. A program wieczoru składać się będzie z kilku części:
1.W formie wstępu, krótka, ośmiominutowy film przygotowany na 40-lecie Teatru.
2.Zaraz po projekcji, konferencja prasowa poświęcona zarówno przeszłości, czyli promocji albumu historycznego - „Teatr Kwadrat 1974-2014", jak i teraźniejszości, w tym m.in. premierze nowej strony internetowej, a także o tym, co w przyszłości - o występach gościnnych w siedzibie Teatru Studio (od 4 lipca do 30 sierpnia) i w Klubie Dowództwa Garnizonu Wojskowego w Warszawie (jesienią i zimą 2015) na czas remontu obecnej siedziby przy Marszałkowskiej.

3.Punktem artystycznym będzie wyjątkowy pokaz obszernych fragmentów archiwalnego spektaklu Teatru TV „Miłość pod Padwą" („Les Vilains") Angelo Beolco, w przekładzie Jerzego Adamskiego, reżyserii Andrzeja Zaorskiego, scenografią Jerzego Rudzkiego i muzyką Stanisława Syrewicza. W przedstawieniu wystąpili m.in. Jan Kobuszewski, Marian Opania, Barbara Rylska, Gabriela Kownacka czy Jarema Stępowski. Prapremiera miała miejsce 29 czerwca 1978 w Teatrze Kwadrat. Będzie to natomiast pierwsza projekcja. Rejestrowanie przedstawień wystawianych w TK, w celu późniejszej ich emisji na antenie TVP, było jednym z podstawowych założeń jego istnienia. Teatr bowiem przez pierwsze 8 lat (1974-1982) podporządkowany był Komisji d/s Radia i Telewizji TVP. Niestety w praktyce do rejestracji wszystkich przedstawień nie doszło a te, które zostały nagrane znajdują się do dzisiaj w archiwum na Woronicza. Większość z nich nigdy nie została zaprezentowana szerszej publiczności. Dlatego z tym większą dumą i radością możemy zakomunikować, że jeden z nich zdobyliśmy na potrzeby naszego wieczoru.

4.Po wyświetleniu spektaklu nastąpi oficjalne przekazanie obecnej siedziby Teatru przy ul. Marszałkowskiej do remontu, w obecności władz Miasta St. Warszawa. Projekt jest współfinansowany ze środków EOG, pochodzących z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii oraz ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu „Konserwacja i rewitalizacja dziedzictwa kulturowego". Remont przeprowadzi firma budowlana Kartel. O północy Teatr Kwadrat zamieni się w plac budowy.

Wieczór „TEATR KWADRAT: WCZORAJ, DZIŚ i JUTRO" nie byłby możliwy gdyby nie władze Miasta Stołecznego Warszawa, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Fundusze Norweskie. Partnerami imprezy są Krotoski-Cichy autoryzowany dealer marki Volkswagen, Wyborowa oraz Royal Catering. Patronat nad wydarzeniem objął kanał TVP Rozrywka oraz e-teatr (największy w kraju portal teatralny tworzony przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego), którego zasoby archiwalne były nieocenionym źródłem przy powstawaniu albumu.

W tym roku obchodzimy jeszcze jedną rocznicę, również związaną z Edwardem Dziewońskim. Wspominamy o nim nie bez powodu, gdyż oba te wydarzenia łączą się ze sobą. Przed otwarciem Teatru Kwadrat, nastąpiła decyzja o zakończeniu działalności Kabaretu Dudek, który pół wieku temu zaprezentował swój pierwszy program. W związku z tym TVP Rozrywka zaplanowała wrześniowy weekend z Kabaretem Dudek.