Wieczór jubileuszowy Mieczysława Grąbki

Sylwetka aktora:

Mieczysław Grąbka – aktor, reżyser, pedagog. Absolwent krakowskiej PWST (1973), od 25 lat wykładowca Wydziału Aktorskiego uczelni. Na scenie Starego Teatru pojawił się w wieku lat trzynastu m.in. w Fizykach Dürrenmatta w reżyserii Jerzego Jarockiego i jako Kuba w Weselu Wyspiańskiego w reżyserii Andrzeja Wajdy. Po dyplomie, do zespołu, któremu wierny jest od ponad 35 lat, zaprosił go dyrektor Jan Paweł Gawlik. Debiutował w "Procesie" Kafki w reżyserii Jerzego Jarockiego.

To aktor wyrazistego stylu, harmonijnie łączy kreatywność z mistrzostwem warsztatowym, emocjonalną wrażliwość, wysublimowane poczucie humoru z charakterystycznością. Znakomity głos, słuch absolutny, perfekcja ruchu scenicznego, zdolności parodystyczne, opanowanie pantomimy połączone z aktorską wyobraźnią, temperamentem i autoironicznym dystansem zaowocowały dziesiątkami ról w jego niepowtarzalnej interpretacji. W przedstawieniach Andrzeja Wajdy zaprezentował całą barwę aktorskich wcieleń: Mefisto-Kudlicz w pastiszowym kuplecie w "Nocy listopadowej" Wyspiańskiego; rozchwiany emocjonalnie, pełen wdzięku kabotyn i megaloman Antoni Relski w scenicznej epopei "Z biegiem lat, z biegiem dni..."; lękliwy, zniewieściały dworak Osric z "Tragicznej historii Hamleta księcia Danii" Shakespeare’a; wzbudzający salwy śmiechu farsowy Nonancourt w "Słomkowym kapeluszu" Labiche’a po kwintesencję dojrzałego aktorstwa w monologu Odźwiernego w "Makbecie" Shakespeare’a.

Szczególne znaczenie miało dla aktora spotkanie z Jerzym Grzegorzewskim, a zwłaszcza dwie role: Nosa w "Weselu" Wyspiańskiego - ukazanego wbrew tradycji interpretacji tej postaci – jako neurotyka w alkoholicznej depresji i odrealnionego, rozedrganego emocjonalnie Konstantego z "Dziesięciu portretów z czajką w tle" wg Czechowa (nagroda na XX Kaliskich Spotkaniach Teatralnych). Intymna, pełna uroku metafizycznej tajemnicy była postać Syna w przedstawieniu Ryszarda Majora "Sklepy cynamonowe" wg prozy Schulza.

Artysta jest mistrzem formy groteskowej. W "Rzeźni" Mrożka w reżyserii Waldemara Śmigasiewicza zagrał Dyrektora Filharmonii postać absurdalnie śmieszną i okrutną zarazem. Król Ignacy w "Iwonie księżniczce Burgunda" Gombrowicza w inscenizacji Horsta Leszczuka (Grzegorza Jarzyny) w jego interpretacji to arcydzieło łączenia gatunków. Artysta mieszał konwencje komediowej dosłowności z ostrą groteską, był nieporadnym safandułą i groźnym mizoginem. Jego złożona aktorska osobowość doskonale wpisała się w strukturę bogatych teatralnie przedstawień Tadeusza Bradeckiego: Wsiewołod Emiliewicz Meyerhold w "Uczniach czarnoksiężnika" Kleberga, barwny jak paw Karlos i skupiony w swym odrębnym świecie Księgarz Moreno z "Rękopisu znalezionego w Saragossie" Potockiego, bezwzględny, pozornie rubaszny mafioso Emanuelle Giri w "Karierze Artura Ui" Brechta. W przedstawieniach Remigiusza Brzyka artysta odsłonił siłę aktorstwa realistycznego - wzruszając i śmiesząc - żałosną postacią Piszczyka z "Wiśniowego sadu" Czechowa i czynownika Majewskiego w "Carze Mikołaju" Słobodzianka.

Rolami ostatnich sezonów artysta wpisał się z jednej strony w świat obsesji, mroku ludzkiej natury w przedstawieniach Pawła Miśkiewicza: Komendant w "Auto da fé" Canettiego, Mąż w "Przedtem/Potem" Schimmelpfenniga, z drugiej brawurowo wypełnił przestrzeń pełnego prześmiewczej ironii teatru Mikołaja Grabowskiego: Kaznodzieja, Maska w "Wyzwoleniu" Wyspiańskiego, przytłoczony narzuconą „kobiecością” Blepyros w "Sejmie kobiet" Arystofanesa, anachroniczny Baron z wyimaginowanego świata w "Trans-Atlantyku" Gombrowicza. 

Ważną częścią teatralnych dokonań Mieczysława Grąbki jest reżyseria, od lat wystawia przedstawienia dyplomowe studentów PWST. Są to przede wszystkim widowiska muzyczne ze słynnym musicalem Chicago na czele. W Starym Teatrze reżyserował dwukrotnie: "Zwierzenia clowna Böll’a", gdzie zagrał jednocześnie znakomitą rolę Hansa Schniera (nagroda za reżyserię XXIII Kaliskich Spotkaniach Teatralnych i nagroda publiczności za kreację aktorską na XXII Rzeszowskich Spotkaniach Teatralnych ) i "Korowód" Schnitzlera.(eb)