Wspólnototwórcza moc muzyki

„Joanna d'Arc na stosie" - reż. Monika Strzępka - Opera Krakowska

Oratorium dramatyczne Arthura Honeggera. Zespół Opery Krakowskiej pracuje nad wystawieniem najsłynniejszego dzieła teatralnego szwajcarskiego kompozytora Arthura Honeggera, które łączy żywioł operowy oraz dramatyczny. Na jednej scenie wystąpią śpiewacy oraz aktorzy teatralni. Kierownikiem muzycznym przedsięwzięcia jest Tomasz Tokarczyk, a reżyserii podjęła się (po raz pierwszy w operze) Monika Strzępka. Premiera już 6 grudnia!

Tomasz Tokarczyk zauważa – Poznając bliżej postać i twórczość Honeggera wpadałem w coraz większy zachwyt i szacunek. Jako człowiek i artysta uderza swym bezpośrednim, spontanicznym, prostym i szczerym podejściem do świata i muzyki. „Joanna d'Arc na stosie", dzieło oficjalnie określone jako oratorium dramatyczne, jest zwieńczeniem poszukiwań Honeggera związanych z teatrem muzycznym. Zawsze interesowały mnie dzieła sceniczne łączące gatunki – taki teatr totalny, podejmujący ważny temat z uniwersalnym przesłaniem, napisany zrozumiale i poruszający emocjonalnie.

– Pracowałam z różnymi kompozytorami, w różnych gatunkach. Muzyka ma wielką moc wspólnototwórczą, zwłaszcza wykonywana na żywo. Operę reżyseruję po raz pierwszy – przyznaje Monika Strzępka, jedna z najważniejszych reżyserek teatralnych w Polsce, autorka wielu scenicznych hitów, które stały się ważnym głosem w społecznej dyskusji. – Jednego byłam pewna, rozpoczynając pracę nad Honeggerem, wiedziałam, że na pewno nie chcę robić przedstawienia o dziewczynie, która komunikuje się ze światem skromnie spuszczając oczy.

Utwór sięga do postaci Joanny d'Arc, bohaterki narodowej Francji, jej procesu i przygotowań do spalenia na stosie. Libretto, napisane przez poetę i dramaturga Paula Claudela ujmuje Joannę u końca jej misji, gdy patrzy ona na swoje życie z perspektywy oczekiwania na egzekucję. W tę rolę wcieliła się inicjatorka powstania utworu – Ida Rubinstein, legendarna tancerka i osobowość artystyczna belle époque. Dzieło po raz pierwszy zabrzmiało w 1938 roku w Bazylei, dzięki wielkiemu mecenasowi i animatorowi muzyki współczesnej, Paulowi Sacherowi, który poprowadził „Joannę..." w dniu premiery.

– Był to wieczór triumfalny (...) Dzieło mocne i świeże, które wymyka się zarówno tradycji, jak i konwencji, gdzie się potwierdza, nieraz, temperament kompozytora, któremu nie można zaprzeczyć miejsca pomiędzy pierwszymi naszych czasów" – pisano po pierwszym wykonaniu.

W rolę Joanny wcieliła się w 1953 roku gwiazda Hollywood, Ingrid Bergman. W Polsce dzieło było wystawiane w 1979 roku, w Poznaniu w inscenizacji Ryszarda Peryta z Ewą Błaszczyk w roli Joanny i Andrzejem Łapickim w roli Brata Dominika oraz w 2006 roku z Mariną Hands i Andrzejem Sewerynem. W Operze Krakowskiej dwie główne role mówione kreują aktorzy Marianna Linde oraz Krzysztof Zawadzki związany z Narodowym Starym Teatrem w Krakowie.

Scenografię tworzy Arkadiusz Ślesiński, kostiumy projektuje Julia Kornacka, a za choreografię oraz ruch sceniczny odpowiada Dominika Knapik – artyści młodego pokolenia ze znacznymi dorobkiem – wszyscy po raz pierwszy pracujący w Operze Krakowskiej.

W rolach śpiewanych usłyszymy m.in. solistów krakowskiej sceny. Wystąpią: Katarzyna Oleś-Blacha, Agnieszka Kuk (Matka Boska), Iwona Socha, Paula Maciołek (Małgorzata) oraz inni zaproszeni do współpracy artyści.

Uważa się, że do sukcesu utworu przyczyniła się klarowna, zwięzła, poruszająca narracja (ok. 75 min) oraz niezwykle emocjonalna muzyka, która – jak pisał Piotr Kamiński – „podnieca wyobraźnię prostymi i silnie oddziałowującymi obrazami, gdzie przystępność nie popada nigdy w łatwiznę...".

Arthur Honegger, Joanna d'Arc na stosie – premiera 6 grudnia, kolejne spektakle: 7 i 8 grudnia 2019 r.

Bilety w cenie 25-140 zł dostępne w Kasie Opery oraz online na www.opera.krakow.pl

 

Mateusz Ciupka
Materiał Opery Krakowskiej
21 listopada 2019
Portrety
Monika Strzępka

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...