Wstrząsający dramat w studiu "Kamra"

"A mi osztályunk" (Nasza klasa) - reż. Gabor Mate - Teatr Katona

Prześladowania Żydów podczas wojny światowej jako temat sam w sobie stanowi gwarancję, że widz nie ujrzy bajkowego przedstawienia. Mimo to zespół aktorski Teatru im. Józsefa Katony ukazuje polskie zdarzenia z okresu II wojny światowej w zupełnie nowym aspekcie.

Dzieło polskiego dramatopisarza, Tadeusza Słobodzianka śledzi losy uczniów jednej klasy szkolnej. W toku zdarzeń na podstawie wspomnień dziesięciu żydowskich i polskich, katolickich uczniów możemy poznać mechanizm wpływu tragicznych wypadków XX wieku na życie zwykłych ludzi. Obraz sceny nie zmienia się, nie ma mowy o bogatych dekoracjach czy rekwizytach, ale doniosłość przekazu, wydarzeń i dialogów wywołuje niezwykle ogromne wrażenie na publiczności. Nie forma więc, lecz treść jest tu istotna. W sumie najważniejszą kwestią sztuki jest może to, gdzie kończy się etyka i gdzie zaczyna się instynkt przetrwania. Człowiek nawet mimowolnie próbuje w trakcie przedstawienia klasyfikować charaktery w kategorii dobrych i złych, lecz ostatecznie zmuszony jest do stwierdzenia, że w tych sytuacjach, które przeżywają bohaterowie, niezwykle trudno jest określić, co jest słuszne, a co nie. Łatwo jest powiedzieć: „On zabił swojego przyjaciela, jest więc złym człowiekiem”. Ale może zajść i taka sytuacja, że wydający wyrok stanie się ofiarą, i przyznać musimy, że druga strona też nie jest lepsza. W spektaklu  najsilniejszym wątkiem jest zemsta. Takie uczucie, które począwszy od dziecięcej psoty przeradza się w końcu w śmiertelny instynkt.

Nie jest przypadkiem, że Teatr im. Józsefa Katony włączył tę sztukę do swego repertuaru, ponieważ poczucie sprawiedliwości w tym dramacie jest aktualne także w dzisiejszych Węgrzech. Idąc śladami reżyserii Gábora Máté człowiek musi zastanowić się nad tym, czy ta sama granica, ciągnąca się niegdyś pomiędzy Polakami a Żydami obecna jest współcześnie na Węgrzech pomiędzy jednym a drugim Węgrem. Wszyscy mają  dziś swoje przekonania, stanowiska, i niestety także przeciwstawne interesy, wiodąc ze sobą krwawą walkę. „Nasza klasa” opowiada o przyjaźni, miłości, poczuciu obowiązku, lojalności. Trudny spektakl, wstrząsający, niekiedy niezwykle naturalistyczny (ale bez przesady). Warto obejrzeć, nie tylko ze względu na przedstawione zdarzenia, ale również dla jego emocjonalnego i duchowego efektu. Bo czasami warto pomyśleć.

Tadeusz Słobodzianek "A mi osztályunk" (Nasza klasa) - reż. Gabor Mate - Teatr Katona Budapeszt - premiera: 7 października 2011

Tłumaczenie: Patrycja Paszt, materiały: Laboratorium Dramatu

Barbara Schmidt
Kultography.hu
26 października 2011

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...