Zatańczyć Weilla

"Kurt Weill" - chor: Krzysztof Pastor - Opera Narodowa w Warszawie

Krzysztof Pastor przygotował polską wersję baletu o Kurcie Weillu. Czeka nas podróż do lat 30. dwudziestego wieku z jego muzyką i konfliktami.

Krzysztof Pastor pierwotną wersję baletu "Kurt Weill" zrealizował z Het Nationale Ballet na scenie Het Muziektheater w Amsterdamie. W 2001 roku spektakl uznano w Holandii za wydarzenie sezonu i nominowano do prestiżowej nagrody Benois de la Danse. - Gdy namawiano mnie na realizację "ballet chante" Kurta Weilla "Siedem grzechów głównych" uznałem, że ciekawszym wyzwaniem byłoby stworzenie spektaklu o Weillu czy raczej o jego muzyce - tłumaczy Krzysztof Pastor. 

Bo choć Weill kojarzony jest przede wszystkim z dziełami stworzonymi z Bertoldem Brechtem (m.in. "Opera za trzy grosze" i "Rozkwit i upadek miasta Mahagonny"), to był to zaledwie wycinek jego pracy twórczej. Komponował muzykę symfoniczną, filmową i teatralną. Czerpał z jazzu i kabaretu, nie stronił od fokstrota, shimmy, walca i tanga. 

Na muzykę Weilla wpłynęły także kilkakrotne zmiany środowiska - pochodził z tradycyjnego żydowskiego domu, ale identyfikował się z niemiecką awangardą artystyczną swoich czasów. Gdy po dojściu Hitlera do władzy wyjechał z Niemiec do USA, zmieniła się jego muzyka. - W Ameryce jego twórczość europejska nie była dobrze przyjmowna ze względu na różnice estetyczne, kulturowe; była zbyt modernistyczna, "intelektualna" i trudna w odbiorze. Jednak Weill doskonale się tam odnalazł. Zaczął tworzyć musicale i tzw. Broadway opery. Z kolei te jego utwory w Europie uznano za mało wartościowe. Ja uważam, że niesłusznie - opowiada Krzysztof Pastor. 

Dla choreografa istotne stało się również zaangażowanie Weilla w politykę i problematykę społeczną. - Sięgał po tematy trudne, niepopularne, często kontrowersyjne, by swoją muzyką uwrażliwiać słuchaczy na problemy socjalne. Było to widoczne zarówno w okresie europejskim jak i amerykańskim, czyli w jakiś sposób pozostawał wierny sobie. Szukał form i środków, które skutecznie pozwalałyby mu docierać z tymi tematami do jak najszerszej widowni. Zmieniały się więc jedynie techniki, jakimi się posługiwał - wyjaśnia Pastor. 

Ale "Kurt Weill" nie jest baletem biograficznym. Raczej szybką podróżą przez historię Europy i Ameryki opartą na muzyce Weilla. Jest bardziej opowieścią o muzyce niż kompozytorze. Reżyser posłużył się techniką, z jakiej chętnie korzystali Weill i Brecht. Krzysztof Pastor operuje małymi epizodami, układając je w logiczny ciąg. Muzyka wykorzystana w spektaklu jest kompilaq\'ą motywów z różnych dzieł Weilla, tak znanych jak "Opera za trzy grosze", "Siedem grzechów głównych" czy"Mahagonna" i mniej popularnych, zwłaszcza tych z okresu amerykańskiego. 

Multimedialny spektakl ma więc formę collage\'u obrazów tanecznych, tętniących energią, różnorodnością form muzycznych i przebojami. Ma pobudzić do refleksji na temat doświadczeń społecznych czasów kompozytora, zmiennych losów artysty, przejawów nietolerancji i wiecznej tęsknoty za miłością. Spektakl jest niezwykle atrakcyjny wizualnie. 

- W przedstawieniu nie ma dekoracji, ale wykorzystane są projekcje video i slajdy. Będzie jeden wielki ekran i cztery mniejsze poruszające się ekrany, na których zobaczymy m. in. filmy z lat 20., reprodukcje obrazów George\'a Grosza, niemiecko-amerykańskiego malarza i karykaturzysty. Również kostiumy, które zaprojektował Maciej Zień, nawiązują do historii. Jeśli mamy do czynienia z muzyką z lat 20. i 30. kostiumy nawiązują do tego okresu, tak samo jest, gdy pokazujemy - okres amerykański- mówi Krzysztof Pastor. 

Spektakl oparty jest na balecie klasycznym z wykorzystaniem elementów tańca modern. Podczas polskiej premiery spektaklu wraz z solistami Teatru Wielkiego wystąpi Rubi Pronk z Het Nationale Ballet, Orkiestrę i chór poprowadzi Pacien Mazzagatti. 

"KURT WEILL" KRZYSZTOF PASTOR MUZ. KURT WEILL 
20.11, Teatr Wielki 
pl. Teatralny 1 
godz. 19, bilety: 20-130 zł

Bogna Nowowiejska
Polska Metropolia Warszawska
20 listopada 2009

Książka tygodnia

Twórcza zdrada w teatrze. Z problemów inscenizacji prozy literackiej
Wydawnictwo Naukowe UKSW
Katarzyna Gołos-Dąbrowska

Trailer tygodnia