Zbieramy relacje o stanie wojennym
'Gazeta Wyborcza', Teatr NN oraz Radio Lublin organizują akcję, która ma lublinianom przypomnieć stan wojenny. Przynoście do naszej redakcji świadectwa tamtych dni- Danuta Michocka opowiada o tym, jak przez dwa lata ukrywała w swoim domu studenta KUL. Zlitowała się nad nim, gdy kolega powiedział, że chłopak od dwóch tygodni śpi na cmentarzu. Dzięki jej pomocy nie został internowany - opowiada Wioletta Wejman z Ośrodka Brama Grodzka - Teatr NN. Ośrodek od blisko dwóch lat nagrywa relacje na temat stanu wojennego. W tej chwili jest ich około 150, kilkadziesiąt zostało umieszczonych w portalu Pamięć Miejsca. - Wbrew pozorom dawni opozycjoniści mówią o tym niechętnie, ale zawsze z dużymi emocjami. Dwa razy mężczyźni, wspominając wydarzenia sprzed ćwierć wieku, rozpłakali się przy mnie - zdradza Wejman. Relacje mają pewne punkty wspólne. O ogłoszeniu stanu wojennego często dowiadywano się gdy koło północy okazało się, że nie działają telefony albo rano, z komunikatu telewizyjnego. Powraca motyw odwołania emisji Teleranka. Starsze osoby porównują atmosferę grudniowych wydarzeń do okupacji w czasie II wojny światowej. Wraca obraz czołgów jadących po ulicach. Zwykli mieszkańcy opowiadają o pustych półkach sklepowych, a opozycjoniści o pomysłowych sposobach kolportażu ulotek. - Często słyszę o tym, że miasto było wtedy opustoszałe. Szczególnie w czasie godziny policyjnej - mówi Wejman. Nie brakuje anegdot, które mogłyby być materiałem na scenariusz filmowy, na przykład o rewizji w jednym z mieszkań. W każdym z pokojów, od podłogi do sufitu, stały książki. Milicjanci wyjmowali każdą z nich i przeglądali kartka po kartce. - Trwało to kilka godzin. Zmęczyli się, ale nic nie znaleźli, bo w tym samym czasie kompromitujące materiały dzieci wyniosły w szkolnych plecakach - uśmiecha się Wejman. Wystawa zdjęć w ACK Chatka Żaka W wigilię ogłoszenia stanu wojennego w Akademickim Centrum Kultury odbędzie się wernisaż wystawy '13 grudnia, przed i po', której patronuje 'Gazeta Wyborcza'. Większość fotografii, które się na niej znajdą, nie była nigdy publikowana. Ciekawostką są - użyczone przez IPN - ZOMO-wskie plany pacyfikacji miasteczka akademickiego UMCS przygotowane na wypadek strajków. - Czekamy na nowe dokumenty. Cztery dni temu dostaliśmy na przykład kolekcję zdjęć Janusza Kobylińskiego, który przyjechał do Lublina z Warszawy w czasie strajków. 13 grudnia w internecie W rocznicę wydarzeń ruszy przygotowana przez Teatr NN strona internetowa poświęcona stanowi wojennemu w Lublinie. 13 grudnia rano przed siedzibą Zarządu Regionu NSZZ 'Solidarność' przy ul. Królewskiej stanie telebim, na którym zobaczymy archiwalne zdjęcia ze stanu wojennego. W tle usłyszymy materiały dźwiękowe z tych czasów: przemówienie generała Jaruzelskiego, w którym ogłosił wprowadzenie stanu wojennego, wspomnienia byłych opozycjonistów. Przez cały dzień będą wejścia na antenę Radia Lublin. - Chcemy też wydobyć archiwalne audycje Radia Wolna Europa z początku stanu wojennego - zdradza Tomasz Pietrasiewicz, dyrektor Ośrodka Brama Grodzka - Teatr NN. - Najbardziej zależy mi, aby tamtą atmosferę poczuli młodzi, którzy tych wydarzeń nie pamiętają - dodaje. Okolicznościową kartę i stempel z okazji 25. rocznicy początku stanu wojennego przygotuje Poczta Polska. Podziel się swoim wspomnieniem Dokumentów i zdjęć ze stanu wojennego jest bardzo mało, dlatego każda relacja jest dla nas na wagę złota - podkreślają organizatorzy obchodów rocznicy. Szczególnie brakuje zdjęć i filmów z pierwszych dni stanu wojennego. Prosimy o przynoszenie fotografii oraz podzielenie się wspomnieniami. Ustne relacje zostaną spisane i trafią do archiwum Teatru NN. Zdjęcia znajdą się na wystawie w ACK. Wybrane wspomnienia opublikuje 'Gazeta Wyborcza'. Dokumenty, zdjęcia, relacje prosimy przynosić lub przysyłać do redakcji 'Gazety Wyborczej': ul. Krakowskie Przedmieście 39, tel. 537 90 45, e-mail: malgorzata.szlachetka@lublin.agora.pl
